The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются сконструированные гриппозные векторы, экспрессирующие белки ТВ10.4 и ESAT-6; морские свинки, белые мыши BALB/c и КРС

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі TB10.4 және ESAT-6 протеиндерін экспрессиялайтын құрастырылған тұмау векторлары; теңіз шошқалары, BALB/c ақ тышқандар мен ірі қара мал болып табылады

Aim of work (in Russian) : Разработка новой векторной противотуберкулезной вакцины крупного рогатого скота на основе рекомбинантных гриппозных вирусов, экспрессирующих микобактериальные протективные белки

Aim of work (in Kazakh) : Микобактериялық қорғаныш ақуыздарды экспрессиялайтын рекомбинантты тұмау вирустары негізінде ірі қара мал туберкулезіне қарсы жаңа векторлық вакцина жасау

Методы исследования (на русском) : В работе были использованы вирусологические и серологические методы исследования

Методы исследования (на казахском) : Жұмысты жүзеге асыруда вирусологиялық және серологиялық зерттеу әдістері қолданылды

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведены работы по предварительной оценке безопасности, иммуногенности и протективности сконструированных гриппозных векторов на белых мышах и морских свинках для выбора перспективных вакцинных кандидатов. Начаты опыты по определению безопасности, иммуногенности, а также протективного свойства сконструированных гриппозных векторов у КРС для выбора наиболее перспективных вакцинных кандидатов. Разработана технология изготовления векторной противотуберкулезной вакцины и приготовлены экспериментальные серии вакцины. Проведены экспериментальные работы по определению оптимального способа применения противотуберкулезной векторной вакцины на КРС. Ведутся работы по определению сроков наступления и продолжительности протективного иммунного ответа у КРС после вакцинации векторной вакцины против M. bovis. Опыты продолжаются. Новизна заключается в разработке новой отечественной векторной вакцины против туберкулеза КРС. Согласно календарному плану, по результатам работы были оформлены 2 статьи и приняты на печать в журналы, входящие в РИНЦ с ненулевым импакт-фактором (Справка о принятии в печать от Редакции журналов прикреплены в файлах). Некоторые полученные результаты в рамках проекта были доложены в Международной научной конференции молодых ученых «Фараби әлемі», а также в IX Международной конференции молодых ученых «OpenBio-2022».

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Перспективті вакцина кандидатын таңдау мақсатта ақ тышқандар мен теңіз шошқаларында құрастырылған тұмау векторларының қауіпсіздігі, иммуногендігі және протективті қасиеттері зерттелінді. Ірі қара малда (ІҚМ) векторлық вакцинаның қауіпсіздігі, иммуногендігі және протективті қасиеттері анықтау мақсатта зерттеу жұмыстары жүргізілуде. Туберкулезге қарсы векторлық вакцина жасау технологиясы әзірленіп, векторлық вакцинаның эксперименттік сериясы дайындалды. ІҚМ туберкулезіне қарсы векторлық вакцинаны қолданудың оңтайлы әдісі жасалып, эксперименттік жұмыстар жүргізілді. Mycobacterium bovis-ке қарсы ІҚМ векторлық вакцинамен вакцинациялағаннан кейін организмде протективті иммундық жауаптың басталу мерзімдері мен ұзақтығын анықтау мақсатта зерттеу жұмыстары жүргізілуде. Тәжірибелер жалғасуда. Жұмыстың жаңалығы ірі қара мал туберкулезіне қарсы жаңа отандық векторлық вакцинаны жасау болып табылады. Күнтізбелік жоспарға сәйкес, жұмыс нәтижелері бойынша нөлдік емес импакт-факторы бар РИНЦ-ке кіретін журналдарға 2 мақала ресімделіп, баспаға алынды (Журналдар редакторларынан басып шығаруға қабылданғаны туралы анықтама файлдарға қоса беріледі). Жоба аясында алынған кейбір нәтижелер «Фараби әлемі» жас ғалымдардың халықаралық ғылыми конференциясында, сондай-ақ «OpenBio-2022» жас ғалымдардың IX халықаралық конференциясында баяндалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основным конструктивным показателем является рекомбинантные штаммы вируса гриппа, содержащие протективные белки микобактерии Esat-6 и TB10.4. В предварительных опытах на лабораторных животных, они показали высокоэффективный результат и безопасность в применении.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі конструктивті көрсеткіш - микобактериялардың Esat-6 және TB10.4 қорғаныш ақуыздарын экспрессиялайтын тұмау вирусының рекомбинантты штаммдары. Зертханалық жануарларға жасалған алдын ала эксперименттерде олар жоғары тиімді нәтиже мен пайдалану қауіпсіздігін көрсетті.

Level of implementation (in Russian) : На 2022 год внедрения не запланированы

Level of implementation (in Kazakh) : 2022 жылда енгізулер жоспарланбаған

Efficiency (in Russian) : Векторная вакцина на основе гриппозного вектора, экспрессирующая микобактериальные белки обеспечит более эффективную защиту от туберкулёза КРС

Efficiency (in Kazakh) : Микобактериялық ақуыздарды экспрессиялайтын тұмау векторына негізделген векторлық вакцина ІҚМ туберкулезінен тиімдірек қорғанысты қамтамасыз етеді

Field of application (in Russian) : биотехнология, ветеринария

Field of application (in Kazakh) : биотехнология, ветеринария