The object of research, development or design (in Russian) : В предлагаемом проекте исследуется медицинский трактат «Дастӯр ал-‘илāдж» («Традиция исцеления»), написанный в XVI в. (точнее в 933/1526-27 гг.) личным врачом кочевого хана Кучкунджи (1432–1530) Султаном ‘Али ал-Хорасаном (ум. после 1533 г.).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жобада Медициналық мазмұнда жазылған ортағасырлық мұраның бірі - Көшкінші ханның (1432-1530) жеке дәрігері Сұлтан Әли әл-Хорасани (1533 ж. кейін қ.б.) қаламымен XVI ғасырдың бірінші жартысында (нақтырақ, 933/1526-27 жж.) жазылған «Дастӯр ал-‘илāж» («Емдеу дәстүрі») еңбегі зерттеледи.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта – изучить медицинский трактат «Дастӯр ал-‘илāдж» («Традиция лечения»), написанный в XVI в. личным врачом кочевого хана Кучкунджи (или Кошим хан, 1432-1530) и его сына Абу Саида (ум. в 1533 г.) Султаном ‘Али ал-Хурасани (ум. после 1535 г.) и обобщить источниковедческое значение трактата по истории и культуре народной медицины.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – XVI ғасырдың бірінші жартысында Көшкінші хан (1432–1530) және оның ұлы Әбу Сағид ханның (1533 ж.қ.б.) жеке дәрігері болған Сұлтан Әли ал-Хурасанидің (1535 ж. кейін қ.б.) «Дастӯр ал-‘илāж» («Емдеу дәстүрі») трактатын кешенді зерттеу және оның халықтық медицина тарихы мен мәдениетіне қатысты деректік маңызын анықтау.

Методы исследования (на русском) : Проводятся источниковедческие, текстологические, лингвокультурологические и этнографические исследования. Поскольку основная исследовательская работа проекта проводится по письменному наследию, помимо общенаучных методов, таких как сбор, анализ, сравнение, систематизация, используются междисциплинарные методы источниковедения, текстология, этнолингвистика. Для раскрытия информационных возможностей изученных рукописей, хранящихся в различных книжных собраниях, широко использовались особенности методологии вспомогательной исторической дисциплины - источниковедения: палеография, кодикология, просопография, эвристика, библиография и др.

Методы исследования (на казахском) : Жоба аясында жазба жәдігерге деректанулық, мәтіндік, лингвокультурологиялық және этнографиялық зерттеулер жасалады. Жобаның ғылыми-зерттеу жұмысы негізінен жазба мұраларға жүргізілетіндіктен жинақтау, сараптау, салыстыру, жүйелеу сияқты жалпығылыми әдістермен қатар, деректанулық, мәнтінтанулық, этнолингвистикалық т.б. пәнаралық әдістер де қолданылды. Түрлі кітап қорларында сақталған қолжазбалардың ақпараттық мүмкіндіктерін ашуда қосалқы тарихи пәндердің деректанулық: палеографиялық, кодикологиялық, просопографиялық, эвристика, библиография, т.б. әдіснама мүмкіндіктері кеңінен пайдаланылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате исследований были выявлены 42 рукописей трактата «Дастӯр ал-‘илāдж» в отечественных и зарубежных книжных фондах. Получена копия самой старой версии произведения, переписанной в XVI веке, хранившейся в иностранном фонде. Переводится текст с чагатайского на казахский язык. На основании сведении трактата определены уникальные особенности лечебной традиции и медицины кочевых тюркских народов. Результаты исследования опубликованы в 9 статьях в отечественных и зарубежных изданиях.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нәтижесінде отандық және шетелдік кітап қорларында сақталған «Дәстур әл-‘иләж» трактатының 42 қолжазбасы анықталды. Шығарманың XVI ғасырда көшірілген шетел қорында сақталған ең көне нұсқасының көшірмесі алынды. Мәтін шағатай тілінен қазақ тіліне алғаш аударылып жатыр. Трактаттың маңызды мәліметтері негізінде көшпелі түркі халықтарының емшілік дәстүрі мен медицинасының өзіндік ерекшеліктері анықталды. Зерттеу нәтижелері отандық және шетелдік басылымдарда шыққан 9 мақалада жарияланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : не предусмотрено

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : қарастырылмаған

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Результаты, достигнутые в проекте, будут полезны преподавателям и студентам для проведения лекций и семинаров по «Истории медицины», «Фармакологии», спецкурсов «Лексикографическая источниковедения», и при приподовании чагатайского и персидского языков в ВУЗ, а также в научно-экспозиционных работах музеев.

Efficiency (in Kazakh) : Жобада қол жеткен нәтижелер оқытушылар мен студенттерге «Медицина тарихы», «Фармакология» пәні бойынша дәріс, семинарларды өткізуге, деректану саласында «Лексикографиялық деректану» арнайы курстарында және ЖОО шағатай, парсы тілдерін оқыту барысында, сондай-ақ, музейлердің ғылыми-экспозициялық жұмыстарына тиімді болмақ.

Field of application (in Russian) : Полученные результаты будут использованы в методических разработках по проведению семинарских занятий для преподавателей и студентов по учебной дисциплине «История медицины», в области источниковедения в спецкурсе «Лингвистическое источниковедение», в процессе обучения чагатайскому языку в вузах, а также в научно-экспозиционных работах музеев.

Field of application (in Kazakh) : Жобада қол жеткен нәтижелер оқытушылар мен студенттерге «Медицина тарихы» пәні бойынша дәріс, семинарларды өткізуге, деректану саласында «Лексикографиялық деректану» арнайы курстарында және ЖОО шағатай тілін оқыту барысында, сондай-ақ, музейлердің ғылыми-экспозициялық жұмыстарында қолданылады.