The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования послужили больные с диагнозом туберкулез легких и условно здоровые участники исследования

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі болып өкпе туберкулезі ауруы диагностикаланған науқастар мен шартты түрде сау зерттеу қатысушылары болып алынды

Aim of work (in Russian) : В связи высоким уровнем заболеваемости туберкулезом легких в стране и недостаточной информации о генетической составляющей механизмов инфицирования, целью нашего исследования послужило изучение полиморфизмов генов иммунного ответа при туберкулезе легких

Aim of work (in Kazakh) : Мемлекетте өкпе туберкулезіне шалдығудың жоғары деңгейі мен инфекциялану механизмдерінің генетикалық құрамдасы туралы ақпараттың аз болуына байланысты жобаның мақсаты болып өкпе туберкулезі жағдайында иммундық жауап гендерінің полиморфизмдерін зерттеу таңдалды

Методы исследования (на русском) : Рекрутинг участников исследования осуществлялся путем интервью и анкетирования по специально разработанным опросникам, включающим вопросы по питанию, демографическим характеристикам, истории болезни, факторам риска окружающей среды (курению, потребление алкоголя, и т.д.), занятости, и всем сделаны антропометрические измерения, включающие в себя измерения роста, веса, индекса массы тела (ИМТ). Их медицинские данные внесены в медицинскую карту участников и базу данных проекта из стационарных медицинских карт. Все участники подписали информированное согласие. Все эпидемиологические и медицинские данные, а также данные анкетирования хранятся на локальных серверах в виде закодированных баз данных. ДНК выделяли из цельной крови по протоколу производителя. Генотипирование образцов на полиморфизмы генов иммунного ответа с применением микрочипа Infinium ImmunoArray-24 v2 BeadChip Kit на платформе iScan (Illumina, USA).

Методы исследования (на казахском) : Қатысушылар рекрутингі тамақтану, демографиялық мінездеме, ісіктің жанұялық анамнезі, сыртқы ортаның қауіп факторлары (темекі шегу, ішімдік ішу, т.б.) және еңбек ету жайындағы сұрақтары бар арнайы сауалнамадан өту және бой, салмақ, дене массасының индексі, бел мен сан айналасы сияқты антропометриялық белгілері жинау арқылы іске асырылды. Олардың медициналық мәліметтері қатысушы картасы мен электрондық дерекқорға енгізілді. Барлық қатысушылар ақпаратты келісімге қол қойды. Барлық мәліметтер жергілікті серверлерде электрондық дерекқор түрінде сақталады. ДНҚ-ны зерттеу қатысушыларының қанынан өндіруші нұсқалары бойынша бөліп алдынды. Үлгілердің генотиптенуі иммундық жауап гендерінің полиморфизмдеріне Infinium ImmunoArray-24 v2 BeadChip Kit жинынының көмегімен iScan (Illumina, USA) платформасының негізінде іске асырылды

Obtained results and novelty (in Russian) : Осуществлен рекрутинг участников исследования, сбор эпидемиологических данных, осуществлен забор биоматериала, сформирован биобанк образцов. Определены 96 образцов, подходящих под критерии отбора. Эпидемиологические данные были внесены в электронную базу данных. Осуществлено генотипирование 96 образцов на полиморфизмы генов иммунного ответа с применением микрочипа Infinium ImmunoArray-24 v2 BeadChip Kit на платформе iScan (Illumina, USA). Выделена ДНК из 96 образцов, осуществлена проверка качества и количества. Генотипировали 96 образцов на полиморфизмы генов иммунного ответа с применением микрочипа Infinium ImmunoArray-24 v2 BeadChip Kit на платформе iScan (Illumina, USA). Данные генотипирования были перенесены на электронный носитель для дальнейшего биоинформатического анализа. Впервые в Казахстане было осуществлено генотипирование больных туберкулезом с применением микрочиповых технологий. Осуществлен анализ данных и выполнен поиск ассоциации между туберкулезом легких и мутаций в исследуемых генах.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу қатысушыларының рекрутингі іске асырылды, эпидемиологиялық мәліметтері жиналды, биоматериал алынды, үлгілер биобанкі қалыптастырылды. Сұрыптау шарттарына сай келетін 96 зерттеу қатысушысы анықталды. 96 қатысушының эпидемиологиялық мәліметтері электрондық дерекқорға енгізілді. 96 үлгінің иммундық жауап гендерінің полиморфизмдеріне Infinium ImmunoArray-24 v2 BeadChip Kit жинынының көмегімен iScan (Illumina, USA) платформасының негізінде генотиптенуі іске асырылды. 96 үлгіден ДНҚ бөлініп алынды, оның сандық және сапалық сараптамасы іске асырылды. 96 үлгінің иммундық жауап гендерінің полиморфизмдеріне генотиптенуін ImmunoArray-24 v2 BeadChip Kit жинынының көмегімен iScan (Illumina, USA) платформасында іске асырдық. Генотиптеу мәліметтері келешектегі биоинформатикалық талдауды іске асыру мақстаында тасымалданатын электрондық сақтағышқа тасымалданды. Қазақстанда тұңғыш рет қазақ популяциясының иммундық жауап гендерінің полиморфизмдері микрочиптік технологиялар көмегімен зерттелді. Мәліметтердің талданысы мен зерттелетін гендердегі мутациялар мен өкпе туберкулезі арасындағы байланыстың ізденісі іске асырылды

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Генотипирование с применением микрочиповой технологии, получение полиморфизмов большого количества генов в одном эксперименте

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Микрочиптік технологиялар көмегімен генотиптеу, көптеген гендер полиморфизмдерін бір тәжірибе ауқымында алу

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Полученные данные могут быть использованы в разработке генетической панели, применяемой при определении предрасположенности к туберкулезу, формирования групп риска, скрининга популяции с целью обнаружения лиц с пониженной активностью иммунитета, разработке рекомендаций для исследователей и врачей. К тому же, в проекте предусмотрен элемент фармакодинамики, т.е. исследуемые гены могут дать информацию по эффективности противотуберкулезных препаратов (эффективность действия и дозировка), поскольку исследуемое количество генов подразумевает исследовать пул генов, связанных с обменов веществ и метаболизмом лекарственных средств. Данные полученный в результате исследования могут быть использованы как часть генетической панели, которая может быть предложена как коммерциализируемый проект.

Efficiency (in Kazakh) : лынған мәліметтер халықтың туберкулезге бейімділігін анықтау, қауіп топтарын қалыптастыру, иммундық жүйесі әлсіз адамдарды анықтау мақсатындағы скрининг, дәрігерлер мен азаматтарға бағытталған ұсыныстар жетілдірісінде қолданыла алаты генетикалық гендер панелінің жетілдірісінің бастамасы бола алады. Сонымен қатар, жоба айналасында фармакодинамика мәселесі де қарастырылады. Зерттелетін гендер арасында жеке дара адам организмінің туберкулезге қарсы қолданатын препараттардың эффективтілігімен байланысты гендер де бар. Олар зат алмасу процесстері мен дәрілік заттардың метаболизміне қатысты болып келеді

Field of application (in Russian) : биомедицина, фтизиопульмонология

Field of application (in Kazakh) : биомедицина, фтизиопульмонология