The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования – органические вещества, формирующие стеклообразное состояние.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – шыны тәрізді күйді құрайтын органикалық заттар.

Aim of work (in Russian) : Цель исследования – изучение процессов образования и свойств тонких пленок, стеклообразующих криовакуумных конденсатов органических молекул, а также термостимулированных структурно-фазовых превращений и изотермических релаксационных процессов в конденсированных при низких температурах образцах.

Aim of work (in Kazakh) : Зерттеулер мақсаты – жұқа қабықшалардың, шыны түзетін органикалық молекулалардың криовакуумдық конденсаттарының, сондай-ақ төмен температуралы конденсацияланған үлгілердегі термостимуляцияланған құрылымдық-фазалық түрленулер мен изотермиялық релаксация процестерінің түзілу процестері мен қасиеттерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования – ИК-спектрометрический анализ колебательных спектров тонкой пленки криовакуумных конденсатов; метод двухлучевой лазерной интерферометрии для измерения скорости конденсации, толщины пленки, плотности образца и показателя преломления; метод термодесорбционного анализа состояния образца и масс-спектрометрический метод.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері – ИҚ-криовакуум конденсаттарының жұқа қабықшасының тербелмелі спектрлерін спектрометриялық талдау; конденсация жылдамдығын, пленка қалыңдығын, үлгінің тығыздығын және сыну көрсеткішін өлшеуге арналған екі сәулелі лазерлік интерферометрия әдісі; үлгінің күйін термодесорбциялық талдау әдісі және масс-спектрометриялық әдіс.

Obtained results and novelty (in Russian) : Краткое описание конечного результата – установление связи между условиями криоосаждения (давление газовой фазы и температура конденсации), структурой молекул и степенью кинетической устойчивости образующихся стеклообразных состояний.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Соңғы нәтижелердің қысқаша сипаттамасы – крио-тұндыру жағдайлары (газ фазасының қысымы және конденсация температурасы), молекулалардың құрылымы және түзілген шыны тәрізді күйлердің кинетикалық тұрақтылық дәрежесі арасында байланыс орнату.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Для выполнения проекта использовалось научно-лабораторное оборудование лаборатории «Криофизики и Криотехнологии». Научная лаборатория – все работы проведены в лаборатории криофизики и криотехнологий научно исследовательского института экспериментальной и теоретической физики Казахского Национального университета имени аль-Фараби. Научно-лабораторное оборудование – используемое для выполнения этапов проекта – научно-лабораторное оборудование лаборатории «Криофизики и Криотехнологии» - универсальный криогенный вакуумный спектрофотометр с температурным диапазоном от Т=12 К с вакуумом в камере Р=10-9 Торр и квадрупольный анализатор остаточных газов масс-спектрометр серии Extorr XT 100 с анализом массового состава от 1 а.е.м. - 100 а.е.м.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаны жүзеге асыру үшін «Криофизика және криотехнология» зертханасының ғылыми-зертханалық жабдықтары пайдаланылды. Ғылыми зертхана – барлық жұмыстар әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің Эксперименттік және теориялық физика ғылыми-зерттеу институтының криофизика және криотехнология зертханасында жүргізілді. Ғылыми-зертханалық құрылғылар – жобаның кезеңдерін орындау үшін пайдаланылатын - "Криофизика және криотехнология" зертханасының ғылыми-зертханалық жабдығы Т=12 К температура диапазонындағы Р=10-9 Торр камерасындағы вакуумы бар әмбебап криогенді вакуумдық спектрофотометр және қалдық газдардың квадрупольді анализаторы Extorr XT 100 сериялы массалық құрамын талдаумен 1 а.е. м. - 100 а. е. м.

Level of implementation (in Russian) : Согласно календарному плану и задачам исследования проекта, внедрение результатов проекта не предусмотрено.

Level of implementation (in Kazakh) : Жобаны зерделеу кестесі мен міндеттеріне сәйкес жобаның нәтижелерін іске асыру қамтамасыз етілмеген.

Efficiency (in Russian) : Понимание механизмов формирования неупорядоченных конденсированных сред и релаксационных процессов, протекающих в них, является одной из приоритетных задач современной физики и физической химии. Получение новых принципиальных результатов в этом направлении позволит более осознано подходить к выбору технологий получения материалов с заданными свойствами. Данный проект решает эти задачи применительно к низкотемпературным условиям, что во многом обусловлено развитием космических технологий. Полученные в проекте результаты должны содействовать пониманию физических основ формирования и релаксаций стеклообразных состояний веществ в условиях глубокого вакуума и низких температур.

Efficiency (in Kazakh) : Ретсіз конденсацияланған орталардың пайда болу механизмдерін және оларда болатын релаксациялық процестерді түсіну қазіргі физика мен физикалық химияның басым міндеттерінің бірі болып табылады. Бұл бағытта жаңа іргелі нәтижелерді алу қажетті қасиеттері бар материалдарды алу технологияларын таңдауға саналы түрде қарауға мүмкіндік береді. Бұл жоба негізінен ғарыштық технологиялардың дамуына байланысты төмен температура жағдайларына қатысты осы мәселелерді шешеді. Жобада алынған нәтижелер жоғары вакуум және төмен температура жағдайында заттардың шыны тәрізді күйлерінің түзілуі мен релаксациясының физикалық негіздерін түсінуге ықпал етуі керек.

Field of application (in Russian) : Область применения – результаты проекта востребованы при астрофизических исследованиях, моделировании процессов массопереноса во Вселенной, а также при разработке технологий получения новых материалов и конструировании криогенно- вакуумных систем.

Field of application (in Kazakh) : Қолданылу аймағы – жобаның нәтижелері астрофизикалық зерттеулерде, ғаламдағы масса алмасу процестерін модельдеуде, сондай - ақ жаңа материалдар алу технологияларын әзірлеуде және криогендік-вакуумдық жүйелерді жобалауда қажет.