The object of research, development or design (in Russian) : Циркулярная экономика в Казахстане.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстандағы циркулярлы экономика.

Aim of work (in Russian) : Цель – исследование и комплексный анализ концепции «циркулярная экономика» для разработки рекомендаций по эффективному применению и распространению принципов циркулярности на макро, мезо и микро уровнях в Республике Казахстан.

Aim of work (in Kazakh) : Жоба мақсаты – «циркулярлы экономика» тұжырымдамасын кешенді талдау мен зерттеу арқылы циркулярлық қағидаларын Қазақстан Республикасында макро, мезо және микро деңгейлерде тиімді қолдану мен тарату бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Проведение комплексного анализа и оценка формирования и развития циркулярной экономики предполагает сбор вторичных (статистических) и первичных (эмпирических) данных и применение широкого спектра эконометрических, и статистических методов анализа с использованием компьютерных программ обработки количественных и качественных данных. В данном исследовании циркулярной экономики используется триангуляционный подход, который предполагает применение нескольких методов на каждом этапе: 1) триангуляция теорий или теоретических подходов; 2) методологий (качественных и количественных эмпирических методов сбора первичных данных: анкетирование, экспертные оценки); 3) вторичных статистических и первичных данных наблюдений и/или интерпретаций исследователей. Применяемые методы: системный литературный анализ, сравнительный анализ, метод синтетического контроля, анализ среды функционирования (DEA), экспертное интервью, опрос.

Методы исследования (на казахском) : Циркулярлы экономиканың қалыптасуы мен дамуын кешенді талдау және бағалау екінші реттік (статистикалық) және бастапқы (эмпирикалық) мәліметтерді жинауды, сандық және сапалық мәліметтерді өңдеуге арналған компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, эконометрикалық және статистикалық талдау әдістерінің кең спектрін қолдануды көздейді. Осы жоба аясында циркулярлы экономиканы зерттеу үшін әр кезеңде бірнеше әдістер жинағын қолдануды көздейтін триангуляциялық әдіс қолданылады: 1) теорияларды немесе теориялық тәсілдерді триангуляциялау; 2) әдістемелер (бастапқы деректерді жинаудың сапалық және сандық эмпирикалық әдістері: сауалнамалар, сараптамалық бағалаулар); 3) бақылаулардың және/немесе зерттеушілердің интерпретацияларының қайталама статистикалық және бастапқы деректері. Қолданылатын әдіс-тәсілдер: жүйелі әдеби талдау, салыстырмалы талдау, синтетикалық бақылау әдісі, функционалды орта талдауы, сарапшылық сұхбат, сауалнама.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. Проведен комплексный анализ современного состояния и перспектив развития циркулярной экономики в Казахстане применением качественных и количественных методов исследования. 2. Проведен анализ текущей ситуации по рациональному управлению отходов, эко-дизайна, совместного потребления в Казахстане. 3. Проведен анализ предпосылок и барьеров к использованию принципов циркулярности. 4. Проведено анкетирование среди населения РК и экспертный опрос с привлечением экспертного сообщества. Собранные данные были обработаны с помощью программы SPSS 25, а для проверки гипотез была использована программа Smart PLS 3. 5. Изучен ряд законодательных и нормативных актов, сопровождающий процессы циркулярной экономики. 6. С использованием метода синтетического контроля был оценен потенциальный уровень переработки бытовых отходов в Казахстане в случае реализации Плана действий по переходу к циркулярной экономике с 2015 года наряду со странами Европейского союза. 7. За отчетный период опубликованы 2 статьи в журналах, рекомендованных КОКСОН МОН РК, 2 статьи в материалах международных конференций, 2 статьи в журналах, индексируемых в БД Scopus с процентилем выше 50 (74% и 92%). Полученные результаты отражены в публикациях и выступлениях участников проекта, аналитические материалы могут быть использованы в материалах учебных курсов и методических рекомендаций.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1. Қазақстандағы циркулярлы экономиканың қазіргі жағдайы мен даму болашағына сапалық және сандық зерттеу әдістерін қолдану арқылы кешенді талдау жүргізілді. 2. Қазақстандағы қалдықтарды ұтымды басқару, эко-дизайн, бірлескен тұтыну бойынша ағымдағы жағдайға талдау жасалды. 3. Циркулярлық принциптерін қолданудың алғышарттары мен кедергілеріне талдау жүргізілді. 4. Қазақстан Республикасының тұрғындары арасында сауалнама және сарапшылық қоғамдастықты тарта отырып, эксперттік сауалнама жүргізілді. Жиналған деректер SPSS 25 бағдарламасы арқылы өңделді және гипотезаларды тексеру үшін Smart PLS 3 бағдарламасы пайдаланылды. 5. Циркулярлы экономика процестеріне қатысты бірқатар заңнамалық және нормативтік актілер зерттелді. 6. Синтетикалық бақылау әдісін қолдана отырып, Еуропалық Одақ елдерімен қатар 2015 жылдан бастап циркулярлы экономикаға көшу жөніндегі іс-шаралар жоспарын іске асыру жағдайында Қазақстандағы тұрмыстық қалдықтарды қайта өңдеудің әлеуетті деңгейі бағаланды. 7. Есепті кезеңде ҚР БҒЖБ ұсынған журналдарда 2 мақала, халықаралық конференциялар жинағында 2 мақала, Scopus деректер базасында 50-ден жоғары пайыздық көрсеткішпен индекстелген журналдарда (74% және 92%) 2 мақала жарияланды. Алынған нәтижелер жобаға қатысушылардың жарияланымдарында және сөйлеген сөздерінде көрсетіледі, аналитикалық материалдарды оқу курстарының материалдарында және әдістемелік ұсыныстарда пайдалануға болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : 1.Zhidebekkyzy A., Kalmakova D., Bilan S. Mapping Circular Economy Phenomenon in Emerging Markets. Economics: the strategy and practice. 2022;17(2):17-39. 2.Zhidebekkyzy A., Kalmakova D., Amangeldiyeva B. Implementation of circular economy principles across countries. Central Asian Economic Review. 2021;(6):43-62. 3.Амангельдиева Б. «Fundamentals of the circular economy concept». Материалы МНПК “Фараби әлемі”, 15-18 стр. Алматы, Казахстан. 2022. 4.Калмакова Д., Амангельдиева Б. «Development of the circular economy in Kazakhstan: current state and institutional framework». IV МНПК "Фундаментальные научные открытия", 12-24 стр. Москва, Россия. 2022. 5.Zhidebekkyzy, A., Temerbulatova, Z., & Bilan, Y. (2022). The improvement of the waste management system in Kazakhstan: impact evaluation. Polish Journal of Management Studies, 25(2), 423-439. 6.Zhidebekkyzy, A., Moldabekova, A., Amangeldiyeva, B., & Streimikis, J. (2022). Assessment of factors influencing pro-circular behavior of a population. Economics and Sociology, 15(3), 202-215. 1.Темербулатова Ж., Жидебекқызы А. Assessment of the potential waste recycling rate in Kazakhstan using the synthetic control method, № 25635, 29.04.2022 2.Жидебекқызы А., Молдабекова А. Халықтың циркулярлы мінез-құлқына әсер ететін факторларды анықтауға арналған құрал. № 26255, 19.05.2022 3.Жидебекқызы А., Молдабекова А. Инструментарий для определения факторов, влияющих на циркулярное поведение населения. № 26254, 19.05.2022

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : 1.Zhidebekkyzy A., Kalmakova D., Bilan S. Mapping Circular Economy Phenomenon in Emerging Markets. Economics: the strategy and practice. 2022;17(2):17-39. 2.Zhidebekkyzy A., Kalmakova D., Amangeldiyeva B. Implementation of circular economy principles across countries. Central Asian Economic Review. 2021;(6):43-62. 3.Амангельдиева Б. «Fundamentals of the circular economy concept». Материалы МНПК “Фараби әлемі”, 15-18 стр. Алматы, Казахстан. 2022. 4.Калмакова Д., Амангельдиева Б. «Development of the circular economy in Kazakhstan: current state and institutional framework». IV МНПК "Фундаментальные научные открытия", 12-24 стр. Москва, Россия. 2022. 5.Zhidebekkyzy, A., Temerbulatova, Z., & Bilan, Y. (2022). The improvement of the waste management system in Kazakhstan: impact evaluation. Polish Journal of Management Studies, 25(2), 423-439. 6.Zhidebekkyzy, A., Moldabekova, A., Amangeldiyeva, B., & Streimikis, J. (2022). Assessment of factors influencing pro-circular behavior of a population. Economics and Sociology, 15(3), 202-215. 1.Темербулатова Ж., Жидебекқызы А. Assessment of the potential waste recycling rate in Kazakhstan using the synthetic control method, № 25635, 29.04.2022 2.Жидебекқызы А., Молдабекова А. Халықтың циркулярлы мінез-құлқына әсер ететін факторларды анықтауға арналған құрал. № 26255, 19.05.2022 3.Жидебекқызы А., Молдабекова А. Инструментарий для определения факторов, влияющих на циркулярное поведение населения. № 26254, 19.05.2022

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Основными потребителями результатов исследования являются научное экономическое сообщество страны, предприниматели, руководители предприятий, государственные органы, отдельные ученые, интересующиеся вопросами циркулярной экономики, устойчивого развития, зеленой экономики и переработки отходов.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелерінің негізгі тұтынушылары еліміздегі экономикалық қауымдастық, кәсіпкерлер, кәсіпорын басшылары, мемлекеттік органдар, сондай-ақ, циркулярлы экономика, тұрақты даму, жасыл экономика, және қалдықтарды оңтайлы басқару мәселелерімен айналысатын ғалымдар болып табылады.