Inventory number IRN Number of state registration
0322РК00299 AP09260361-KC-22 0121РК00433
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 1
Implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 1 Publications Web of science: 1 Publications Scopus: 1
Patents Amount of funding Code of the program
0 21053073 AP09260361
Name of work
Геоэкологический мониторинг депонирующих сред территории дельты реки Иле и Государственного природного резервата «Иле-Балкаш»
Type of work Source of funding Report authors
Applied Мадибеков Азамат Сансызбаевич
0
0
2
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Акционерное общество "Институт Географии и водной безопасности"
Abbreviated name of the service recipient АО "Институт Географии и водной безопасности"
Abstract

Объектом исследования является территория, прилегающая к дельте реки Иле, в т.ч. Государственного природного резервата «Иле-Балкаш».

Зерттеу нысаны Іле өзенінің атырауына іргелес аумақтар, оның ішінде «Іле-Балқаш» мемлекеттік табиғи резерваты болып табылады.

Дать комплексную геоэкологическую оценку загрязнения природных сред токсичными соединениями по результатам мониторинга депонирующих сред (снежного и почвенного покрова) территории прилегающей к дельте реки Иле, в т.ч. территории Государственного природного резервата «Иле-Балкаш».

Іле өзені атырауы және «Іле-Балқаш» мемлекеттік табиғи резерваты аумағындағы жинақтаушы орталардың (қар және топырақ жамылғылары) геоэкологиялық мониторигі нәтижелері бойынша табиғи орталардың уытты заттармен ластануын кешенді геоэкологиялық бағалауын жүргізу.

В процессе исследования применялись химико-аналитический, хроматографический, атомно-абсорбционный, картографический методы, системный, сравнительный анализ, компьютерные технологии для обработки информации.

Зерттеу барысында химиялық-аналитикалық, хроматографиялық, атомдық-абсорбциялық, картографиялық әдістер, жүйелік, салыстырмалы талдау, ақпаратты өңдеуге арналған компьютерлік технологиялар қолданылды.

Полученные данные позволят дать объективную оценку о химическом составе СП, Ао и степени их загрязнения, на основе которых построены карты интенсивности загрязнения СП и почвы металлами.

Алынған деректер ҚЖ, АЖШ-ның химиялық құрамы және олардың ластану дәрежесі туралы объективті баға беруге мүмкіндік береді, соның негізінде ҚЖ мен топырақтың металдармен ластануының қарқындылық карталары жасалды.

На основе полученного аналитического материала представлена характеристика химического состава снежного покрова (СП) и атмосферных осадков (Ао), также тяжелых металлов (ТМ) и полихлорированных бифенилов (ПХБ) в отобранных образцах, с учетом особенностей их распределения по территории, прилегающей к дельте реки Иле, в т.ч. территории Государственного природного резервата «Иле-Балкаш».

Алынған аналитикалық материалдың негізінде қар жамылғысының (ҚР) және атмосфералық жауын-шашынның (АЖШ) химиялық құрамы, сондай-ақ талданған үлгілердегі ауыр металдар (АуырМ) мен полихлорбифенилдердің (ПХБ) сипаты, олардың Іле өзенінің атырауына іргелес, оның ішінде «Іле-Балқаш» мемлекеттік табиғи резерватының аумақтары бойынша таралу ерекшеліктерін ескере отырып ұсынылған.

В 2022 г. исполнителями проекта опубликована 1 (одна) статья в рецензируемом научном издании, индексируемом в Science Citation Index Expanded входящем в 2 (второй) квартиль по импакт-фактору в базе Web of Science и имеющем 73-й процентиль по CiteScore в базе Scopus. Результаты исследования внедрены для использования в научно-практической деятельности ГПР «Иле-Балкаш».

2022 жылы жобаны орындаушылармен Web of Science дерекқорында Science Citation Index Expanded индексіне сәйкес импакт-факторы 2-ші (екінші) квартильге енгізілген және Scopus дерекқорындағы CiteScore бойынша 73 процентильге ие рецензияланған ғылыми басылымда 1 (бір) мақала жарияланды. Зерттеу нәтижелері «Іле-Балқаш» МТР ғылыми-практикалық қызметінде пайдалану үшін енгізілді.

Результаты исследования позволят оценить уровень загрязненности опасными токсичными веществами природных объектов крупной территории Казахстана и разработкой рекомендаций по снижению их негативных воздействии на окружающую среду и население региона.

Зерттеудің алынған нәтижелері Қазақстанның үлкен аумағындағы табиғи нысандарының уытты заттармен ластану деңгейін бағалауға және олардың қоршаған орта мен аймақ тұрғындарына кері әсерін азайту бойынша ұсыныстар әзірлеуге мүмкіндік береді.

Результаты исследования могут быть использованы природоохранными ведомствами, в т.ч. Государственным природным резерватом «Иле-Балкаш» и Всемирным фондом дикой природы (WWF) в Казахстане.

Зерттеу нәтижелерін табиғат қорғау ведомстволары, с.қ. Қазақстандағы «Іле-Балқаш» мемлекеттік табиғи резерваты мен Дүниежүзілік жабайы табиғат қоры (WWF) пайдалана алады.

UDC indices
504.75;504.4.054(064);504.06(47+57);504.054
International classifier codes
87.00.00; 87.19.15; 87.51.15; 70.27.17;
Key words in Russian
экология; загрязнение; снежный покров; почва; тяжелые металлы; полихлорированные бифенилы;
Key words in Kazakh
экология; ластану; қар жамылғысы; топырақ; ауыр металдар; полихлорлы бифенилдер;
Head of the organization Медеу Ахметқал Доктор географических наук / Академик Национальной академии наук Республики Казахстан
Head of work Мадибеков Азамат Сансызбаевич Phd / ассоциированный профессор