Inventory number IRN Number of state registration
0322РК00564 AP09260492-KC-22 0121РК00377
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 3
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 13126626.3 AP09260492
Name of work
Основы духовности в традиционной картине мира казахского и индийского народов (религиозно-философский синкретизм)
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Кокеева Дарига Молдагалиевна
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Основы духовности в традиционной картине мира казахского и индийского народов.

Қазақ және үнді халықтарының дәстүрлі дүниетанымындағы рухани негіздер.

Целью Проекта является комплексное исследование традиционного мировоззрения казахского и индийского народов на предмет выявления аспектов религиозно-философского синкретизма в его формировании и исторической ретроспективе.

Жобаның мақсаты қазақ және үнді халықтарының дәстүрлі дүниетанымын оның қалыптасуындағы және тарихи ретроспективасындағы діни-философиялық синкретизм аспектілерін анықтау мақсатында жан-жақты зерттеу.

Помимо герменевтических и сравнительных методов, в исследовании используются теоретический и когнитивный анализ и синтез, индукция и дедукция, а также эмпирические методы, включая сравнительно-исторические исследования. Следует отметить, что сравнительно-типологический, диахронно-синхронный методы и анализ художественных произведений также используются в методах комплексного исследования. Кроме того, исследование основано на исторических, философских, энографических и востоковедческих данных для выявления общих черт в духовном наследии двух народов.

Зерттеуде герменевтикалық және компаративистикалық әдістермен қатар теориялық-танымдық талдау және синтез, индукция және дедукция, сонымен қоса, эмпирикалық әдістер, оның ішінде салыстырмалы-тарихи зерттеулер қарастырылады. Салыстырмалы-типологиялық, диахронды-синхронды әдістер мен көркем шығармаларға анализ жасау да кешенді зерттеудің әдістерінде қолданылатынын ескере кетуіміз қажет. Сонымен қатар, екі халықтың мұрасындағы жалпы үндестік қырларын анықтау үшін зерттеу аясында тарихи, философиялық, энографиялық және шығыстанулық деректерге сүйенеміз.

Ведическое мировоззрение, в первую очередь, рассматривается как совокупность сложных мифологических установок, основанных на ритуалах, обычаях, обрядах; анализируется содержательная структура данного мировоззрения. Выявлено, что объекты природы (небо, солнце, луна, земля) занимают широкое место в традиционном мировоззрении обоих народов и признаются ими священными. Всесторонне изучены ранние религиозно-философские взгляды, имевшие место в миропонимании казахского и индийского народов, проведен сравнительный анализ религиозно-философских систем. В данном исследовании анализируется, как понятие «мир» ранее отражалось в мировоззрении казахского и индийского народов; исследуется, как оно воспринимается такими далекими друг от друга народами, как казахский и индийский; на основе мифологических данных исследуется фольклорное наследие обоих народов. Проведены исследования памятников древней письменной литературы, с религиозно-философскими основами традиционных взглядов; произведен сравнительный анализ произведений казахских и индийских мыслителей. В религиозно-философских произведениях таких мыслителей, как Абай, Шакарим, Икбал, С. Вивекананда, прослеживается созвучие мыслей и воззрений. Диалог между религией и философией нашел отражение как в наследии М. Икбала, так и в наследии Шакарима, Абая и С.Вивекананды. Результаты научного исследования были представлены и обсуждены на международной конференции; в 3 журналах, рекомедованных КОКСОН МОН РК.

Ведалық дүниетаным, ең алдымен, әдет-ғұрыптарға негізделген күрделі мифологиялық көзқарастардың жиынтығы ретінде қарастырылып, осы дүниетанымның мазмұндық құрылымы талданады. Табиғат нысандары (аспан, күн, ай, жер) екі халықтың дәстүрлі дүниетанымында кең орын алып, киелі деп танылатыны анықталды. Қазақ және үнді халықтарының дүниетанымында орын алған алғашқы діни-философиялық көзқарастар жан-жақты зерттеліп, діни-философиялық жүйелерге салыстырмалы талдау жасалды. Бұл зерттеуде «Әлем» ұғымы ілкі қазақ және үнді халықтарының дүниетанымында қалай көрініс тапқаны талданып, бір-бірінен алыс қазақ және үнді халықтары әлем түсінігін қалай қабылдағандығы зерттеліп, мифологиялық деректер негізінде екі халықтың фольклорлық мұрасы талданады. Дәстүрлі көзқарастардың діни-философиялық негіздерін ашатын ежелгі жазба әдебиет ескерткіштеріне зерттеулер жүргізіліп, қазақ және үнді ойшылдарының еңбектеріне салыстырмалы талдау жасалды. Абай, Шәкәрім, Икбал, Свами Вивекананда сынды ойшылдардың діни-философиялық еңбектерінде ой, көзқарас үндестігі байқалады. Дін мен философияның диалогы М. Икбал мұрасында да, Шәкәрім, Абай және С.Вивекананда мұраларында да көрініс тапқандығы анықталды. Ғылыми зерттеу нәтижелері халықаралық конференцияда баяндалып, талқыланумен қатар БҒССҚК ұсынған басылымдарда 3 мақала жарияланды.

----

----

Философы, релиогиоведы, культурологи, тюркологи, востоковеды-индологи.

философтар, дінтанушылар, мәдениеттанушылар, түркітанушылар, шығыстанушы-үндітанушылар.

UDC indices
23-157 (540)
International classifier codes
02.91.91; 02.15.61; 02.15.21; 13.91.00; 17.71.00;
Key words in Russian
философия; культура; религия; духовное наследие; национальная картина мира; религиозно-философский синкретизм;
Key words in Kazakh
философия; мәдениет; дін; рухани мұра; ұлттық бейне; діни-философиялық синкретизм;
Head of the organization Рамазанов Тлеккабул Сабитович Доктор физико-математических наук / профессор
Head of work Кокеева Дарига Молдагалиевна Философия ғылымдарының кандидаты / Қауымдасқан профессор (доцент)