Inventory number IRN Number of state registration
0322РК00854 AP09260317-KC-22 0121РК00416
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 22999477 AP09260317
Name of work
Разработка интеллектуальной системы оценки развития эпидемий COVID-19 и других инфекций в Казахстане
Type of work Source of funding Report authors
Applied Мутанов Галимкаир
0
2
3
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Объект исследования – статистические данные эпидемиологической ситуации Covid-19.

Зерттеу объектісі – Covid-19 эпидемиологиялық жағдайы туралы статистикалық деректер.

Цель работ промежуточного отчета заключается в разработке вычислительного алгоритма моделей временных рядов для построения краткосрочного прогнозирования, алгоритмы численного решения обратных задач дискретной и непрерывной моделей среднесрочного прогноза, высокопроизводительные алгоритмы численного анализа математической модели долгосрочного прогноза развития эпидемий COVID-19 и проектирование интеллектуальная система оценки прогнозных ситуаций развития эпидемий.

Аралық есептің мақсаты қысқа мерзімді болжауды құруға арналған уақыт қатарларының модельдерінің есептеу алгоритмін, орта мерзімді болжамның дискретті және үздіксіз үлгілерінің кері есептерін сандық шешу алгоритмдерін, математикалық болжамды сандық талдаудың жоғары өнімді алгоритмдерін әзірлеу болып табылады. COVID-19 эпидемиясының дамуының ұзақ мерзімді болжамының үлгісі және індеттердің болжамды дамуы жағдайын бағалаудың интеллектуалды жүйесін жобалау.

Методы исследования: математическое моделирование, технологии параллельного вычисления, проектирование ИС, технологии программирования и БД.

Зерттеу әдістері: математикалық модельдеу, параллельді есептеу технологиялары, АЖ жобалау, бағдарламалау технологиялары мен мәліметтер базасы.

Результаты работы и их новизна: 1. Разработан вычислительный алгоритм моделей временных рядов для построения краткосрочного прогнозирования эпидемий. 2. Разработаны алгоритмы численного решения прямой и обратной задач дискретной и непрерывной моделей среднесрочного прогноза развития эпидемий. 3. Разработаны высокопроизводительные алгоритмы численного анализа математической модели долгосрочного прогноза развития эпидемий COVID-19 с учетом массовой вакцинации населения, и решены обратные задачи для данных моделей. 4. Разработана комплексная интеллектуальная система оценки прогнозных ситуаций развития эпидемий на основе разработанных математических моделей. Научная новизна проекта заключается в комплексном подходе к разработке авторских математических моделей прогнозирования развития эпидемий на краткосрочный, среднесрочный и долгосрочный периоды, базирующиеся на решении прямых и обратных задач для математических моделей.

Жұмыстың нәтижелері және олардың жаңалығы: 1. Эпидемияларды қысқа мерзімді болжауды құру үшін уақыт қатарларының модельдері үшін есептеу алгоритмі әзірленді. 2. Эпидемия дамуының орта мерзімді болжамының дискретті және үздіксіз үлгілерінің тура және кері есептерін сандық шешу алгоритмдері әзірленді. 3. Халықтың жаппай вакцинациялануын ескере отырып, COVID-19 індетінің дамуының ұзақ мерзімді болжамының математикалық моделінің сандық талдауының жоғары тиімді алгоритмдері әзірленді және осы модельдерге кері есептер шешілді. 4. Әзірленген математикалық модельдер негізінде эпидемиялық дамудың болжамды жағдайларын бағалаудың күрделі интеллектуалды жүйесі әзірленді. Жобаның ғылыми жаңалығы математикалық модельдер үшін тура және кері есептерді шешуге негізделген қысқа, орта және ұзақ мерзімді кезеңге эпидемиялардың дамуын болжауға арналған авторлық математикалық модельдерді әзірлеуге интеграцияланған тәсіл болып табылады.

Основные конструктивные и технико-экономические показатели. Основные результаты исследований и разработок опубликованы и поданы на опубликование в научных отечественных и зарубежных изданиях, в материалах международных тематических конференций для распространения научных знаний по данной теме. Разработана комплексная интеллектуальная система оценки прогнозных ситуаций развития эпидемий на основе разработанных математических моделей. Получены два охранных документа: 1) Свидетельство о внесении сведений в государственный реестр прав на объекты, охраняемые авторским правом № 27565 от 29 июня 2022 года на программу для ЭВМ “Программа для расчета и развития эпидемии на основе решения прямой задачи непрерывной SEUIHRD модели”. 2) Свидетельство о внесении сведений в государственный реестр прав на объекты, охраняемые авторским правом № 27566 от 29 июня 2022 года на программу для ЭВМ “Программа для расчета развития эпидемии на основе решения прямой задачи дискретной SEUIHRD модели”.

Негізгі конструкторлық және техникалық-экономикалық көрсеткіштер. Ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстардың негізгі нәтижелері осы тақырып бойынша ғылыми білімді тарату мақсатында отандық және шетелдік ғылыми басылымдарда, халықаралық тақырыптық конференциялардың материалдарында жарияланып, жариялауға ұсынылды. Әзірленген математикалық модельдер негізінде эпидемиялық дамудың болжамды жағдайларын бағалаудың күрделі интеллектуалды жүйесі әзірленді. Құқық белгілейтін екі құжат алынды: 1) «Тікелей проблемаларды шешуге негізделген эпидемияны есептеу және дамыту бағдарламасы» компьютерлік бағдарламасына 2022 жылғы 29 маусымдағы № 27565 авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне мәліметтерді енгізу туралы анықтама. Үздіксіз SEUIHRD моделінің мәселесі». 2) «Дискреттік СЭҚБД үлгісінің тікелей мәселесін шешу негізінде індеттің дамуын есептеу бағдарламасы» компьютерлік бағдарламасы үшін 2022 жылғы 29 маусымдағы № 27566 авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне мәліметтерді енгізу туралы куәлік.

Степень внедрения: разработаны авторские математические модели, проведены тесты на точность и достоверность вычислительных расчетов, а также спроектирована и разработана интеллектуальная система оценки прогнозных ситуаций развития эпидемий.

Орындалу дәрежесі: авторлық математикалық модельдер әзірленді, есептеу есептеулерінің дәлдігі мен сенімділігіне сынақтар жүргізілді, эпидемияның дамуының болжамды жағдайларын бағалаудың интеллектуалды жүйесі әзірленді және әзірленді.

Эффективность: Социальный эффект заключается в развитии прогнозирования на основе математического моделирования, распространения эпидемии, это будет способствовать снижению инфицированности, заболеваемости и смертности населения, и принятию эффективных управленческих решений.

Тиімділік: Әлеуметтік әсер математикалық модельдеуге негізделген болжамды әзірлеуде, індеттің таралуында жатыр, бұл инфекцияны, халықтың аурушаңдығын және өлімін азайтуға және тиімді басқару шешімдерін қабылдауға көмектеседі.

Область применения: система здравоохранения.

Қолдану саласы: денсаулық сақтау жүйесі.

UDC indices
004.89
International classifier codes
28.23.29;
Key words in Russian
интеллектуальная система; математические модели; прогнозирование; анализ; эпидемия; Covid-19;
Key words in Kazakh
интеллектуалды жүйе; математикалық модельдер; болжалдау; анализ; эпидемия; Covid-19;
Head of the organization Айдосов Нуржан Сарсынбекович /
Head of work Мутанов Галимкаир Доктор технических наук / профессор