Inventory number IRN Number of state registration
0222РК00163 AP08052493-OT-22 0120РК00175
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 9
International publications: 2 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 6 121
Total number of pages Patents Illustrations
224 0 27
Amount of funding Code of the program Table
18313937 AP08052493 39
Name of work
«Технология производства экологически чистой бахчевой продукции (арбуз, дыня) в условиях юго-востока Казахстана»
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Технология
Report authors
Айтбаева Акбопе Темиржановна , Жакатаева Алтынай Насыпкановна , Балгабаева Райхан Керимбаевна , Кошмагамбетова Меруерт Жалгасбайкызы , Зоржанов Берик Докторханович ,
0
3
2
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
ТОО "Казахский научно-исследовательский институт плодоовощеводства"
Abbreviated name of the service recipient ТОО "КазНИИПО"
Abstract

Арбуз, дыня, сорта, минеральные удобрения, органические удобрения, пестициды, биологический метод защиты, биопрепараты, биологические стимуляторы роста растений, агрохимические и микробиологические показатели почвы, показатели качества и продуктивности бахчевых плодов.

Қарбыз, қауын, сұрып, минералды тыңайтқыштар, органикалық тыңайтқыштар, пестицидтер, биологиялық қорғау тәсілдері, биопрепараттар, өсімдік бойын биологиялық үдеткіштер, топырақтардың агрохимиялық және микробиологиялық көрсеткіштері, бақша жемістерінің сапалық және өнімділік көрсеткіштері.

Цель исследований - обеспечить производство экологически чистой бахчевой продукцией на основе использования новых адаптивно-экологичных сортов отечественной селекции, биологизации системы защиты от вредных организмов и минерального питания арбуза и дыни в условиях юго-востока Казахстана.

Зерттеулер мақсаты - Қазақстанның оңтүстік-шығысы жағдайында отандық селекциямыздың жаңа бейімделген-экологиялық сұрыптарын пайдалану негізінде, зиянды организмдермен күресу және қарбыз бен қауынды тыңайту жүйелерін биологизациялау арқылы бақша дақылдары өнімдерінің экологиялық таза өндірісін қамтамасыз етуге бағытталды.

Общепринятые классические методики в бахчеводстве, агрохимии, почвоведении и защите растений.

Классикалық, бақша шаруашылығында, агрохимияда, топырақтануда және өсімдік қорғауда жалпы қабылданған.

По результатам исследований были разработаны эффективные биологические бахчевые севообороты для бахчеводческих хозяйств мелких, средних и крупных категорий; установлены положительное влияние биоорганических удобрений и биостимуляторов роста и развития растений на фенологические и биометрические показатели бахчевых растений; разработаны биоорганические системы удобрения повышающие продуктивность и качество бахчевых культур, улучшающие агрохимические и микробиологические показатели почвы. Установлено, что продуктивность арбуза в системе органических удобрений в сравнении с контрольным вариантом возрасла до 36,23-45,18%, при применении биостимуляторов - на 21,91-38,40%. На посевах дыни применение органических удобрений повысила уровень урожая до 21,68-32,44%, биопрепаратов - до 18,57-30,87%. По результатам исследований были разработаны и даны рекомендации по биологической системе защиты бахчевых посевов. Для ведения в системе биологического бахчеводства, были получены два новых сорта: арбуз - ГРАНТ, дыня - Балшырын.

Зерттеу нәтижелері бойынша бақша дақылдарын өндіретін майда, орта және ірі санаттағы бақша шаруашылықтары үшін тиімді биологиялық ауыспалы егістері жасақталды; биоорганикалық тыңайтқыштар мен өсімдік бойын биоүдеткіштердің бақша өсімдіктерінің фенологиялық және биометриялық көрсеткіштеріне оң әсері анықталды; бақша жемістерінің өнімділігі мен сапасын, топырақтың агрохимиялық және микробиологиялық көрсеткіштерін жақсартатын биоорганикалық тыңайту жүйесі жасақталды. Органикалық тыңайту жүйесінде қарбыз өнімділігі бақылаумен салыстырғанда 36,23-45,18%-ға, биоүдеткіштерді қолданғанда - 21,91-38,40%-ға артқаны анқыталды. Қауын егістерінде органикалық тыңайтқыштарды қолдану өнімділік деңгейін 21,68-32,44%-ға, биопрепараттарды қолданғанда 18,57-30,87%-ға көтерді. Зерттеу нәтижелері бойынша бақша егістерін биологиялық қорғау жүйесі бойынша арнайы ұсыныстар жасақталды және берілді. Биологиялық бақша шаруашылығын жүргізу үшін екі жаңа сұрып алынды: қарбыз - ГРАНТ, қауын - Балшырын.

Экономическая эффективность работы следующая: чистая прибыль полученная на культуре арбуза с гектара составила - 290,3-752,585 тыс.тенге, дыни - 761,77-1272,4 тыс.тенге. Уровень рентабельности на культуре арбуза была - 33,51-90,15%, дыне - 59,24-93,11%.

Жұмыстың экономикалық тиімділігі келесідей болды: қарбыз дақылы бойынша алынған таза табыс гектарына - 290,3-752,585 мың теңгені, қауында - 761,77-1272,4 мың теңгені құрады. Рентабельділік деңгейі қарбыз дақылында - 33,51-90,15%, қауында - 59,24-93,11%.

Степень внедрения - результаты исследований внедрены в бахчеводческих хозяйствах Павлодарской, Қызылординской и Алматинской областей на общей площади 500 (Пятьсот) гектаров.

Зерттеу нәтижелері Павлодар, Қызылорда және Алматы облыстарының бақша өндірісімен айналысатын шаруа қожалықтарында жалпы аумағы 500 (Бес жүз) гектарға ендірілді.

Результаты, полученные в ходе научных исследований высокие и направлены на биологизацию традиционных агротехнических элементов возделывания арбуза и дыни, и будут способствовать развитию органического бахчеводства в Казахстане.

Ғылыми-зерттеулер барысында алынған нәтижелер жоғары және қарбыз бен қауынды өндіру үшін дәстүрлі агротехникалық элементтерді биологияландыруға бағытталып, Қазақстанда органикалық бақша шаруашылығының дамуына ықпал етеді.

Сельское хозяйство. Бахчеводство.

Ауыл шаруашылығы. Бақша шаруашылығы.

UDC indices
63.631.5:631.527.631.8:631.87
International classifier codes
68.35.51;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
сорт; плодородие почвы; агротехнология; органические удобрения; биологические удоберния; биометрия; фенология; биологический метод защиты; качество; продуктивность;
Key words in Kazakh
сұрып; топырақ құнарлығы; агротехнология; органикалық тыңайтқыштар; биологиялық тыңайтқыштар; биометрия; фенология; биологиялық қорғау тәсілі; сапа; өнімділік;
Head of the organization Айтбаев Темиржан Еркасович Доктор с.-х.наук / Академик НАН РК
Head of work Айтбаева Акбопе Темиржановна Доктор PhD / Нет
Native executive in charge