Inventory number IRN Number of state registration
0322РК01168 AP14870270-KC-22 0122РК00525
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 12000000 AP14870270
Name of work
Молекулярно-генетическое обоснование устойчивости отечественных и зарубежных сортов и гибридов картофеля к основным вирусным, нематодным заболеваниям и фитофторозу
Type of work Source of funding Report authors
Applied Бейсембина Бибигуль
0
2
1
2
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Казахский агротехнический исследовательский университет имени Сакена Сейфуллина
Abbreviated name of the service recipient НАО «КАТИУ им. С.Сейфуллина»
Abstract

Сорта и гибриды картофеля

Картоп сорттары мен гибридтер

Изучить устойчивость высокопродуктивных отечественных и зарубежных сортов и перспективных селекционных линий картофеля к PVY, PVX, нематодам, фитофторозу на платформе молекулярно-генетического маркирования, а также с помощью методов искусственного заражения фитопатогенами.

Картоптың жоғары өнімді отандық және шетелдік сорттарының және перспективалы желілерінің PVY, PVX, нематодтарға, фитофторозға молекулалық-генетикалық таңбалау платформасында, сондай-ақ фитопатогендермен жасанды залалдау әдістерінің көмегімен төзімділігін зерттеу.

Экспериментальные (молекулярно-генетические, иммунобиологические, фитопатологические), описательные (визуальная диагностика, биологическое тестирования, фенологические, биометрические) корреляционные (математические) методы исследования.

Эксперименттік (молекулалық-генетикалық, иммунобиологиялық, фитопатологиялық), сипаттамалық (визуалды диагностика, биологиялық тестілеу, фенологиялық, биометриялық) корреляциялық (математикалық) зерттеу әдістері.

По результатам первого года исследований определены хозяйственно-полезные признаки селекционно-генетического материала картофеля, выращиваемых в коллекции КАТУ им. С. Сейфуллина: урожайность, группа спелости, крахмал, сухое вещество, столово-кулинарные качества; заложен эксперимент по определению лежкоспособности клубневой массы при хранении. У отобранных высокопродуктивных гибридов картофеля проводились анализы на наличие ДНК-маркеров устойчивости к PVY, PVX, золотистой нематодам. Опубликованы 2 научные статьи, материалы которых доложены на международной научно-практической конференции "Сейфуллинские чтения 18(2): «НАУКА XXI ВЕКА - ЭПОХА ТРАНСФОРМАЦИИ".

Зерттеудің бірінші жылының нәтижелері бойынша Сәкен Сейфуллин атындағы ҚАТУ коллекциясында өсірілген картоптың селекциялық-генетикалық материалының мынадай шаруашылық-пайдалы белгілері анықталды: өнімділік, пісу тобы, крахмал, құрғақ зат, асхана-аспаздық қасиеттері; сақтау кезінде түйнек массасының сақталғыштық қабілетін анықтау бойынша эксперимент жасалды. Таңдалған жоғары өнімді картоп гибридтерінде PVY, PVX, алтын түсті нематодтарға ДНҚ төзімділік маркерлеріне талдау жүргізілді. Материалдары «Сейфуллин оқулары-18(2): «XXI ғасыр ғылымы – трансформация дәуірі» атты Халықаралық ғылыми - практикалық конференцияда баяндалған 2 ғылыми мақала жарияланды.

Урожайность, группа спелости, содержание крахмала и сухого вещества, столово-кулинарные качества, лежкоспособность, наличие генов устойчивости к фитопатогенам.

Өнімділік, пісу тобы, крахмал мен құрғақ заттардың құрамы, асхана-аспаздық қасиеттері, сақталғыштық қабілеті, фитопатогендерге төзімділік гендерінің болуы.

Выявленные в селекционном материале картофеля образцы с генами устойчивости к фитопатогенам будут внедрены в селекционную практику создания конкурентоспособных сортов картофеля.

Картоптың селекциялық материалдары арасында фитопатогендерге төзімділік гендері бар үлгілер бәсекеге қабілетті сорттарды жасаудағы селекциялық тәжірибеге енеді.

Научный эффект в результате выполнения проекта повлечет за собой повышение урожайности картофеля, развитие сельскохозяйственных и биологических наук и укрепление фитосанитарного контроля в республике в целом.

Жобаны іске асыру барысында алынған ғылыми эффект картоптың өнімділік деңгейін жоғарылатады, ауыл шаруашылығы және биология ғылымдарының дамуына, сонымен қатар республикадағы фитосанитарлық бақылауды жоғарылауына әкеледі

Селекционные программы по картофелю. НИУ и сельскохозяйственные ВУЗы, элитно-семеноводческие хозяйства, подведомственные организации Комитета государственной инспекции в Агропромышленном комплексе.

Картоп селекциялық бағдарламалар. ҒЗУ және ауыл шаруашылығы жоғары оқу орындары, элиталық тұқым өсіру шаруашылықтары, Агроөнеркәсіптік кешендегі мемлекеттік инспекция комитетінің ведомстволық бағынысты ұйымдары.

UDC indices
635.21:632.938.1:575.162: 577.21
International classifier codes
68.37.07;
Key words in Russian
Маркёр-ассоциированная селекция; X-вирус картофеля; Y - вирус картофеля; Фитофтороз; Нематоды; Устойчивость; Картофель;
Key words in Kazakh
Маркермен байланысты селекция; Картоптың Х вирусы; Картоптың Y вирусы; Фитофтороз; Нематодтар; Төзімділігі; Картоп;
Head of the organization Тиреуов Канат Маратович Доктор экономических наук / академик НАН РК
Head of work Бейсембина Бибигуль Phd / нет