The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования – исторические романы двадцатого века, отражающие эпоху и личности Золотой Орды: трилогия Ильяса Есенберлина “Золотая Орда”, состоящая из трех книг – «ШестиголовыйАйдахар» (1979), «Голова Айдахара» (1981), «Гибель Айдахара» (1983); трилогия Василия Яна «Нашествие монголов», состоящая из романов «Чингизхан» (1939), «Батый» (1942), «К последнему морю» (1955). К сравнительно-литературоведческому анализу были привлечены и трилогия Михаила Каратеева «Русь и Орда», которая также состоит из трех романов: «Ярлык Великого хана», «Карач-мурза» и «Богатыри проснулись» (1958) и исторический роман Исая Калашникова «Жестокий век» (1978).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – Алтын Орда дәуірін және сол кезеңдегі тарихи тұлғаларын сипаттайтын жиырмасыншы ғасырдағы тарихи романдар: Ілияс Есенберлиннің «Алты басты айдахар» (1979), «Айдахардың басы» (1981), «Айдахардың өлімі» (1989) атты үш кітаптан тұратын «Алтын Орда» трилогиясы; Василий Янның «Чингизхан» (1939), «Батый» (1942), «К последнему морю» (1955) атты үш кітаптан тұратын «Нашествие монголов» трилогиясы. Салыстырмалы-әдеби талдауға Михаила Каратеевтың «Ярлык Великого хана», «Карач-мурза» и «Богатыри проснулись» (1958) атты үш кітаптан тұратын «Русь и Орда» трилогиясы және Исай Калашниковтың «Жестокий век» (1978) тарихи романы қарастырылды.

Aim of work (in Russian) : Целью исследования является сравнительно-историческое изучение особенностей авторских концепций истории и личности эпохи Золотой Орды на материале казахского исторического романа ХХ века и русской исторической литературы в контексте смены общественно-политических и социо-культурных парадигм.

Aim of work (in Kazakh) : Зерттеудің мақсаты – Алтын Орда тарихы және сол кезеңдегі тарихи тұлғалар туралы авторлық тұжырымдамалар ерекшеліктерін ХХ ғасырдағы қазақ тарихи романдары және қоғамдық-саяси және әлеуметтік-мәдени парадигмалар ауысуы контексіндегі орыс тарихи романдары материалдары бойынша салыстырмалы-тарихи тұрғыдан зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Методология исследования основана на комплексном использовании принципов историко-литературоведческого, историко-типологического, художественно-семантического анализа с методами общетеоретического и системного подходов. Это позволило изучить исторические романы о золотоордынской эпохе на основе научных категорий историзма и художественной концепции личности.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістемелігі жалпы теориялық және жүйелі тұрғыдан келу әдістемелерімен ұштастыра отырып, тарихи-әдебиеттік, тарихи-типологиялық, көркемдік-семантикалық талдаулар ұстанымдарымен кешенді зерттеуге негізделген. Бұл Алтын Орда дәуірі туралы тарихи романдарды тарихилық категориясы және жеке тұлғаның көркем тұжырымдамасы ғылыми категориясы негізінде зерттеуге мүмкіндік берді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты и новизна. Научная новизна исследования заключается в выявлении изменения художественного и исторического дискурса на основе изучения авторских концепции личности и эпохи Золотой Орды на разноплановом художественном материале исторической романистики двадцатого века. Системное сравнительно-историческое исследование концепции исторической личности и эпохи Золотой Орды –ключевого периода в формировании казахской государственности, определилоактуальность полученных результатов: - проведено сравнительно-историческое изучение художественных особенностей авторских концепций истории и личности эпохи Золотой Орды на основе исторических романов двадцатого века; - исследованы особенности художественной концепции исторической личности и эпохи Золотой Орды в связи с идеей государственности на материале исторической трилогии И.Есенберлина «Золотая Орда»; - изучены особенности изображения личности и золотоордынской эпохи в трилогии В.Ян «Нашествие монголов» как художественной модели советского периода; - выявлены ценностные смыслы концепций исторической эпохи и личности, изменение художественного дискурса, особенности авторских концепций в контексте смены социально-исторических парадигм в советский и постсоветский периоды исторического развития.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алынған нәтижелер және ғылыми жаңалығы. Жиырмасыншы ғасырдағы тарихи романистиканың сан қырлы көркем материалдарындағы Алтын Орда дәуіріндегі авторлық тұжырымдамалардағы көркемдік және тарихи дискурс өзгерістерін анықтау – зерттеудің ғылыми жаңалығы болып табылады. Қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуында маңызды рөл атқарған Алтын Орда дәуіріне және сол замандағы тарихи тұлғалар тұжырымдамасына жүйелі-салыстырмалы талдау жасау – алынған нәтижелердің өзектілігін айқындады: - ХХ ғасырдағы тарихи романдар негізінде Алтын Орда дәуіріне және сол замандағы тарихи тұлғаларға қатысты авторлық тұжырымдамалардың көркемдік ерекшеліктеріне салыстырмалы-тарихи зерттеулер жүргізілді; - І.Есенберлиннің «Алтын Орда» трилогиясының материалдары негізінде Алтын Орда дәуіріндегі тарихи тұлғалардың мемлекетшілдік идеямен байланысының көркем тұжырымдамасының ерекшелігі зерттелді; - В.Янның «Нашествие монголов» трилогиясында Алтын Орда дәуірі тұлғаларын сипаттау ерекшелігі кеңестік кезеңнің көркем үлгісі ретінде зерттелді; - тарихи кезеңдер мен тарихи тұлғалар тұжырымдамасының құндылық мәні, көркемдік дискурс өзгерісі, тарихи дамудың кеңестік және кеңестік кезеңнен кейінгі уақыттағы әлеуметтік-тарихи парадигма ауысу контексіндегі авторлық тұжырымдамалар ерекшеліктері анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико экономические показатели основаны на принципиально новой постановке научной проблемы изучения художественной концепции золотоордынской эпохи и великих личностей, имеющих ключевое значение в формировании идеи государственности, в эволюции исторического времени: в советский, постсоветский, период государственной независимости Казахстана.Научные результаты проекта направлены на обновление научных парадигм гуманитарного знания.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Мемлекетшілдік идеясын қалыптастыруда басты маңызға ие болған Алтын Орда дәуірі мен ұлы тұлғалардың көркем тұжырымдамасын зерттеудің негізгі құрылымдық және техникалық-экономикалық көрсеткіштер мүлде жаңа тұрғыға, тарихи уақыт эволюциясына, яғни кеңестік кезеңге, кеңес дәуірінен кейінгі кезеңге және Қазақстан мемлекетінің тәуелсіздігі кезеңіне негізделген. Жобаның ғылыми нәтижелері гуманитарлық білімді жаңғыртуға бағытталған.

Level of implementation (in Russian) : Степень внедрения промежуточных результатов проекта обусловлены их теоретическим и практическим значением и востребованностью в обновлении содержания филологического образования, предметов и спецкурсов по истории и теории литературы, истории казахской литературы, сравнительно-историческом литературоведении.

Level of implementation (in Kazakh) : Жобаның аралық нәтижелерінің енгізілу деңгейі олардың теориялық және практикалық маңызына және филологиялық білім берудің, тарих пен әдебиет теориясы, қазақ әдебиеті тарихы, салыстырмалы-тарихи әдебиеттану пәндерінің, мазмұнын жаңғырту қажеттілігіне байланысты.

Efficiency (in Russian) : Эффективность исследования и полученных результатов в связи с их научным и гуманитарным значением реализуется в формировании человеческого капитала, в развитии исторического сознания общества, в реализации государственной программы "Рухани жаңғыру», в диалоге культур.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеудің тиімділігі мен алынған нәтижелері: гуманитарлық маңызына байланысты адам капиталын қалыптастыруда, қоғамның тарихи санасын дамытуда, «Рухани жаңғыру» мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыруда, мәдениеттер сұхбатында жүзеге асырылады.

Field of application (in Russian) : Область применения охватывает научно-исследовательскую, образовательную сферы. Научные результаты исследования применимы и в сфере международного научного и культурного сотрудничества.

Field of application (in Kazakh) : Қолданылу аясы ғылыми-зерттеу және білім беру саласын қамтиды. Зерттеудің ғылыми нәтижелері халықаралық ғылыми және мәдени ынтымақтастық саласында қолданылады.