The object of research, development or design (in Russian) : Изолированные спиральные дисковые галактики, получаемые в компьютерных симуляциях с учетом только гравитации

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объекті – тек гравитацияны есепке отырып, компьютерлік симуляциялар арқылы алынған, оқшауланған шиыршықты дискілі галактикалар

Aim of work (in Russian) : Выявление наиболее правдоподобной теории происхождения спиральных рукавов в численных моделях дисковых галактик

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – дискілі галактикаларының сандық модельдерінде шиыршықты тармақтарының пайда болу туралы ең шындыққа ұқсас теориясының айқындауы.

Методы исследования (на русском) : Основным методом исследования в данном проекте является контролируемый численный эксперимент, а точнее серия экспериментов с численными моделями дисковых галактик, в процессе эволюции которых появляются спиральные рукава. Каждая галактика создается нами в равновесном состоянии со строго заданными характеристиками, и ее эволюция тщательно симулируется. Данные моделирования затем анализируются, а результаты анализа сопоставляются с известными теориями происхождения спиральных рукавов

Методы исследования (на казахском) : Осы жобада бақыланатын сандық эксперимент, атап айтқанда, дискілік галактикалардың сандық модельдерімен эксперименттердің сериясы негізгі зерттеу әдісі болып табылады. Дискілі галактикаларының эволюция барысында шиыршықты тармақтар туындайды. Біз әр галактиканы қатаң белгіленген сипаттамаларымен тепе-теңдік күйінде жасаймыз және оның эволюциясын мұқият симуляцияны етеміз. Содан кейін модельдеу деректері талданады, ал талдау нәтижелері шыиршықты тармақтардың пайда болуының туралы белгілі теорияларымен салыстырылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : За отчетный период создана серия численных симуляций спиральных галактик с различными начальными параметрами. Симуляции с наиболее ярко выраженными спиральными рукавами были проанализированы с помощью Фурье-анализа, орбитального анализа, обратной трассировки орбит, а также с помощью построения карт иррегулярных ускорений. Результаты анализа были сопоставлены с существующими теориями происхождения спиральных рукавов. Показано, что теория волн плотности не согласуется с нашими результатами, тогда как теория материальных рукавов и теория усиления колебаний согласуются частично. Наша собственная гипотеза скучивания, также не нашла однозначного подтверждения. Однако, было установлено, что использованные типы анализа имеют ограниченную применимость по отношению к феномену спиральных рукавов в эволюционирующих потенциалах. Ввиду этого, нами реализована дополнительная незапланированная серия численных экспериментов с плоскими дисковыми галактиками, с помощью которой удалось показать подобность процессов космологического скучивания и процесса формирования спиральных рукавов. Считаем этот результат абсолютно новым и уникальным. Наряду с этим, также, произведено улучшение кода GALIC-3D и осуществлено расширение вычислительно кластера АФИФ, в обоих случаях полученные результаты превзошли ожидаемые.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыстың нәтижесі және жаңалығы - есепті кезең барысында әртүрлі бастапқы параметрлері бар спиральды галактикалардың сандық модельдеулерінің сериясы жасалды. Ең айқын спиральды жеңдері бар модельдеу Фурье талдауы, орбиталық талдау, орбиталық кері бақылау, сондай-ақ тұрақты емес үдеу карталарын құру арқылы талданды. Талдау нәтижелері спиральды жеңдердің пайда болуының қолданыстағы теорияларымен салыстырылды. Тығыздық толқындарының теориясы біздің нәтижелерімізге сәйкес келмейтіні көрсетілген, ал материалды жеңдер теориясы мен тербелісті күшейту теориясы ішінара сәйкес келеді. Біздің кластерлеу гипотезамыз да нақты растауды таппады. Алайда, пайдаланылған талдау түрлерінің дамушы потенциалдарындағы спиральды жең құбылысына қатысты қолданылуы шектеулі екендігі анықталды. Осыны ескере отырып, біз жазық дискілі галактикалармен қосымша жоспарда жоқ сандық эксперименттер сериясын жүзеге асырдық, оның көмегімен космологиялық кластерлеу процестерінің ұқсастығын және спиральды жеңдердің пайда болу процесін көрсете алдық. Біз бұл нәтижені жаңа және бірегей деп санаймыз. Сонымен қатар, Galic-3D кодын жақсартылды және ФАФИ есептеу кластерін кеңейту жүзеге асырылды, екі жағдайда да нәтижелер күткеннен асып түсті.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жоқ

Level of implementation (in Russian) : не применима к данном проекту

Level of implementation (in Kazakh) : бұл жобаға қолданылмайды

Efficiency (in Russian) : не применима к данном проекту

Efficiency (in Kazakh) : бұл жобаға қолданылмайды

Field of application (in Russian) : Результаты работы по Проекту могут быть применены при изучении стабильности дисковых галактик, происхождения в них перемычек, спиральных рукавов, перегибов, а также реконструкции потенциала темного гало и при моделировании Млечного Пути. Целевыми потребителями результатов данного проекта могут быть научно-исследовательские группы, занимающиеся изучением возмущений и вопросами стабильности динамических гравитирующих систем.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы – жоба жұмысының нәтижелері дискілі галактикаларының тұрақтылығының, олардағы тосқауылдар пайда болуы, шиыршықты тармақтардың, бүгілген орындардың зерттеуде, сондай-ақ қараңғы гало потенциалын қалпына келтіруде және Құс жолын модельдеуде қолданылуы мүмкін. Динамикалық гравитацияланатын жүйелердің тұрақтылық мәселелермен және буырқануылармен айналысатын, ғылыми зерттеу топтар осы жобаның нәтижелердің мақсатты тұтынушыларымен бола алады.