The object of research, development or design (in Russian) : Криогель - иммобилизованные нанокатализаторы в процессах окисления алифатических спиртов и каталитические реакторы проточного и традиционного типов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Криогель - алифатты спирттердің тотығу процестеріндегі иммобилизацияланған нанокатализаторлар және ағынды және дәстүрлі типтегі каталитикалық реакторлар.

Aim of work (in Russian) : Разработка новых эффективных полимерных катализаторов на основе каталазы и наночастиц переходных металлов, иммобилизованных в матрицу макропористых криогелей, для проведения процесса окисления алифатических спиртов в проточном каталитическом реакторе и на традиционной волюмометрической установке; анализ катализаторов, промежуточных и конечных продуктов современными физико-химическими методами исследований.

Aim of work (in Kazakh) : Ағынды каталитикалық реакторда және дәстүрлі волумометриялық қондырғыда алифатты спирттердің тотығу процесін жүргізу үшін макрокеуекті криогель матрицасына металдардың нанобөлшектері мен каталаза ферменті иммобилизацияланған жаңа тиімді полимерлі катализаторларды әзірлеу; зерттеудің қазіргі физика-химиялық әдістерімен катализаторларды, аралық және соңғы өнімдерді талдау.

Методы исследования (на русском) : Перманганатометрия, сканирующая электронная микроскопия.

Методы исследования (на казахском) : Перманганатометрия, сканирлеуші электронды микроскоп.

Obtained results and novelty (in Russian) : Синтезированы криогели на основе неионогенной (поливиниловый спирт), анионной (альгинат натрия) и амфотерной (АПТАХ-АМПС) природы и они исследованы различными физико-химическими методами анализа; проведена иммобилизация каталазы и наночастиц металлов (меди, серебра, золота) в макропоры криогелей. Получены опытные образцы. Новизна работы заключается в разработке новых нанокатализаторов на основе криогелей для окисления алифатических спиртов в проточном и традиционном каталитических реакторах, функционирующих в мягких условиях.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Табиғаты бейионды (поливинил спирті), анионды (натрий альгинаты) және амфотерлі (АПТАХ-АМПС) криогельдер синтезделді және олар талдаудың әртүрлі физика-химиялық әдістерімен зерттелді; каталаза мен металл нанобөлшектері (мыс, күміс, алтын) криогель макропораларына иммобилизацияланды. Тәжірибелік прототиптер алынды. Жұмыстың өзектілігі жұмсақ жағдайда жұмыс істейтін ағынды және дәстүрлі каталитикалық реакторлардағы алифатты спирттерді тотықтыру үшін криогель негізіндегі жаңа нанокатализаторларды әзірлеу болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : К основным конструктивным и технико-экономическим показателям данного исследования можно отнести обоснование способов получения ценных целевых продуктов (альдегидов и кетонов) путем одностадийного окисления алифатических спиртов доступными окислителями (пероксидом, водорода, кислородом, воздухом) в мягких условиях с учетом высокой конверсии исходных алифатических спиртов и отсутствия побочных продуктов, лёгкость разделения конечных продуктов от катализатора, а также высокая чистота продукта.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Осы зерттеудің негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштеріне бастапқы алифаттық спирттердің жоғары конверсиясын және жанама өнімдердің болмауын, соңғы өнімдерді катализатордан бөлудің жеңілдігін ескере отырып, алифатты спирттерді қолда бар тотықтырғыштармен (пероксидпен, сутегімен, оттегімен, ауамен) бір сатылы тотықтыру жолымен бағалы мақсатты өнімдерді (альдегидтер мен кетондар) алу тәсілдерінің негіздемесін жатқызуға болады, сондай-ақ өнім тазалығының жоғары болуы

Level of implementation (in Russian) : В рамках данного проекта внедрение не предусмотрено.

Level of implementation (in Kazakh) : Осы жоба шеңберінде енгізу көзделмеген.

Efficiency (in Russian) : Достигнутые результаты и затраченные ресурсы будут способствовать дальнейшей реализации поставленных задач на 2023 и 2024 годы календарного плана с заданным качественным уровнем, выраженным определёнными требованиями по степени достижения цели.

Efficiency (in Kazakh) : Қол жеткізілген нәтижелер мен жұмсалған ресурстар мақсатқа қол жеткізу дәрежесі бойынша белгілі бір талаптармен көрсетілген, белгіленген сапалық деңгейде күнтізбелік жоспардың 2023-2024 жылдарға қойылған міндеттерін одан әрі іске асыруға ықпал ететін болады.

Field of application (in Russian) : Разработанные криогель-иммобилизованные нанокатализаторы, ввиду своей высокой активности и селективности, могут быть использованы в дальнейшем для проведения укрупнённых лабораторных испытаний, проведению, помимо окисления, процессов гидрирования и изомеризации. Каталитические реакторы проточного и традиционного типа могут быть востребованы для технологических процессов нефтехимического сектора РК, таких как селективное окисление спиртов и разнообразных углеводородных соединений.

Field of application (in Kazakh) : Әзірленген криогель-иммобилизацияланған нанокатализаторлар, олардың жоғары белсенділігі мен селективтілігіне байланысты, одан әрі кеңейтілген зертханалық сынақтарды жүргізу, тотығудан басқа, гидрлеу және изомерлеу процестерін жүргізу үшін пайдаланылуы мүмкін. Ағынды және дәстүрлі типтегі каталитикалық реакторлар ҚР мұнай-химия секторының спирттер мен түрлі көмірсутекті қосылыстардың селективті тотығуы сияқты технологиялық процестері үшін сұранысқа ие болуы мүмкін.