The object of research, development or design (in Russian) : Высокотемпературные сверхпроводящие керамики в системе Bi-Pb-Sr-Ca-Cu-O

The object of research, development or design (in Kazakh) : Bi-Pb-Sr-Ca-Cu-O жүйедегі жоғары температуралы асқын өткізгіш керамикалар

Aim of work (in Russian) : Разработка технологии и оптимизация режимов получения Bi-ВТСП керамики с высокой критической температурой и с повышенной плотностью критического тока.

Aim of work (in Kazakh) : Жоғары критикалық температуралы және критикалық ток тығыздығы жоғары болған Bi-ЖТАӨ керамикасын өңдеу технологиясын әзірлеу және алу шарттарын оңтайландыру

Методы исследования (на русском) : Фазовый состав, структура и текстура исследованы рентгенодифракционным методом. Морфология и элементный анализ осуществлены измерением на растровом электронном микроскопе с энергодисперсной приставкой. Критические параметры сверхпроводников исследованы измерением температурной зависимости сопротивления четырех зондовому методу от комнатной температуры до 50 градусов кельвина на криогенной установке.

Методы исследования (на казахском) : Фазалық құрамы, құрылымы және құрылымы рентгендік дифракция әдісімен зерттелді. Морфология және элементтік талдау энергия-дисперсті тіркемесі бар сканерлеуші электронды микроскопта өлшеу арқылы жүзеге асырылды. Асқын өткізгіштердің критикалық параметрлері криогендік қондырғыда бөлме температурасынан 50 градус Кельвинге дейінгі төрт зондты әдіс кедергісінің температураға тәуелділігін өлшеу арқылы зерттеледі.

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработана технология получения нано и микроразмерных материалов на основе аморфных прекурсоров составов Bi1,6Pb0,4Sr2CaCu2Oy (Bi-2212) и Bi1,6Pb0,4Sr2Ca2Cu3Oy (Bi-2223), а также с повышенным содержанием Ca и Cu составов (Bi1,6Pb0,4Sr2Can-1CunOy (n = 4 – 5)) и на их основе синтезированы ВТСП керамики. Разработана технология получения аморфных материалов безтигельным способом под воздействием ИК излучения с высокой реакционной способностью для синтеза ВТСП керамик. Установлено, что скорость образования сверхпроводящих соединении в 3-4 раза выше по сравнению при синтезе по твердофазному методу и расплавными методами. Синтезированы ВТСП керамики с нанодисперсными включениями тугоплавких и магнитных материалов с высокой текстурой частиц по кристаллографическому направлению [00I].

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Bi1.6Pb0.4Sr2CaCu2Oy (Bi-2212) және Bi1.6Pb0.4Sr2Ca2Cu3Oy (Bi-2223) құрамды, сонымен қатар Са және Cu мөлшері жоғары болған (Bi1.6Pb0.4Sr2Can-1CunOy (n = 4 – 5)) композицияларының аморфты прекурсорлары негізінде нано- және микроөлшемді материалдарды алу технологиясы әзірленді. Солардың негізінде ЖТАӨ керамикалары синтезделді. ЖТАӨ керамикасын синтездеу үшін жоғары реакцияға ие болған ИҚ сәулелену әсерінен аморфты материалдарды тигульсиз алу технологиясы әзірленді. Отқа төзімді және магнитті материалдардың нанодисперсті қосындылары бар, текстурасы жоғары [00I] кристаллографикалық бағытына сәйкес болған ЖТАӨ керамикасы синтезделді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработан безтигельный способ получения аморфных прекурсоров под воздействием ИК излучения с высокой реакционной способности, способствующий к ускоренному процессу синтеза сверхпроводящих соединении в 3-4 раза по сравнению с традиционными методами синтеза.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : ИҚ сәуле әсерімент реактивтілігі жоғары аморфты прекурсорларды алудың тигельсіз әдісі әзірленді, ол дәстүрлі синтез әдістерімен салыстырғанда асқын өткізгіш қосылыстардың 3-4 есе жылдамдатылған синтезіне ықпал етеді.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : жүзеге асырылмаған

Efficiency (in Russian) : Эффективность разработанной технологии заключается в сокращении времени синтеза ВТСП керамик (энергозатраты) на 3-4 раза по сравнению с твердофазному синтезу и другими расплавному методу и стабильности технологического процесса получения целевого изделия

Efficiency (in Kazakh) : Жасалған технологияның тиімділігі қатты фазалық синтез және басқа балқыту әдістерімен салыстырғанда HTSC керамикасының синтез уақытын (энергияны тұтыну) 3-4 есе қысқартуында және мақсатты өнімді алудың технологиялық процесінің тұрақтылығында

Field of application (in Russian) : Полученные результаты исследования могут быть использованы в предприятиях занимающиеся производством электротехнических приборов и изделии на основе ВТСП, а также для получения материалов с особыми электрическими свойствами - сегнетоэлектрики, пъезоэлектрики, суперионные проводники, термоэлементы и др. и в учебных процессах.

Field of application (in Kazakh) : Алынған зерттеу нәтижелерін ЖТАӨ негізіндегі электр құрылғылары мен бұйымдарын өндірумен айналысатын кәсіпорындарда қолдануға, сонымен қатар арнайы электрлік қасиеттері бар материалдарды - сегнетоэлектриктерді, пьезоэлектриктерді, иондық өткізгіштерді, термоэлементтерді және т.б. алу үшін және оқу процестерінде қолдануға болады.