The object of research, development or design (in Russian) : Погребально-поминальные комплексы и археологические памятники древних и средневековых кочевников Аягозского района ВКО.

The object of research, development or design (in Kazakh) : ШҚО, Аягөз ауданының ежелгі және ортағасыр көшпелілерінің археологиялық ескерткіштері және жерлеу-ғұрыптық рәсімдері.

Aim of work (in Russian) : Междисциплинарное исследование и историческая реконструкция процессов формирования и развития культур древних племен населявших восточную часть Казахского мелкосопочника от эпохи бронзы до средневековья.

Aim of work (in Kazakh) : Қола дәуірінен ортағасырларға дейінгі аралықтағы Қазақ ұсақшоқысының шығыс бөлігін мекендейтін ежелгі тайпалар мәдениеттерінің қалыптасу және даму процестерін пәнаралық зерттеу және тарихи қайта құру.

Методы исследования (на русском) : Было применено комплексное исследование при реконструкции, изучении формирования и развития древних племен исследуемого региона. Использованы различные источники и методы их анализирования. Археологические раскопки, разведки и историко-сравнительный метод. Также были учтены исторические принципы; сделаны радиоуглеродные анализы найденных артефактов.

Методы исследования (на казахском) : Жобаны іске асыруда кешенді зерттеу қолданылды, соның аясында зерттеліп жатқан аймақтың көне тайпаларының қалыптасу мен даму үдерістерін реконструкциялау кезінде әр түрлі дереккөздер мен оларды сараптау әдістері қолданылды. Археологиялық барлау, қазба және тарихи-салыстырмалы әдістер. Жұмыс барысында тарихилық принципі ескерілді; табылған артефактілерге радиокөміртекті талдау жасалды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В селе Бозай Аягозского района проведены раскопки с учетом памятников раннего железного века. Около села Бозай более 20 памятников раннего железного века были учтены и выделены в некрополи Бозай 1 и Бозай 2. Из могильника Бозай 1 были раскопаны 3 кургана раннего железного века. Раскопан 1 Курган из могильника Бозай 2. Самым большим из раскопанных курганов был курган № 1 из бозайского района 1. ДМ-30 м, высота-2,50 м. курган № 2 считается аварийным курганом. Курган № 3 дм-7 м, высота 50 см. Помимо раскопок, в ходе экспедиции были проведены разведочные работы. Во время разведочных работ в Тарбагатайском сельском округе Аягозского района было обнаружено и проведено множество памятников. В частности, в окрестностях Малтыголя 1 обнаружено более 10 памятников, относящихся к раннему железному веку, из Малтыголя 2-2 памятника, характерных для тюркского периода. Следующие памятники, найденные на равнине Сампай, это могильники Сампай 1 и Сампай 2. В этих местах также было обнаружено и учтено множество памятников раннего железного века. Была проведена работа с архивными документами в ходе научных командировок в города Усть-Каменногорск и Санкт-Петербург (РФ). Остеологические материалы из исследованных курганов отправлены на радиоуглеродный анализ, также найденные артефакты из кургана №1 могильника Бозай 2 отправлены на реставрацию.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Аягөз ауданына қарасты Бозай ауылында ерте темір дәуіріне жататын ескерткіштер есепке алынып, қазу жұмыстары жүргізілді. Бозай ауылы маңынан 20-дан аса ерте темір дәуіріне жататын ескерткіштер есепке алынып, Бозай 1 және Бозай 2 қорымдары болып бөліп қарастырылды. Бозай 1 қорымынан ерте темір дәуіріне қарасты 3 қорғанға қазба жұмыстары жүргізілді. Бозай 2 қорымынан 1 қорған қазылды. Қазылған қорғандардың үлкені Бозай 1 қрымынан № 1 қорған болатын. Дм-30 м, биіктігі-2,50 м. № 2 қорған апаттық жағдайдағы қорған болып саналады. №3 қорған дм-7 м, ал биіктігі 50 см. Қазба жұмыстарынан бөлек экспедиция барысында барлау жұмыстары да жүргізілді. Барлау жұмыстары кезінде Аягөз ауданына қарасты Тарбағатай ауылдық округінен көптеген ескерткіштер табылып есепке алу жұмыстары жүргізілді. Атап айтар болсақ Малтыгөл 1 маңынан ерте темір дәуіріне жататын 10-нан аса ескерткіш, Малтыгөл 2 – ден түркі кезеңіне тән 2 ескерткіш табылды. Келесі Сампай жазығынан табылған ескерткіштер Сампай 1 және Сампай 2 қорымы. Өскемен және Санкт-Петербург (РФ) қалаларына ғылыми іссапарлар барысында мұрағаттық құжаттармен жұмыс жүргізілді. Зерттелген қорғандардан алынған остеологиялық материалдар радиокөміртекті талдауға жіберілді, сондай-ақ Бозай 2 қорымының №1 қорғанынан табылған артефактілер қалпына келтіруге жіберілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Рекомендации по охране и сохранению памятников истории и культуры районным, областным, республиканским органам

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Тарихи-мәдени ескерткіштерді қорғау және сақтау бойынша аудандық, облыстық, республикалық мекемелерге ұсыныс беру

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Комплексные исследования (разведочные работы, топографическая съемка, раскопки, проведение радиоуглеродного анализа, реставрация и консервация найденных артефактов) проводимые по проекту эффективны при археологическом изучении региона. Полученные в ходе исследования результаты составят научную базу для активной популяризации культурного наследия Восточного Казахстана и формирования научной исторической памяти казахстанского общества.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба бойынша жүргізілген кешенді зерттеулер (барлау жұмыстары, топографиялық түсірілім, қазба жұмыстары, радиокөміртекті талдау жүргізу, табылған артефактілерді қалпына келтіру және консервациялау) өңірді археологиялық зерттеуде тиімді болып табылады. Зерттеу барысында алынған нәтижелер Шығыс Қазақстанның мәдени мұрасын насихаттау және қазақстандық қоғамның ғылыми тарихи жадын қалыптастыру үшін өз үлесін қосады.

Field of application (in Russian) : Выходные результаты по данному исследованию на данный момент используются в научной и образовательной среде среди научно-исследовательских институтов, ВУЗов РК.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бүгінгі таңда ғылыми және оқу үдерісіндегі ғылыми-зерттеу институттарында, ҚР ЖОО-да кеңінен қолданылуда.