The object of research, development or design (in Russian) : Объктом исследования является возвудитель болезни COVID-19 вирус SARS-COV-2

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны болып – COVID-19 қоздырғышының, SARS-COV-2 вирусы табылады

Aim of work (in Russian) : Целью данного проекта является определение противовирусной активности современных лекарственных препаратов в отношении вируса SARS-COV-2 in vitro. Мониторинг и выявление возбудителя COVID-19 в популяции летучих мышей. Проведение молекулярно-эпидемиологического анализа циркулирующих штаммов, выделенных в пандемический и постпандемический периоды.

Aim of work (in Kazakh) : Бұл жобаның мақсаты - қазіргі заманғы дәрілердің in vitro жағдайында SARS-COV-2 вирусына қарсы вирусқа қарсы белсенділігін анықтау. Жарқанаттар тобында COVID-19 қоздырғышын бақылау және анықтау. Пандемия және пандемиядан кейінгі кезеңдерде оқшауланған айналымдағы штамдардың молекулалық эпидемиологиялық анализі.

Методы исследования (на русском) : Исследования проводятся с использованием современных методов молекулярной биологии и генной инженерии. В НИИПББ внедрена практика исследования инфекционных агентов от первичной диагностики и идентификации до выделения возбудителя с последующим изучением молекулярно-биологических свойств методами электронной микроскопии, ПЦР в Реальном Времени и секвенирование (Sanger, NGS). Все исследовательские работы, выполняемые в ходе реализации проекта состоят из 8 (восьми) основных этапов: Изучение противовирусной активности современных лекарственных препаратов в отношении вируса SARS-COV-2 in vitro. Эпидемиологический мониторинг и отбор проб; Электронная микроскопия вирусов; Идентификация методами ПЦР в Реальном Времени и ОТ- ПЦР; Выделение изолятов, изучение биологических свойств вирусов; Депонирование штаммов в «Коллекцию микроорганизмов» НИИПББ; Секвенирование значимых генов вирусов: Spike pritein, Envelope proteine, RdRP gene. Сравнительный и филогенетический анализ нуклеотидной последовательности генов; Загрузка полногеномной нуклеотидной последовательности в базу данных GenBank и оформление публикация отечественных и зарубежных статей, тезисов и патентов.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеулер молекулалық биология мен гендік инженерияның заманауи әдістерін қолдана отырып жүргізіледі. БҚПЗИ-да инфекция қоздырғыштарын алғашқы диагностикадан және патогенді оқшаулауға дейін зерттеу тәжірибесін енгізді, содан кейін электронды микроскопия, нақты уақыттағы ПТР және секвенирлеу (Sanger, NGS) арқылы молекулалық биологиялық қасиеттерді зерттейді. Жобаны іске асыру барысында жүргізілген барлық зерттеу жұмыстары 8 (сегіз) негізгі кезеңнен тұрады: SARS-COV-2 вирусына қарсы заманауи препараттардың вирусқа қарсы белсенділігін in vitro зерттеу. Эпидемиологиялық бақылау және сынама алу; Вирустардың электрондық микроскопиясы; Нақты уақыттағы ПТР, РТ-ПТР және олигонуклеотидті микрочип арқылы сәйкестендіру; Изоляттарды оқшаулау, вирустардың биологиялық қасиеттерін зерттеу; NIIPBB «Микроорганизмдер коллекциясына» штамдардың түсуі; Маңызды вирустық гендердің тізбектелуі: Спайк притеин, Envelope протеин, RdRP гені. Гендердің нуклеотидтік ретін салыстырмалы және филогенетикалық талдау; GenBank дерекқорына геномның нуклеотидтік тізбегін толығымен жүктеу және отандық және шетелдік мақалалардың, рефераттар мен патенттердің жариялануын ресімдеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате проведения исследования по изучению противовирусной активности современных лекарственных препаратов в отношении вируса SARS-COV-2 in vitro с использованием противовирусных препаратов было установлена выраженная противовирусная активность Рибовирина с коэффициентом ингбирования 99,31 %. В периоде с 14.06.22 по 03.07.22 гг. была проведена экспедиция по маршруту «пгт. Гвардейский – г. Тараз – с. Б. Момышулы с. Т. Рыскулов – с. Шолаккорган – пгт. Гвардейский». В ходе выполнения экспедиции были обследованы пещеры, туннели, а также кровли жилых и нежилых помещений. В результате проведенных работ было собрано 89 летучих мышей и 17 проб гуаны. Собранные в результате мониторинга пробы (106 образцов) исследованы с использованием метода реал-тайм ПЦР. Все положительные образцы направлены на серии "слепых пассажей" с целью выделения вируса в культуре клеток. Проведена морфометрия изолятов вируса SARS-COV-2 на электронном микроскопе JEOL Jem-100 (Япония). В результате проведенных работ было проведено полногеномное секвенирование вируса SARS-CoV-2 штамма SARS-CoV-2/human/KAZ/B1.1/2021. Полученная последовательность была загружена Генбанк под номером OP684305. По полученным результатам оформлены три публикации, которые 1 статья в журнале КОКСОН, 1 тезис в материалах сборника Международной Конференции и 1 статья в журнале Scopus.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Вирусқа қарсы препараттарды қолдану арқылы in vitro SARS-COV-2 вирусына қарсы заманауи препараттардың вирусқа қарсы белсенділігін зерттеу нәтижесінде 99,31% тежеу ​​коэффициентімен Рибовириннің айқын вирусқа қарсы белсенділігі анықталды. 14.06.22 және 07.03.22 аралығындағы 20 күн ішінде «Гвардейский – Тараз қаласы – Б.Момышұлы - Т.Рысқұлов – Шолаққорған – Гвардейский» экспедиция маршруты бойынша мониторинг жүргізілді. Экспедиция барысында үңгірлер, тоннельдер, сонымен қатар тұрғын және тұрғын емес үй-жайлардың шатырлары зерттелді. Жүргізілген жұмыстардың нәтижесінде 89 жарқанат пен 17 гуана сынамасы алынды. Барлық оң үлгілер Vero жасуша өсіндісінде вирусты оқшаулау үшін «соқыр пассаждау» сериясына жіберілді. SARS-COV-2 вирусының изоляттарының морфометриясы JEOL Jem-100 электронды микроскопының (Жапония) көмегімен жүргізілді. Вириондар шар тәрізді, көлемі 120-125 нанометр болатыны анықталды. Барлық позитивті үлгілер Vero жасушаларының өсіндісінде вирусты оқшаулау үшін «соқыр жолдар» сериясына жіберіледі. Оқшауланған изоляттар генетикалық талдаудан кейін депонирлеу үшін дайындалды. Жүргізілген жұмыстардың нәтижесінде SARS-CoV-2/human/KAZ/B1.1/2021 штаммының SARS-CoV-2 вирусының тұтас геномдық секвенциясы жүргізілді. Алынған тізбекті Genbank OP684305 нөмірімен жүктеп салды. Алынған нәтижелер бойынша БҒССҚК журналында 1 мақала, Халықаралық конференция материалдарында 1 тезис және Scopus журналында 1 мақала болып табылатын үш жарияланым шығарылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В результате проведения исследования по изучению противовирусной активности современных лекарственных препаратов в отношении вируса SARS-COV-2 in vitro с использованием противовирусных препаратов было установлена выраженная противовирусная активность Рибовирина с коэффициентом ингбирования 99,31 %. Собранные в результате мониторинга пробы (106 образцов) исследованы с использованием метода реал-тайм ПЦР. Все положительные образцы направлены на серии "слепых пассажей" с целью выделения вируса в культуре клеток. Проведена морфометрия изолятов вируса SARS-COV-2 на электронном микроскопе JEOL Jem-100 (Япония). В результате проведенной электронной микроскопии изолятов вируса SARS-COV-2 определены морфометрические характеристики вирионов. Установлено, что вирионы сферической формы, размером 110-125 нанометров. Для данных вирионов характерно наличие шипов (поверхностные гликопротеиды), длиной порядка 10 нанометров.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Вирусқа қарсы препараттарды қолдану арқылы in vitro SARS-COV-2 вирусына қарсы заманауи препараттардың вирусқа қарсы белсенділігін зерттеу нәтижесінде 99,31% тежеу коэффициентімен Рибовириннің айқын вирусқа қарсы белсенділігі анықталды. Мониторинг нәтижесінде жиналған үлгілер (106 үлгі) нақты уақыттағы ПТР әдісімен зерттелді. Барлық оң үлгілер жасуша мәдениетінде вирусты оқшаулау үшін «соқыр жолдар» сериясына жіберіледі. SARS-COV-2 вирусының изоляттарының морфометриясы JEOL Jem-100 электронды микроскопының (Жапония) көмегімен жүргізілді. SARS-COV-2 вирусының изоляттарын электронды микроскопиялау нәтижесінде вириондардың морфометриялық сипаттамалары анықталды. Вириондар шар тәрізді, көлемі 115-125 нанометр болатыны анықталды. Бұл вириондар ұзындығы шамамен 10 нанометр тікенектердің (беттік гликопротеидтердің) болуымен сипатталады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Проведение мониторинга, изучение молекулярно-биологических свойств выделенных изолятов, а также исследование противовирусной активности лекарственных препаратов являются важной составляющей при определении эпидемиологических мероприятий против коронавирусной инфекции COVID-19.

Field of application (in Kazakh) : Оқшауланған изоляттардың молекулалық биологиялық қасиеттерін бақылау, зерттеу, сондай-ақ дәрілік заттардың вирусқа қарсы белсенділігін зерттеу COVID-19 коронавирустық инфекциясына қарсы эпидемиологиялық шараларды анықтауда маңызды компонент болып табылады.