The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: целлюлолитические бактерии-антагонисты засоряющих микромицетов, гетероферментативные молочнокислые бактерии, пропионовокислые бактерии, микроорганизмы, стимулирующие рост гриба вешенка обыкновенная Pleurotus ostreatus.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары: целлюлолитикалық бактериялар-ластаушы микромицеттердің антагонисттері, гетероферментативті сүт қышқылды бактериялар, пропион қышқылды бактериялары, Pleurotus ostreatus қарапайым вешенка саңырауқұлағын өсуін ынталандыратын микроорганизмдер

Aim of work (in Russian) : Цель проекта – разработка микробиологического способа комплексной утилизации целлюлозосодержащих отходов растениеводства для пищевой, кормовой и фармацевтической промышленности с использованием высших грибов.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – жоғары сатыдағы саңырауқұлақтарды пайдалана отырып, тамақ, жем және фармацевтика өнеркәсібі үшін құрамында целлюлоза бар өсімдік қалдықтарын кешенді түрде жоюдың микробиологиялық әдісін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : В работе использовали приборное и методическое обеспечение, предназначенное для микробиологических и биохимических исследований.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста микробиологиялық және биохимиялық зерттеулерге арналған құралдық және әдістемелік қамтамасыз ету қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Определено влияние новых изолированных микроорганизмов на рост высшего гриба вешенка обыкновенная Pleurotus ostreatus. Влияние гетероферментативных молочнокислых бактерий на рост вешенки зависело как от штамма гриба, так и от изолята молочнокислых бактерий. Отобраны изоляты молочнокислых бактерий 1МКБ1, 1МКБ5, 2МКБ2, 1 СлКр, не оказывающие негативного влияния на рост высшего гриба P. ostreatus. Два микроорганизма среди отобранных целлюлолитических бактерий антагонистов (B. vallismortis Bl-PG и Bacillus sp. CB 1-2) подавляли также и рост вешенки. Остальные микроорганизмы не оказывали выраженного ингибирующего воздействия на рост P. ostreatus, а Bacillus atrophaeus PG ½, напротив, способствовал росту вешенки. Пропионовокислые бактерии подавляли рост вешенки. Со среды МПА отобраны 3 изолята с наиболее выраженным стимулирующим P. ostreatus эффектом. Определено влияние коллекционных изолятов дрожжей на рост P. ostreatus. Отобраны 2 изолята дрожжей, стимулирующих рост вешенки, проведена их молекулярно-генетическая идентификация. Наиболее выраженный стимулирующий эффект на P. ostreatus показали дрожжи S. cerevisiae Tc.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Бөлініп алынған микроорганизмдердің Pleurotus ostreatus. қарапайым вешенка саңырауқұлақтарының өсуіне әсері анықталды. Гетероферментативті сүт қышқылы бактерияларының вешенка саңырауқұлақтарының өсуіне әсері саңырауқұлақ штаммына да, сүт қышқылы бактерияларының изолятына да байланысты болды. P. ostreatus жоғары саңырауқұлақтарының өсуіне теріс әсер етпейтін 1мкб1, 1МКБ5, 2МКБ2, 1 СлКр сүт қышқылы бактерияларының изоляттары таңдалды. Антагонистердің таңдалған целлюлолитикалық бактерияларының арасында екі микроорганизм (B. vallismortis Bl-PG және Bacillus sp. CB 1-2) вешенка саңырауқұлақтарының өсуін де тежеді. Қалған микроорганизмдер P. Ostreatus-ның өсуіне айқын тежегіш әсер етпеді, ал Bacillus atrophaeus PG½, керісінше, вешенка саңырауқұлақтарының өсуіне әсер етті. Пропион қышқылды бактериялар устрица саңырауқұлақтарының өсуін тежеді. ЕПА ортасынан ең айқын ынталандырушы P. ostreatus әсері бар 3 изолят таңдалды. Ашытқылардың коллекциялық изоляттарының P. Ostreatus-тың өсуіне әсері анықталды. Вешенка саңырауқұлақтарының өсуін ынталандыратын 2 ашытқы изоляты таңдалды, олардың молекулалық-генетикалық идентификациясы жүргізілді. P. Ostreatus-қа ең айқын ынталандырушы әсер көрсеткен ашытқы S. cerevisiae Tc.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Использование результатов НИР повысит эффективность переработки целлюлозосодержащих отходов растениеводства с получением высокоценных пищевых и кормовых, а также фармацевтических продуктов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : ҒЗЖ нәтижелерін пайдалану құндылығы жоғары азық-түлік пен жемшөпті, сондай-ақ фармацевтикалық өнімдерді алу үшін құрамында целлюлоза бар өсімдік қалдықтарын өңдеудің тиімділігін арттырады.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено в производство

Level of implementation (in Kazakh) : өндіріске енгізілмейді

Efficiency (in Russian) : Внедрение результатов будет способствовать защите окружающей среды и позволит более эффективно использовать целлюлозосодержащее сырье с получением биомассы высших грибов для пищевой промышленности, сельского хозяйства, медицины и фармацевтики.

Efficiency (in Kazakh) : Нәтижелерді енгізу қоршаған ортаны қорғауға ықпал етеді және тамақ өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, медицина және фармацевтика үшін жоғары саңырауқұлақтардың биомассасын алу арқылы құрамында целлюлоза бар шикізатты тиімдірек пайдалануға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Область применения – сельское хозяйство: утилизация отходов растениеводства, кормопроизводство; пищевая промышленность, фармацевтика.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы – ауыл шаруашылығы: өсімдік қалдықтарын жою, мал азығын өндіру; тамақ өнеркәсібі, фармацевтика.