The object of research, development or design (in Russian) : поликристаллические керамики SiC.

The object of research, development or design (in Kazakh) : SiC поликристалды керамика.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта заключается в определении и моделировании радиационных повреждений при облучении тяжелыми ионами SiC керамик.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты - SiC керамиканың ауыр иондарымен сәулелену кезінде радиациялық зақымдануды анықтау және модельдеу.

Методы исследования (на русском) : моделирование, атомно-силовая микроскопия.

Методы исследования (на казахском) : модельдеу, атомдық күштік микроскопиясы.

Obtained results and novelty (in Russian) : Моделирование процессов гелиевого распухания приповерхностного слоя SiC керамик в зависимости от дозы облучения проводилось с применением низкоэнергетических пучков ионов Не2+ с энергией 40 кэВ. Флюенсы облучения составляли от 1015 до 5х1017 ион/см2. Облучение было осуществлено на ускорителе тяжелых ионов ДЦ-60 (г. Астана, Казахстан), расположенного на базе Института ядерной физики МЭ РК. Расчеты энергетических потерь, а также максимальной длины пробега ионов и толщины поврежденного слоя проводились с использованием программного кода SRIM Pro 2013 и модели Кинчин-Пейза. Согласно расчетным данным максимальная толщина поврежденного слоя составляет не более 300 нм. Анализ расчетных данных величины энергетических потерь в случае облучения ионами Не2+ показал, что величины энергетических потерь имеют один порядок величины, что свидетельствует о равновероятном вкладе в структурные изменения и процессы дефектообразования в поврежденном слое.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Сәулелену дозасына байланысты SiC керамикасының беткі қабатының гелий ісіну процестерін модельдеу 40 кэВ энергиясы бар Не2+ иондардың төмен энергиялы сәулелерін қолдану арқылы жүргізілді. Сәулелену флюенстері 10^15-тен 5х10^17 ион/см2-ге дейін болды. Сәулелену ҚР ЭМ Ядролық физика институтының базасында орналасқан ДЦ-60 ауыр иондарының үдеткішінде (Астана қ., Қазақстан) жүзеге асырылды. Энергия шығынын, сондай-ақ иондардың максималды өту ұзындығын және зақымдалған қабаттың қалыңдығын есептеу SRIM Pro 2013 бағдарламалық коды мен Кинчин-Пейз моделін қолдана отырып жүргізілді. Есептелген мәліметтерге сәйкес зақымдалған қабаттың максималды қалыңдығы 300 нм-ден аспайды. Не2+ иондармен сәулелену жағдайында энергия шығыны шамасының есептік деректерін талдау энергия шығыны шамаларының бір ретті екенін көрсетті, бұл зақымдалған қабаттағы құрылымдық өзгерістер мен ақау түзілу процестеріне бірдей ықтимал үлесті көрсетеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономический эффект заключается в получении новых данных об устойчивости материалов, а также определении перспектив их применения в качестве материалов для ядерной энергетики.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Экономикалық нәтиже материалдардың тұрақтылығы туралы жаңа мәліметтер алу, сондай-ақ оларды ядролық энергетика үшін материалдар ретінде қолдану перспективаларын анықтау болып табылады.

Level of implementation (in Russian) : не предусмотрено.

Level of implementation (in Kazakh) : қарастырылмаған.

Efficiency (in Russian) : Эффективность проекта заключается в предлагаемой технологии оценки радиационных повреждений.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның тиімділігі ұсынылған радиациялық зақымдануды бағалау технологиясында жатыр.

Field of application (in Russian) : ядерная и термоядерная энергетика.

Field of application (in Kazakh) : ядролық және термоядролық энергетика.