The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются козлятина, верблюжатина, сосиски из козлятины, сосиски из верблюжатины/козлятины

The object of research, development or design (in Kazakh) : ешкі еті, түйе еті, ешкі етінен жасалған сосискалар, түйе еті/ешкі етінен жасалған сосискалар

Aim of work (in Russian) : Разработка технологии мясных продуктов детского питания из нетрадиционных сырьевых ресурсов мясной промышленности

Aim of work (in Kazakh) : Ет өнеркәсібінің дәстүрлі емес шикізаттарынан балалар тағамдарына арналған ет өнімдерінің технологиясын жасау

Методы исследования (на русском) : ГОСТ 25011-2017 Мясо и мясные продукты. Методы определения белка. ГОСТ 23042-2015 Мясо и продукты мясные. Методы определения жира. ГОСТ 33319-2015 Мясо и мясные продукты. Методы определения влаги. Метод определения аминокислотного состава М-04-38-2009. Определение влагоудерживающей способности по методу Грау Хамм. ГОСТ Р 55483-2013 Мясо и мясные продукты. Определение жирно-кислотного состава методом газовой хроматографии. ГОСТ 32343-2013 Определение содержания кальция, меди, железа, магния, марганца, калия, натрия и цинка методом атомно-абсорбционной спектрометрии. ГОСТ 30178-96 Атомно-абсорбционный метод определения токсичных элементов.

Методы исследования (на казахском) : ГОСТ 25011-2017 Ет және ет өнімдері. Ақуызды анықтау әдістері. ГОСТ 23042-2015 Ет және ет өнімдері. Майды анықтау әдістері. ГОСТ 33319-2015 Ет және ет өнімдері. Ылғалды анықтау әдістері. Аминқышқылдарының құрамын анықтау әдісі М-04-38-2009. Грау Хамм әдісі бойынша ылғал ұстау қабілетін анықтау. ГОСТ Р 55483-2013 Ет және ет өнімдері. Газ хроматографиясы арқылы май қышқылының құрамын анықтау. ГОСТ 32343-2013 Атом-абсорбциялық спектрометрия әдісімен кальций, мыс, темір, магний, марганец, калий, натрий және мырыш құрамын анықтау. ГОСТ 30178-96 улы элементтерді анықтаудың атом-абсорбциялық әдісі.

Obtained results and novelty (in Russian) : На основании проведенных результатов физико-химических исследований можно считать наиболее оптимальной концентрацией ферментного препарата Bacillus sp.A5.3 - 0,1% к массе мясного сырья и время созревания 24 часа. Применение ферментного препарата обеспечивает улучшение структурно-механических, технологических и органолептических свойств готовой продукции. разработана технология и обоснована рецептура сосисок для детского питания из: 1) козлятины; 2) верблюжатины и козлятины в соотношении мясного сырья 50:50. Ферментная обработка сырья и использование растительного компонента портулака оказывает положительное влияние на повышение массовой доли белка в опытных образцах из козлятины с 14,69 на 15,29%, при уменьшении содержания липидов (3,5%) в готовом продукте. Опытные образцы полученные из верблюжатины/козлятины показывают аналогичную положительную динамику при незначительном повышение массовой доли белка на 2,9%, значительное уменьшение содержания жира на 14,1% в сравнении с контрольным образцом. Минеральный состав показал, что в опытных образцах сосисок из козлятины содержатся такие важные минеральные вещества, как калий – 383,71 мг/100г, фосфор – 193,47 мг/100г, кальций – 14,72 мг/100г, что на 4,1 %, 15,5 %, 9,7 % соответственно выше чем у контрольного образца. Минеральный состав сосисок из верблюжатины/ козлятины показал содержание калия – 325,61 мг/100г, фосфор – 180,05 мг/100г, кальций – 11,83 мг/100г, что на 2,6 %, 3,6 %, 14,4 % соответственно выше контроля.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Физика-химиялық зерттеулердің нәтижелері бойынша Bacillus sp.A5.3 ферменттік препараттың ең оңтайлы концентрациясы - ет шикізатының салмағына 0,1% және жетілу уақыты 24 сағат. Ферменттік препаратты қолдану дайын өнімнің құрылымдық-механикалық, технологиялық және органолептикалық қасиеттерін жақсартуды қамтамасыз етеді. Балалар тағамына арналған сосискалар технологиясы жасалды және рецептурасы негізделді: 1) Ешкі еті; 2) түйе еті мен ешкі еті шикізатының 50:50 қатынасында. Шикізатты ферменттік өңдеу және портулак өсімдік компонентін пайдалану ешкі етінен алынған тәжірибелік үлгілердегі ақуыздың массалық үлесінің 14,69-дан 15,29%-ға артып, дайын өнімдегі май мөлшерінің азаюымен (3,5%) оң әсер етеді. Осындай оң динамиканы түйе еті/ешкі етінен алынған тәжірибелік үлгілер де көрсетті - бақылау үлгісімен салыстырғанда ақуыздың массалық үлесі 2,9% - ға жоғарылап, майдың үлесі 14,1% - ға айтарлықтай төмендеді. Минералды құрамды зерттеу нәтижелері бойынша ешкі етінен жасалған сосискалардың тәжірибелік үлгілерінде калий – 383,71мг/100г, фосфор – 193,47мг/100г, кальций – 14,72мг/100г сияқты маңызды минералдар бар, бұл бақылау үлгісіне қарағанда сәйкесінше 4,1%, 15,5%, 9,7% жоғары. Түйе еті/ешкі етінен жасалған сосискалардың минералды құрамы калийдің келесі құрамын көрсетті – 325,61 мг/100г, фосфор – 180,05 мг/100г, кальций – 11,83 мг/100г, бұл бақылаудан 2,6 %, 3,6 %, 14,4% сәйкесінше жоғары.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Производство продуктов детского питания будут способствовать развитию мясной индустрии в РК, позволит понизить импорт продуктов детского питания, за счет применения таких высококачественных, безопасных и полезных источников мясного сырья, как козлятина и верблюжатина. Позволит более рационально использовать сырьевые ресурсы мясной промышленности.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Балалар тағамы өнімдерін өндіру ҚР-да ет индустриясының дамуына ықпал етеді, ешкі еті және түйе еті сияқты ет шикізатының жоғары сапалы, қауіпсіз және пайдалы көздерін қолдану арқылы балалар тағамы өнімдерінің импортын төмендетуге мүмкіндік береді. Ет өнеркәсібінің шикізат ресурстарын неғұрлым ұтымды пайдалануға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : За отчетный 2022 год опубликована 1 статья в журнале рекомендуемый КОКСОН, 1 статья в журнале входящий в Скопус (процентиль 40), 1 статья по итогам международной научно-практической конференции

Level of implementation (in Kazakh) : 2022 есеп жылы бойынша БҒСБК ұсынылған журналында 1 мақала, Скопусқа кіретін журналында 1 мақала (процентиль 40), Халықаралық ғылыми-практикалық конференция қорытындысы бойынша 1 мақала жарияланды

Efficiency (in Russian) : Эффективность технологии заключается в рациональном использовании ресурсов мясного сырья, оптимизацией технологических процессов

Efficiency (in Kazakh) : Технологияның тиімділігі ет шикізатының ресурстарын ұтымды пайдалануға, технологиялық процестерді оңтайландыруға негізделген

Field of application (in Russian) : Пищевая промышленность

Field of application (in Kazakh) : Тамақ өнеркәсібі