The object of research, development or design (in Russian) : экологическое состояние и гидродинамическая модель циркуляции казахстанского шельфа Каспия

The object of research, development or design (in Kazakh) : Каспийдің қазақстандық қайраңының экологиялық жағдайы және айналымының гидродинамикалық моделі

Aim of work (in Russian) : Цель проекта - выявление связей между качеством морских вод и экологическим состоянием казахстанского шельфа Каспия с одной стороны и режимом морских течений с другой, исследование направления течений на шельфе, наличия или отсутствия апвеллинговых условий над акваторией моря, а также создание специализированной региональной гидродинамической модели циркуляции на казахстанском шельфе Каспийского моря.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты- теңіз суларының сапасы мен Каспий қазақстандық қайраңының экологиялық жағдайы мен теңіз ағыстарының режимі арасындағы байланыстарды анықтау, қайраңдағы ағыстардың бағытын, теңіз акваториясының үстінде көтерілу жағдайларының болуы немесе болмауын зерттеу, сондай-ақ Каспий теңізінің қазақстандық қайраңында айналымның мамандандырылған өңірлік гидродинамикалық моделін құру.

Методы исследования (на русском) : Методология исследования осуществляется посредством среднесрочной установки двух разнесённых на дистанцию около 20 км заякоренных станций с измерителями скорости SeaHorse, дооснащённых также датчиками температуры. Станции будут установлены на срок до 30 месяцев, с периодическими (предположительно, 2 раза в год) подъемами для съема данных и техобслуживания с последующей новой постановкой. В течение этого периода они будут регистрировать значения всех измеряемых параметров с дискретностью 15 минут. Полученные серии данных будут затем подвергнуты статистическому и спектральному анализу, а также корреляционному анализу вместе с данными по скорости ветра, которые будут получены на береговой метеостанции. При установке и снятии станций будут выполнены также измерения CTD зондом CastAway.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістемесі температура датчиктерімен жабдықталған Seahorse жылдамдық өлшегіштері бар шамамен 20 км қашықтықта орналасқан екі зәкірлік станцияны орта мерзімді орнату арқылы жүзеге асырылады. Станциялар 30 айға дейінгі мерзімге орнатылады, деректерді түсіру және техникалық қызмет көрсету үшін мерзімді (жылына 2 рет) көтеріледі, содан кейін жаңа қойылым. Осы кезеңде олар барлық өлшенген параметрлердің мәндерін 15 минуттық дискреттілікпен тіркейді. Содан кейін алынған мәліметтер сериясы статистикалық және спектрлік талдауға, сондай-ақ жағалаудағы метеостанцияда алынатын желдің жылдамдығы туралы мәліметтермен корреляциялық талдауға ұшырайды. Станцияларды орнату және алу кезінде CastAway зондымен CTD өлшемдері де орындалады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведен анализ литературных данных, подготовка оборудования. Получены результаты впервые организованных на постоянной основе измерений режима течений на шельфе казахстанского сектора Каспийского моря в зависимости от ветрового режима.Были выставлены две заякоренные донные станции в координатах 43о37.317’с.ш., 51о08.175’в.д. (станция 1, глубина места 15 м) и 43о46.580’с.ш., 51о00.054’в.д. (станция 2, глубина места 15 м). На каждой из станций были установлены инклинометрический измеритель скорости и направления течения системы SeaHorse и термодатчик ODDI на расстояниях 0.5м и 1м от дна, соответственно, зафиксированные основным грузом массой 25 кг и отводным массой 10 кг. На поверхности моря оставлены сигнальные буйки. Приборы регистрируют данные с интервалами 15 минут. Тепловые снимки показали, что во время всего осеннего периода вдоль казахстанского берега располагался хорошо выраженный апвеллинг, шириной от 10 до 25 км. Снимки среднего пространственного разрешения за 16-18 октября показали наличие дымки и облачности, переносимой восточными ветрами с суши. Первая станция расположена в точке излома маршрута, вторая – в конечной точке маршрута. Общая протяженность маршрута составила 24.5 км

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Әдеби деректерге талдау жүргізілді, жабдықтар дайындалды. Жел режиміне байланысты Каспий теңізінің қазақстандық секторының қайраңындағы ағыс режимін тұрақты негізде алғаш рет ұйымдастырылған өлшеу нәтижелері алынды.Екі бекітілген төменгі станция қойылды, координаттары 43о37.317 'С.Е., 51о08.175' С.д. (станция 1, орын тереңдігі 15 м) және 43о46.580 'с.С., 51о00.054' С.д. (станция 2, орын тереңдігі 15 м). Станциялардың әрқайсысында Seahorse жүйесінің жылдамдығы мен бағытының инклинометриялық өлшегіші және түбінен 0,5 м және 1м қашықтықта Oddi жылу датчигі орнатылды, сәйкесінше салмағы 25 кг және бұрылатын салмағы 10 кг негізгі жүктемемен бекітілген. теңіз бетінде сигнал қалтқылары қалды. Аспаптар деректерді 15 минут аралықпен тіркейді. Жылу суреттері көрсеткендей, кұздің кезеңде Қазақстан жағалауының бойында ені 10-нан 25 км-ге дейін апвеллинг орнағаны байқалды. 16-18 қазандағы орташа кеңістіктік ажыратымдылықтың суреттері құрлықтан Шығыс желімен тасымалданатын тұман мен бұлттың болуын көрсетті . Бірінші станция маршруттың үзілу нүктесінде, екіншісі маршруттың соңғы нүктесінде орналасқан. Маршруттың жалпы ұзындығы 24.5 км құрады

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Специализированная региональная гидродинамическая модель циркуляции на казахстанском шельфе Каспийского моря и оценка содержания и переноса основных антропогенных загрязнителей в районе исследования

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Каспий теңізінің қазақстандық қайраңындағы айналымның мамандандырылған өңірлік гидродинамикалық моделі және зерттеу ауданындағы негізгі антропогендік ластағыштардың құрамы мен тасымалын бағалау

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Охрана окружающей среды, контроль антропогенных загрязнений

Field of application (in Kazakh) : Қоршаған ортаны қорғау, антропогендік ластануды бақылау