The object of research, development or design (in Russian) : битумы, полимербитумные вяжущие, полимерасфальтобетон.

The object of research, development or design (in Kazakh) : битумдар, полимербитумды тұтқырғыштар, полимерасфальтбетон.

Aim of work (in Russian) : Улучшить высоко- и низкотемпературные (температура размягчения, показатель сопротивления к колееобразованию по Superpave) и низкотемпературные (температура хрупкости, жесткость) характеристики дорожного битума комбинированным способом, предусматривающим компаундирование (разжижение) дорожного битума марки БНД 100/130 гудроном и последующее модифицирование полимерами типа СБС и Elvaloy.

Aim of work (in Kazakh) : Жол битумының жоғары және төмен температуралы (жұмсару температурасы, Superpave бойынша сораптардың пайда болуға кедергісінің көрсеткіші) және төмен температуралы (морттық температурасы, қаттылығы) сипаттамаларын гудронмен БЖБ 100/130 маркалы жол битумын араластыруды (сұйылтуды), СБС және Elvaloy типті полимерлермен кейіннен модификациялауды көздейтін құрамдастырылған тәсілмен жақсарту.

Методы исследования (на русском) : Определение стандартных физико-механических показателей битумов и компаундированного (разжиженного) дорожного битума модифицированного двумя типами полимеров по СТ РК 1373-2013 и СТ РК 2534-2014. Разработка методики исследования морфологии полимербитумных вяжущих. Определение взаимосвязи между морфологией полимербитумных вяжущих и свойствами битума с использованием различных полимерных модификаторов (Элвалой 4170, СБС Л 30-01). Определение низкотемпературной устойчивости: испытание на реометре с изгибающей балкой (BBR) в интервале температур при -24 ˚С, -30 ˚С и -36 ˚С с определением жесткости (S) и показателя скорости релаксации (m). Определение высокотемпературной устойчивости: испытание на динамическом сдвиговом реометре (DSR) в интервале температур +52˚С, +58˚С, +64 и +70˚С после кратковременного старения, с определением динамического модуля сдвига (G*) и фазового угла (φ). Согласно полученным данным по определению низкотемпературной и высокотемпературной устойчивости будут установлены марки PG для каждого испытанного битумного вяжущего. Испытание на устойчивость к колееобразованию. Испытания проводятся при температуре + 60 °С, количество проходов колеса - 10 000. Определение низкотемпературного трещинообразования с определением прочности асфальтобетонов и полимерасфальтобетонов при осевом растяжении и вычеслением максимального напряжения и деформация при температуре испытания (-10, -20 и -30 °С).

Методы исследования (на казахском) : ҚР СТ 1373-2013 және ҚР СТ 2534-2014 бойынша битумдардың және полимердің екі типімен модификацияланған араластырылған (сұйытылған) жол битумының стандартты физика-механикалық көрсеткіштерін анықтау. Полимербитум тұтқырғыштардың морфологиясын зерттеу әдістемесін әзірлеу. Әртүрлі полимерлік модификаторларды (Элвала 4170, СБС Л 30-01) пайдалана отырып, полимербитум тұтқырғыштарының морфологиясы мен битумның қасиеттері арасындағы өзара байланысты анықтау. Төмен температуралық төзімділігін анықтау: -24 ˚С, -30 ˚С және -36 ˚С температура интервалдарында иілгіш арқалығы бар реометрде (BBR) қаттылығы (S) мен релаксация жылдамдығының (m) көрсеткішін анықтай отырып сынау. Жоғары температуралық төзімділігін анықтау: қысқа мерзімді ескіруден кейін +52˚С, +58˚С, +64 және +70˚С температура интервалында динамикалық ығысу модулін (G*) және фазалық бұрышын (φ) анықтай отырып, динамикалық ығысу реометрінде (DSR) сынау. Төмен температуралы және жоғары температуралы төзімділігін анықтау бойынша алынған мәліметтерге сәйкес әрбір сыналған битум тұтқырғышының PG маркасы анықталады. Асфальтбетондардың сораптардың пайда болуына төзімділігін сынау. Сынақ жұмыстары + 60 °С температурада жүргізіледі, дөңгелек 10 000 рет жүріп өтеді. Асфальтбетон мен полимерлі асфальтбетонның керілудегі беріктігін анықтай отырып, сынақ нәтижелері болып ең жоғары кернеу (созылу беріктігі) және сынақ температурасында (-10, -20 және -30 °C) тиісті созылу деформациясы есептелінеді.

Obtained results and novelty (in Russian) : По результатам проведенных исследований установлено, что битумы, полученные путем компаундирования и модификации обладают улучшенными прочностными и эксплуатационными свойствами, при этом у компаундированного модифицированного битума при высоких температурах наименьшие пластические деформации, а при низких температурах сохранятся эластичность, что является наиболее предпочтительным для дорог в условиях резко-континентального климата.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жүргізілген зерттеулердің нәтижелері бойынша компаундтау және модификациялау арқылы алынған битумдардың беріктігі мен пайдалану қасиеттері жақсарғаны анықталды, ал жоғары температурада компаундталған модификацияланған битумның пластикалық деформациялары ең аз, ал төмен температурада серпімділік сақталады, бұл күрт континенттік климат жағдайындағы жолдар үшін ең қолайлы болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Компаундированный полимерно-модифицированный битум исходя из сравнительного анализа имеет улучшенные высоко- и низкотемпературные эксплуатационные характеристики, при этом существенно повышает долговечность конечного продукта а именно асфальтобетона на его основе. Экономический эффект за счет существенного повышения эксплуатационных характеристик асфальтобетона, приготовленного с использованием полученного полимерно-модифицированного битума, увеличивается на 30-50% или может составить от 1900 до 3800 тенге/тонна.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Компаундталған полимерлі-модификацияланған битум салыстырмалы талдауға сүйене отырып, жоғары- және төмен температуралық өнімділік сипаттамаларына ие, сонымен бірге соңғы өнімнің, атап айтқанда оның негізіндегі асфальтбетонның беріктігін едәуір арттырады. Алынған полимерлі-модификацияланған битумды пайдалана отырып дайындалған асфальтбетонның пайдалану сипаттамаларын едәуір арттыру есебінен экономикалық әсер 30-50% - ға артады немесе 1900 теңгеден 3800 теңге/тоннаға дейін болуы мүмкін

Level of implementation (in Russian) : В реальных заводских условиях на асфальтобетонном заводе ТОО АБЗ-1 выпущена партия компаундированного и модифицированного дорожного битума в оптимизированном технологическом режиме (Акт и протокол внедрения).

Level of implementation (in Kazakh) : Нақты зауыттық жағдайларда АБЗ-1 ЖШС асфальтбетон зауытында оңтайландырылған технологиялық режимде компаундталған және модификацияланған жол битумының партиясы (енгізу актісі мен хаттамасы).

Efficiency (in Russian) : Асфальтобетонные покрытия, построенные с применением полученного компаундированного и модифицированного битума, имеет повышенные высокотемпературные и низкотемпературные характеристики, т.е. срок службы автомобильных дорог существенно увеличивается, за счет чего экономика страны получает существенные прямые и косвенные экономические эффекты.

Efficiency (in Kazakh) : Алынған компаундталған және модификацияланған битумды қолдана отырып салынған асфальтбетон жамылғылары жоғары температуралық және төмен температуралық сипаттамаларға ие, яғни автомобиль жолдарының қызмет ету мерзімі едәуір артады, соның арқасында ел экономикасы тікелей және жанама экономикалық тиімділікке ие болады.

Field of application (in Russian) : В дорожной отрасли при строительстве и ремонте автомобильных дорог; на асфальтобетонных заводах (АБЗ) при улучшении температурных характеристик дорожного битума. Могут применятся различными дорожными организациями при производстве работ.

Field of application (in Kazakh) : Автомобиль жолдарын салу және жөндеу кезінде жол саласында; жол битумының температуралық сипаттамаларын жақсарту кезінде асфальтбетон зауыттарында (АБЗ). Жұмыстар жүргізу кезінде түрлі жол ұйымдары тарапынан қолданылуы мүмкін.