The object of research, development or design (in Russian) : Трахеальные и клоакальные смывы, образцы крови и сывороток, секционные материалы от диких птиц Казахстана.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстанның жабайы құстарынан алынған кеңірдек және клоака шайындылары, қан мен сарысу үлгілері, секциялық материалдар.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является изучение возникновения и распространения новых вариантов и подтипа вирусов гриппа А среди диких птиц на территории Казахстана, их генетическое разнообразие и филогенетические взаимосвязи для получения новых данных о направлениях их эволюции и отбор наиболее актуальных вариантов для использования их в качестве вакцинных и диагностических препаратов.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты - Қазақстандағы жабайы құстар арасында А тұмауы вирустарының жаңа нұсқалары мен түртармағының пайда болуы мен таралуын, олардың эволюциясының бағыттары туралы жаңа мәліметтер алу үшін генетикалық әртүрлілігі мен филогенетикалық байланыстарын зерттеу және вакцина мен диагностикалық препарат ретінде қолдануға ең өзекті нұсқаларын таңдау.

Методы исследования (на русском) : В работе использованы современные вирусологические, молекулярно-биологические, метагеномные методы исследований и проведен статистический анализ всех изученных показателей.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста заманауи вирусологиялық, молекулалық-биологиялық, метагеномдық зерттеу әдістері қолданылды және барлық зерттелген параметрлерге статистикалық талдау жасалды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Молекулярный скрининг образцов и последующее секвенирование грипп-положительных образцов выявили ряд известных подтипов вирусов гриппа птиц, но одна последовательность НА вируса гриппа А не могла быть классифицирована среди существующих подтипов. Нами описаны анализ последовательности этого образца, предоставляющий геномные доказательства нового подтипа вируса полученного от голубого нырка (Aythya ferina). При более чем 30% генетической дистанции, основанной на последовательности кодирующей области HA, до ее ближайших родственников в подтипе H9, новая последовательность представляет собой новый подтип, предварительно получивший номенклатуру H19.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Үлгілердің молекулярлық скринингі және тұмау-оң үлгілердің реттілігі құс тұмауы вирустарының бірқатар белгілі түрлерін анықтады, бірақ бір А тұмауы вирусының HA тізбегін бар қосалқы түрлер арасында жіктеу мүмкін болмады. Біз көк сүңгірден (Aythya ferina) алынған жаңа вирус түрінің геномдық дәлелдерін қамтамасыз ететін осы үлгінің ретті талдауын сипаттадық. HA кодтау аймағының тізбегіне негізделген оның H9 типтармағына ең жақын туыстарына дейінгі 30%-дан астам генетикалық қашықтығы бар жаңа секвенс H19 шартты түрде белгіленген жаңа типтармағы болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Выполнение проекта позволит внести существенный вклад в изучение эволюции и спектра поверхностных антигенов вируса гриппа А на мировом уровне в связи с описанием нового подтипа НА, а также пополнением международных баз данных генетической информацией и коллекцией вирусов. В национальном масштабе в результате реализации проекта будут изучены генетические и биологические свойства новых изолятов вирусов гриппа птиц, отобраны оптимальные кандидаты для разработки и производства вакцинных и диагностических препаратов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаны іске асыру HA типтармағын сипаттауға, сондай-ақ халықаралық мәліметтер базасын генетикалық ақпаратпен және вирустар жиынтығымен толықтырумен байланысты әлемдік деңгейдегі А тұмау вирусының беткі антигендерінің эволюциясы мен спектрін зерттеуге айтарлықтай үлес қосуға мүмкіндік береді. Ұлттық деңгейде, жоба нәтижесінде құс тұмауы вирустарының жаңа бөлінділерінің генетикалық және биологиялық қасиеттері зерттеледі, вакциналар мен балаулық препараттарды әзірлеу мен өндіруге оңтайлы кандидаттар таңдалады.

Level of implementation (in Russian) : В результате НИР будет описан новый для мировой науки подтип гемагглютинина (НА) вируса гриппа А.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу нәтижесінде әлем ғылымы үшін А тұмауы вирусының гемагглютининінің (ГА) жаңа субтипі сипатталатын болады.

Efficiency (in Russian) : Реализация проекта позволит выявить степень генетического разнообразия вирусов гриппа птиц, их молекулярную эволюцию, выделить новые, реассортантные варианты, провести их сравнительные молекулярно-генетические исследования с ранее циркулировавшими вирусами. Также будут определены экосистемы, где могут появляться и в дальнейшем получать распространение потенциально опасные варианты вирусов гриппа.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаны іске асыру құс тұмауы вирустарының генетикалық әртүрлілік дәрежесін, олардың молекулалық эволюциясын анықтауға, жаңа, реасортанттық нұсқаларын оқшаулауға, олардың бұрын айналымда болған вирустармен салыстырмалы молекулалық-генетикалық зерттеулерін жүргізуге мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Вирусология, медицинская вирусология, ветеринарная вирусология, молекулярная биология, экология, эпидемиология, эпизоотология.

Field of application (in Kazakh) : Вирусология, медициналық вирусология, ветеринариялық вирусология, молекулалық биология, экология, эпидемиология, эпизоотология.