The object of research, development or design (in Russian) : Литиевые гранитоиды Северного Казахстана (месторождение Сырымбет) и высокоперспективная литиевая провинция Восточного Казахстана ( Асубулакский узел в Калбинском районе).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Солтүстік Қазақстанның литийлі гранитоидтары (Сырымбет кенорны) және Шығыс Қазақстанның жоғары перспективалы литийлі провинциясы (Қалба өңіріндегі Асубұлақ торабы).

Aim of work (in Russian) : Основной целью данной работы является изучение наиболее перспективных месторождений лития Казахстана, залегающих в породах фундамента (представленными гранитами и пегматитами), а также в вулканогенно-осадочных бассейнах, для улучшения понимания их геологии при помощи уточненных моделей месторождений, а также составление рекомендаций по основным критериям геологоразведки литиевых объектов, которые имеют минимальное воздествие на окружающую среду и социальную сферу.

Aim of work (in Kazakh) : Бұл жұмыстың негізгі мақсаты іргетас таужыныстарында (граниттерде, пегматиттерде) және вулканогендік-шөгінді алаптарда орналасқан Қазақстанның ең келешекті литий кенорындарын зерттеу, кенорындардың нақтыланған модельдерінің көмегімен олардың геологиясын түсінуді жақсарту, сондай-ақ қоршаған ортаға және әлеуметтік салаға ең аз әсер ететін литий объектілерін геологиялық барлаудың негізгі критерийлері бойынша ұсыныстар жасау.

Методы исследования (на русском) : В соответствии с соглашением о сотрудничестве в аналитической лаборатории мирового класса в Музее истории естуствознания в г. Лондоне, Великобритания, будет проведен полный комплекс тонких минералогических исследований, включая количественную минералогию и химию минералов руд и полезных ископаемых. Эта работа позволит уточнить первоначальные минералогические результаты и сосредоточить внимание на обогащении литием основных его минералов. В лаборатории есть разработанный передовой аналитический протокол для измерений лития, и он будет строго соблюдаться для образцов данного проекта. Рабочий процесс включает: 1) рентгеноструктурный анализ; 2) первичный скрининг шлифов и шайб на сканирующем электронном микроскопе (SEM Zeiss EVO) для идентификации и полуколичественного анализа основных минералов лития; 3) автоматический минеральный анализ всей поверхности шлифов и шайб для автоматического определения минералов и их распределения в объеме каждого образца (Tescan TIMA); 4) микрозондовый анализ поэлементного состава литиевых минералов (Cameca), где концентрации Li рассчитаны стехиометрически; 5) анализ минералов лития методом лазерный абляции минералов (LA-ICP-MS), в том числе составление поэлементных карт высокого разрешения отдельных зерен литиевых минералов, позволяющие выявить зональность и др. важные особенности (масс-спектрометр Agilent 8900).

Методы исследования (на казахском) : Ынтымақтастық туралы келісімге сәйкес Лондондағы (Ұлыбритания) Табиғи тарих мұражайындағы әлемдік деңгейдегі аналитикалық зертхана кендер мен минералдардың сандық минералогиясы мен минералды химиясын қоса алғанда, тамаша минералогиялық зерттеулердің толық кешенін жүргізеді. Бұл жұмыс бастапқы минералогиялық нәтижелерді нақтылауға және оның негізгі минералдарын литиймен байытуға бағыттауға мүмкіндік береді. Зертхана литийді өлшеуге арналған жетілдірілген аналитикалық хаттаманы әзірледі және осы жобаның үлгілері үшін ол қатаң түрде орындалатын болады. Жұмыс процесі мыналарды қамтиды: 1) рентгендік дифракциялық талдау; 2) негізгі литий минералдарын сәйкестендіру және жартылай сандық талдау үшін сканерлеуші электронды микроскопта (SEM Zeiss EVO) жұқа кесінділер мен шайбаларды бастапқы сканерден өткізу; 3) пайдалы қазбаларды автоматты түрде анықтау және оларды әрбір үлгінің көлемінде бөлу (Tescan TIMA) үшін секциялар мен шайбалардың бүкіл бетін автоматты түрде минералды талдау; 4) литий минералдарының (Cameca) элементтік құрамын микрозондтық талдау, мұнда Li концентрациясы стехиометриялық жолмен есептеледі;5) аймақтарға бөлуді және басқа да маңызды белгілерді анықтауға мүмкіндік беретін литий минералдарының жекелеген түйірлерінің жоғары ажыратымдылықтағы элемент-элемент карталарын құрастыруды қоса алғанда, минералдардың лазерлік абляциясы (LA-ICP-MS) әдісімен литий минералдарын талдау. (масс-спектрометр Agilent 8900)

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. Составление базы данных по литиевым месторождениям и рудопроявлениям Казахстана, что делается впервые в соответствии с современными принципами анализа минеральных систем, принятого в современном международном сообществе. Это обеспечит возможность публикации данных в международных журналах с высоким импакт фактором. 2. Выделение основных параметров, характеризующих рудные тела на самых перспективных месторождениях лития в Казахстане. Эти показатели будут интегрированы в базу данных ГИС, которая может быть использована будущими инвесторами, заинтересованными в разработке литиевых месторождений. 3. Сбор исторических данных по месторождениям и рудопроявлениям лития в Казахстане. Выборка информации о литиевом потенциале известных редкометальных месторождений, где литий является попутным элементом, делается впервые. Ранее работы по оценке и добыче лития не проводились в силу невостребованности в этом металле.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1. Қазіргі халықаралық қауымдастықта қабылданған минералдық жүйелерді талдаудың заманауи қағидаттарына сәйкес алғаш рет жасалған Қазақстандағы литий кен орындары мен кен орындары туралы деректер қорын құру. Бұл деректердің импакт-факторы жоғары халықаралық журналдарда жарияланады. 2. Қазақстандағы ең перспективалы литий кен орындарындағы кен денелерін сипаттайтын негізгі параметрлерді анықтау. Бұл көрсеткіштер литий кен орындарын игеруге мүдделі болашақ инвесторлар пайдалана алатын ГИС деректер базасына біріктірілетін болады. 3. Қазақстандағы литийдің кен орындары мен кен орындары туралы тарихи деректер жинағы даярланды. Литий ілеспе элемент болып табылатын белгілі сирек металл кен орындарының литий потенциалы туралы ақпаратты іріктеу алғаш рет жүргізілуде. Бұрын литийді бағалау және өндіру жұмыстары осы металға сұраныстың жоқтығынан жүргізілмеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Применение для казахстанских месторождений и рудопроявлений анализа минеральных систем и новая оценка известных месторождений и рудопроявлений лития в Казахстане с целью выделения новых месторождений на глубине, на флангах и по периферии для увеличения объема производства и реализации литиевой продукции в Казахстане

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қазақстандық кен орындары мен кен орындарының пайдалы қазбалар жүйесін талдауға өтінімі және Қазақстандағы белгілі кен орындары мен кен орындарының жаңа бағасын тереңдікте, қапталда және шеткері аймақтарда өндіру мен өткізу көлемін ұлғайту мақсатында Қазақстандағы литий өнімдері

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : С открытием и заверкой большинства перспективных месторождений лития, Казахстан будет меньше зависеть от экспорта лития по мере ускорения перехода к «зеленой» экономике и, возможно, сможет взять на себя и роль экспортера лития.

Efficiency (in Kazakh) : Перспективалы литий кен орындарының көпшілігін ашу және тексеру арқылы Қазақстан литий экспортына азырақ тәуелді болады, өйткені жасыл экономикаға көшу жеделдейді және литий экспорттаушы рөлін де өз мойнына алуы мүмкін.

Field of application (in Russian) : Полученные результаты могут послужить основой для дальнейших исследований и планирования предварительных геологоразведочных работ компаниями, владеющими лицензиями на данные месторождения или участки, на которых расположены месторождения. Это в свою очередь может привести к полномасштабной геологоразведке и добыче лития для пополнения минерально-сырьевой базы страны

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелер осы кен орындарына немесе кен орындары орналасқан аумақтарға лицензиясы бар компаниялардың әрі қарай зерттеуіне және алдын ала барлау жұмыстарын жоспарлауына негіз бола алады. Бұл өз кезегінде елдің минералдық-шикізаттық базасын толықтыру үшін толық көлемде геологиялық барлау мен литий өндіруге әкелуі мүмкін.