The object of research, development or design (in Russian) : Новые семиорганические координационные соединения, потенциатор антибиотиков (ПА), индуктор интерферонов (ИФ, КС-206), субстанция, твердые лекарственные формы, лабораторные животные, сыворотка, моча, бронхолегочный и перитонеальный лаваж, микроорганизмы, механизм антивирусного действия.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жаңа жеті органикалық координациляық қосылыстары, антибиотиктердің потенциаторы (АП), интерферон индукторы (ИК, КҚ-206), субстанция, қатты дәрілік формалар, зертханалық жануарлар, сарысу, зәр, бронх-өкпе және перитонеальді шаю, микроорганизмдер, вирусқа қарсы әсер ету механизмі.

Aim of work (in Russian) : разработка новых противоинфекционных лекарственных препаратов на основе новых биологически активных молекул и экспериментальное обоснование применения координационных соединений иода при хронических инфекционно-воспалительных процессах.

Aim of work (in Kazakh) : жаңа биологиялық белсенді молекулалар негізінде инфекцияға қарсы жаңа дәрілік препараттарды әзірлеу және созылмалы инфекциялық-қабыну процестерінде йод координациялық қосылыстарын қолданудың эксперименттік негіздемесі болды.

Методы исследования (на русском) : физико-химические (хромотографические, потенциометрические, калориметрические, вискозиметрия, рефрактометрия, УФ- и ИК-спектроскопия, хроматография, калориметрия и др); биологические (микробиологические, флуориметрический, микроскопические, цитологические, гистологические, иммунологические, морфометрические, генетические, эксперименты на лабораторных животных, физиологические, in silico).

Методы исследования (на казахском) : физика-химиялық (хромотографиялық, потенциометриялық, калориметриялық, вискозиметрия, рефрактометрия, УК - және ИҚ-спектроскопия, хроматография, калориметрия және т.б.); биологиялық (микробиологиялық, флуориметриялық, микроскопиялық, цитологиялық, гистологиялық, иммунологиялық, морфометриялық, генетикалық, зертханалық жануарларға эксперименттер, физиологиялық, in silico).

Obtained results and novelty (in Russian) : Получены новые оригинальные лекарственные препараты и проведена фармацевтическая разработка координационных соединений иода: КС-206 (ИФ) – индуктор интерферона, КС (ПА) и комбинированного препарата «КС (ПА) и амоксицилин», изучены их токсикологические свойства и выявлена терапевтическая активность, связанная с влиянием на межклеточную коммуникацию, активацию интерферонов, без влияния на их пролиферацию; действие на иммунные клетки для дальнейшего усиления противовоспалительной реакции организма, на индуцированное снижение численности бактерий, проявляя синергизм антибиотика с КС (ПА) на экспериментально воспроизведенных хронических инфекционно-воспалительных процессах в легких и почках. Выявлено иммуномодулирующее влияние КС-206 (ИФ) и его интерфероногенная активность. При разработке твердых лекарственных форм оптимизированы технологические характеристики.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жаңа бірегей дәрілік препараттар алынды және йод координациялық қосылыстарының фармацевтикалық әзірлемесі жүргізілді: КС – 206 (ИФ) - интерферон индукторы, КС (ПА) және "КС (ПА) және амоксицилин" аралас препараты, олардың токсикологиялық қасиеттері зерттелді және жасушааралық байланысқа, интерферондардың белсендірілуіне әсер етпестен әсер етумен байланысты терапевтік белсенділік анықталды олардың көбеюіне; иммундық жасушаларға ағзаның қабынуға қарсы реакциясын одан әрі күшейту үшін, бактериялар санының индукцияланған төмендеуіне әсер ету, өкпе мен бүйректегі эксперименталды түрде қайталанатын созылмалы инфекциялық-қабыну процестерінде антибиотиктің КС (ПА) - мен синергиясын көрсету. КС-206 (ИФ) иммуномодуляциялық әсері және оның интерферогендік белсенділігі анықталды. Қатты дәрілік формаларды әзірлеу кезінде технологиялық сипаттамалар оңтайландырылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В ходе реализации программы получены основные конструктивные показатели – новые оригинальные лекарственные препараты и их фармацевтические разработки: координационные соединения иода (КС-206 (ИФ) – индуктор интерферона; КС (ПА) – потенциатор антибиотика; комбинированный препарат «КС (ПА) и амоксицилин»). Технико-экономические показатели связаны с обеспечением реализации Национальной политики лекарственного обеспечения по качеству, безопасности и рациональному применению лекарственных средств, укреплению здоровья населения, обеспечению устойчивого социально-экономического развития страны за счет интегрированного подхода к управлению заболеваниями. Данная программа способствует реализации Национального проекта «Качественное и доступное здравоохранение для каждого гражданина «Здоровая нация» по направлению 3 «Доступные лекарственные средства и медицинские изделия отечественного производства», задача 2 «Развитие отечественного производства лекарственных средств и медицинских изделий». Также Государственной программы развития здравоохранения Республики Казахстан на 2020-2025 годы по интенсификации импортозамещения в сфере лекарственного обеспечения, по обеспечению национальной лекарственной безопасности и выход отечественных лекарственных средств на рынок стран ЕАЭС в соответствии требованиям надлежащей лабораторной – GLP и производственной практики – GMP.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бағдарламаны іске асыру барысында негізгі конструктивтік көрсеткіштер алынды – жаңа бірегей дәрілік препараттар және олардың фармацевтикалық әзірлемелері: йодтың үйлестіру қосылыстары (КС-206 (ИФ) – интерферон индукторы; КС (ПА) – антибиотик потенциаторы; "КС (ПА) және амоксицилин"аралас препараты). Техникалық-экономикалық көрсеткіштер ауруларды басқарудың интеграцияланған тәсілі есебінен дәрілік заттардың сапасы, қауіпсіздігі және ұтымды қолданылуы, халықтың денсаулығын нығайту, елдің орнықты әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ету бойынша дәрілік қамтамасыз етудің ұлттық саясатын іске асыруды қамтамасыз етумен байланысты. Бұл бағдарлама "отандық өндірістің қолжетімді дәрілік заттары мен медициналық бұйымдары "3-бағыты бойынша" әрбір азамат үшін сапалы және қолжетімді денсаулық сақтау "салауатты ұлт" ұлттық жобасын іске асыруға ықпал етеді, 2-міндет "дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың отандық өндірісін дамыту". Сондай – ақ тиісті зертханалық – GLP және өндірістік практика-GMP талаптарына сәйкес дәрілік қамтамасыз ету саласында импортты алмастыруды қарқындату, ұлттық дәрілік қауіпсіздікті қамтамасыз ету және отандық дәрілік заттардың ЕАЭО елдерінің нарығына шығуы жөніндегі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтауды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы.

Level of implementation (in Russian) : Разработаны новые лекарственных средства (индуктор интерферона (КС-206, ИФ) и комбинированный препарат «КС (ПА) и амоксициллин»), проведены их фармацевтические разработки. В условиях in vitro и in vivo определены токсикологические свойства, изучена острая и хроническая токсичность согласно НД РК. Биохимическими, микробиологическими и иммунологическими, гистологическими методами изучена потенциальная терапевтическая эффективность на экспериментальных моделях хронических бактериальных процессов (хроническая пневмония и пиелонефрит, хроническое воспаление (метаболический синдром), отягощённый бактериальной контаминацией). Проведены следующие научно-исследовательские работы: теоретические поиски, эксперименты, разработка технологической и технической документации, в том числе и образцов продукции (субстанции КС-206 (ИФ), КС «ПА и амоксициллин», их таблетированные формы, таблетки «Эфесовир»). Получено Регистрационное Удостоверение № РК-ЛС-5№025967 от 19.08.2022 года, Приказ МЗ РК №055376 от 19.08.2022 года. Утверждены: НД РК 42-2616-21 «ФС-1 раствор для приема внутрь, 50 мл».

Level of implementation (in Kazakh) : Жаңа дәрілік препараттар (индуктор интерферон (КС-206, ИФ) және «КС (ПА) және амоксициллин» құрама препараты) әзірленді, олардың фармацевтикалық дамуы жүргізілді. In vitro және in vivo жағдайларда токсикологиялық қасиеттері анықталды, жедел және созылмалы уыттылық ҚР РД сәйкес зерттелді. Потенциалды терапиялық тиімділік биохимиялық, микробиологиялық және иммунологиялық, гистологиялық әдістермен созылмалы бактериялық процестердің (созылмалы пневмония және пиелонефрит, бактериялық ластанумен асқынған созылмалы қабыну (метаболикалық синдром)) тәжірибелік үлгілері бойынша зерттелді. Келесі ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізілді: теориялық зерттеулер, тәжірибелер, технологиялық және техникалық құжаттамаларды әзірлеу, соның ішінде өнім үлгілері (ҚС-206 (ИФ), КС «ПА және амоксициллин» заттары, олардың таблеткалық формалары, «Эфесовир» таблеткалары). 19.08.2022 ж. № РК-ЛС-5 № 025967 тіркеу куәлігі алынды, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 19.08.2022 ж. No 055376 бұйрығы. Бекітілген: ҚР НД 42-2616-21 «ФС-1 пероральді ерітінді, 50 мл».

Efficiency (in Russian) : Реализация программы способствует расширению рыночных возможностей на основе результатов прорывных отечественных исследований и разработок лекарственных средств, что позволит сделать процесс технологического обновления страны непрерывным, увеличит долю отечественных препаратов и медицинских изделий до 50 % к 2025 году и обеспечит выход на мировой фармацевтический рынок через трансфер и адаптацию технологий. При этом создаваемая продукция может быть классифицирована как продукт с высокой добавленной стоимостью, обеспечивать встраивание в глобальные цепочки поставок, продвижение экспорта и рациональное вовлечение отечественной фарминдустрии в экономический оборот. В целом, будет способствовать достижению социально-экономического и институционального развития на уровне, не уступающем странам-членам ОЭСР. Достаточный объем проведенных исследований, в ходе которых одни испытания выступают логическим продолжением предыдущих, возможно достичь при условии соблюдения требований этики, правил поведения и соблюдение взаимных обязательств всех участников, что является необходимым условием конструктивной работы для выполнения задач программы. Также соблюдены принципы меритократии: все участники программы подписывают отчет проведенных исследований. Экспериментальные испытания на животных имеют заключение локальной этической комиссии.

Efficiency (in Kazakh) : Бағдарламаны іске асыру отандық серпінді зерттеулер мен дәрілік заттарды әзірлеу нәтижелері негізінде нарықтық мүмкіндіктерді кеңейтуге ықпал етеді, бұл елдің технологиялық жаңару процесін үздіксіз етуге мүмкіндік береді, отандық препараттар мен медициналық бұйымдардың үлесін 2025 жылға қарай 50% - ға дейін ұлғайтады және технологияларды трансфер және бейімдеу арқылы әлемдік фармацевтикалық нарыққа шығуды қамтамасыз етеді. Бұл ретте жасалатын өнім қосылған құны жоғары өнім ретінде жіктелуі, жаһандық жеткізу тізбегіне енгізуді, экспортты ілгерілетуді және отандық фарминдустрияны экономикалық айналымға ұтымды тартуды қамтамасыз етуі мүмкін. Жалпы, ЭЫДҰ-ға мүше елдерден кем түспейтін деңгейде әлеуметтік-экономикалық және институционалдық дамуға қол жеткізуге ықпал ететін болады. Кейбір сынақтар алдыңғы сынақтардың логикалық жалғасы болып табылатын зерттеулердің жеткілікті көлеміне этика талаптарын, мінез-құлық ережелерін сақтау және барлық қатысушылардың өзара міндеттемелерін сақтау шартымен қол жеткізуге болады, бұл бағдарламаның міндеттерін орындау үшін сындарлы жұмыстың қажетті шарты болып табылады. Меритократия қағидаттары да сақталды: бағдарламаның барлық қатысушылары жүргізілген зерттеулердің есебіне қол қояды. Жануарларға эксперименттік сынақтар жергілікті этикалық комиссияның қорытындысына ие.

Field of application (in Russian) : медицина, биология, фармацевтика, фармакология.

Field of application (in Kazakh) : медицина, биология, фармацевтика, фармакология.