The object of research, development or design (in Russian) : Контрцикличная макроэкономическая и структурная политики Казахстана, потенциальный ВВП и разрыв выпуска Казахстана.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстанның контрциклді макроэкономикалық және құрылымдық саясаттары, Қазақстанның әлеуетті ЖІӨ мен шығарылымның алшақтығы.

Aim of work (in Russian) : Разработать приоритеты контрцикличной макроэкономической и структурной политик с моделированием оптимальной траектории достижения целевых параметров средне – долгосрочного экономического роста Казахстана в условиях адаптации к сдвигам глобального спроса и перехода экономики к низкоуглеродному типу развития.

Aim of work (in Kazakh) : Жаһандық сұраныстың жылжуына бейімделу және экономиканың төмен көміртекті даму түріне көшуі жағдайында Қазақстанның орта – ұзақ мерзімді экономикалық өсуінің мақсатты параметрлеріне қол жеткізудің оңтайлы траекториясын үлгіле отырып контрциклді макроэкономикалық және құрылымдық саясаттың басымдықтарын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : В проекте авторами применены общие и частные методы исследования; методы анализа и синтеза; методы статистического и эконометрического анализа.

Методы исследования (на казахском) : Жобада авторлар жалпы және нақты зерттеу әдістерін қолданды; талдау және синтез әдістері; статистикалық және эконометрикалық талдау әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : В соответствии с задачами 2020 г. проведено исследование методологических подходов, инструментария и опыта моделирования потенциального ВВП и оценки разрыва выпуска, их применение для выработки контрцикличной макроэкономической и структурной политик. В соответствии с задачами 2021 г., реализовано построение траектории роста потенциального ВВП Казахстана в средне-долгосрочной перспективе. Модель прогнозирует развитие экономики Казахстана до 2050 года, и может использоваться для оценивания последствий различных политик и глобальных решений. Результаты моделирования потенциального ВВП при сохранении основных принципов государственной экономической политики среднегодовой прирост потенциального ВВП за 2021-2050 гг. составит 3,3%. Реализована разработка сценариев развития внешних и внутренних факторов, влияющих на рост реального ВВП: Смоделированы методологически обоснованные варианты траектории реального ВВП Казахстана и выявлены разрывы выпуска при различном сценарии. Разработаны два типа траекторий реального и потенциального ВВП в зависимости от необходимости выработки различной политики. Обоснованы и разработаны приоритеты контрцикличной макроэкономической и структурной политик в средне – долгосрочном периоде. Реализация разработанных приоритетов будет способствовать достижению долгосрочной фискальной устойчивости; реализация приоритетов структурной политики обеспечит оптимальный уровень макроэкономических параметров Казахстана.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2020 жылғы міндеттерге сәйкес ықтимал ЖІӨ-ні модельдеу және өнім алшақтығын бағалау әдістемелік тәсілдері, құралдары мен тәжірибесі, оларды контрциклді макроэкономикалық және құрылымдық саясатты әзірлеу үшін қолдану бойынша зерттеулер жүргізілді. 2021 жылғы міндеттерге сәйкес орта-ұзақ мерзімді перспективада Қазақстанның әлеуетті ЖІӨ-нің өсу траекториясын құру іске асырылды. Модель Қазақстан экономикасының дамуын 2050 жылға дейін болжайды және оны әртүрлі саясаттар мен жаһандық шешімдердің салдарын бағалау үшін пайдалануға болады. Мемлекеттік экономикалық саясаттың негізгі қағидаттарын сақтай отырып, әлеуетті ЖІӨ-ні модельдеу нәтижелері 2021-2050 жылдардағы әлеуетті ЖІӨ-нің орташа жылдық өсімі 3,3% -ды құрайды. Нақты ЖІӨ өсуіне әсер ететін сыртқы және ішкі факторлардың даму сценарийлерін әзірлеу жүзеге асырылды: Қазақстанның нақты ЖІӨ траекториясының әдіснамалық негізделген нұсқалары модельденіп, әртүрлі сценарийлерде шығарылымның алшақтықтары анықталды. Әр түрлі саясатты әзірлеу қажеттілігіне байланысты нақты және ықтимал ЖІӨ траекториясының екі түрі жасалды. Орта – ұзақ мерзімді кезеңдегі контрциклді макроэкономикалық және құрылымдық саясаттың басымдықтары негізделген және әзірленген. Әзірленген басымдықтарды іске асыру ұзақ мерзімді фискалдық тұрақтылыққа қол жеткізуге ықпал ететін болады; құрылымдық саясат басымдықтарын іске асыру Қазақстанның макроэкономикалық параметрлерінің оңтайлы деңгейін қамтамасыз етеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В рамках поставленной задачи, разработаны следующие прогнозные предположения долгосрочной динамики факторов производства и совокупной факторной производительности. Природные ресурсы. По нашим оценкам, добыча нефти в Казахстане сохранит тенденцию к росту до 2034 г. и постепенное снижение добычи нефти к 2050 г. на 7% ниже уровня 2020 г. Рост коммерческой добычи газа в Казахстане к 2050 г. снизится примерно до 30 млрд. куб. м. Предполагается сокращение объемов добычи угля до 2050 г. в среднем на 1,5% в год. Основной капитал. При базовом сценарии в стоимостном выражении, инвестиции будут постоянно расти. до 177,7 млрд. долл. США к 2050 г. Предложение труда. Согласно расчетам, с применением демографической модели Cohort Component Method. численность рабочей силы достигнет к 2050 г. 11,2 млн. чел., доля рабочей силы в общей численности населения будет снижаться до 44,9% в 2050 г. Прогноз TFP. Разработаны прогнозные предположения о динамике отраслевой производительности труда и совокупной факторной производительности (TFP). Результаты моделирования потенциального ВВП. Базовый сценарий: при сохранении основных принципов государственной экономической политики. предполагаемых темпов роста населения (в среднем 1,0%), производительности труда (в среднем 1,5%), роста основного капитала и снижения объема добычи нефти (в среднем на 0,5%), среднегодовой прирост потенциального ВВП за 2021-2050 гг. составит 3,3% (в 2021-2030 гг. – 4,6%, в 2031-2050 гг. – 2,6%).

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қойылған міндет шеңберінде өндіріс факторларының ұзақ мерзімді динамикасы мен жиынтық факторлық өнімділіктің мынадай болжамды болжамдары әзірленді. Табиғи ресурстар. Біздің бағалауымыз бойынша, Қазақстанда мұнай өндіру 2034 жылға дейін өсу үрдісін сақтайды және 2050 жылға қарай мұнай өндірудің біртіндеп төмендеуі 2020 жылғы деңгейден 7% - ға төмен болады. Қазақстанда коммерциялық газ өндірудің өсуі 2050 жылға қарай шамамен 30 млрд. текше метрге дейін төмендейді. Көмір өндіру көлемін 2050 жылға дейін жылына орта есеппен 1,5% - ға қысқарту көзделіп отыр. Негізгі капитал. Құндық мәндегі негізгі сценарийде инвестициялар үнемі өсіп отырады, 2050 жылға қарай 177,7 млрд. АҚШ долл.дейін. Еңбек ұсынысы. Есептеулерге сәйкес, Cohort component Method демографиялық моделін қолдана отырып. жұмыс күшінің саны 2050 жылға қарай 11,2 млн. адамға жетеді, халықтың жалпы санындағы жұмыс күшінің үлесі 2050 жылы 44,9% - ға дейін төмендейді. TFP болжамы. Салалық еңбек өнімділігінің динамикасы және жиынтық факторлық өнімділік (TFP) туралы болжамды болжамдар жасалды. Ықтимал ЖІӨ модельдеу нәтижелері. Базалық сценарий: мемлекеттік экономикалық саясаттың негізгі қағидаттарын сақтай отырып. халықтың болжамды өсу қарқыны (орта есеппен 1,0%), еңбек өнімділігі (орта есеппен 1,5%), негізгі капиталдың өсуі және мұнай өндіру көлемінің төмендеуі (орта есеппен 0,5% – ға), 2021-2050 жылдары әлеуетті ЖІӨ – нің орташа жылдық өсімі 3,3% -ды (2021-2030 жылдары-4,6%, 2031-2050 жылдары-2,6%) құрайды.

Level of implementation (in Russian) : Разработаны приоритеты контрцикличной макроэкономической и структурной политики, которые поддержат оптимальную траекторию достижения целевых индикаторов экономического роста Казахстана в средне - долгосрочном периоде.

Level of implementation (in Kazakh) : Орта – ұзақ мерзімді кезеңде Қазақстанның экономикалық өсуінің нысаналы индикаторларына қол жеткізудің оңтайлы траекториясын қолдай алатын контрциклді макроэкономикалық және құрылымдық саясаттың басымдықтары әзірленді.

Efficiency (in Russian) : Исследование выполнены согласно календарному плану и получены все ожидаемые результаты.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу жұмысы күнтізбелік жоспарға сай және барлық көзделген мақсаттар орындалды.

Field of application (in Russian) : Результаты проведенного исследования будут использованы в национальном масштабе для обоснования приоритетов экономической политики страны.

Field of application (in Kazakh) : Жүргізілген зерттеу нәтижелері елдің экономикалық саясатының басымдықтарын айқындауда ұлттық ауқымда пайдаланылады.