The object of research, development or design (in Russian) : В качестве основной покровной культуры являются озимая пшеница, озимый ячмень и озимый рапс, в качестве пожнивной покровной культуры – лен масличный, гречиха, соя, горох, кукуруза, сорго, яровой рапс, сахарная свекла.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Негізгі жабын дақылдар ретінде күздік бидай, күздік арпа және күздік рапс, жамылғы дақылдар ретінде – майлы зығыр, қарақұмық, майбұршақ, бұршақ, жүгері, құмай, көктемгі рапс, қант қызылшасы.

Aim of work (in Russian) : Разработка эффективных приемов повышения продуктивности орошаемой пашни на основе использования покровных культур и капельного орошения, обеспечивающие достижение потенциальной продуктивности основных орошаемых культур юго-востока Казахстана, сокращение расхода поливной воды, сохранение плодородия почвы и охрану окружающей среды.

Aim of work (in Kazakh) : Жылына екі өнім алуды, суармалы суды үнемдеуді, егістіктің пестицидтік жүктемесін азайтуды, топырақ құнарлылығын сақтауды және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететін Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы негізгі суармалы дақылдар – тамшылатып суару және жабындық дақылдарды тікелей себу негізінде күздік бидай, қант қызылшасы, майбұршақ және жүгері өсіру технологиясын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Полевые и лабораторные эксперименты

Методы исследования (на казахском) : Далалық және зертханалық тәжірибелер

Obtained results and novelty (in Russian) : Гарантированный урожай товарной продукции при пожнивном посеве после озимой пшеницы обеспечивали лен масличный и гречиха. Наибольшую зеленую массу при пожнивном посеве обеспечивает кукуруза и сорго при минимальных и нулевых технологиях возделывания. Покровные посевы озимой пшеницы способствуют сокращению выброса парниковых газов двуоксида углерода и оксида азота в атмосферу в 2-3 раза по сравнению с участками без посева. Возделывание пожнивных покровных культур после уборки озимой пшеницы снижает выбросы двуоксида углерода в 2-3 раза, оксида азота 3-5 раз, с наименьшим уровнем на вариантах с возделыванием льна масличного, гороха и кукурузы. Наибольшее количество органических остатков в светло-каштановой почве накапливается при возделывании в качестве основной покровной культуры озимую пшеницу и пожнивной покровной культуры кукурузу на силос, за счет корневых и пожнивных остатков которых в почве накапливается 100-150 ц/га органического материала.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Күздік бидайдан кейін егіс кезінде тауарлық өнімнің кепілдендірілген өнімі майлы зығыр мен қарақұмықпен қамтамасыз етілді. Егін егу кезінде ең үлкен жасыл массаны жүгері мен құмай өсірудің минималды және нөлдік технологиясымен қамтамасыз етеді. Күздік бидайдың жабық дақылдары парниктік газдардың көмірқышқыл газы мен азот оксидінің атмосфераға шығарылуын себілмеген жерлермен салыстырғанда 2-3 есе азайтуға ықпал етеді. Күздік бидайды жинағаннан кейін өсімдік жамылғыларын өсіру көмірқышқыл газының шығарындыларын 2-3 есе, азот оксидін 3-5 есе азайтады, майлы зығыр, бұршақ және жүгері өсірудің ең төменгі деңгейімен. Ашық каштан топырағындағы органикалық қалдықтардың ең көп мөлшері негізгі жабын дақылы ретінде күздік бидай мен сүрлемге арналған жүгеріні өсіру кезінде жиналды, олардың тамыр және өсімдік қалдықтары есебінен топырақта 100-150 ц/га органикалық материал қалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Урожайность озимой пшеницы 70-80 ц/га, урожайность пожнивного льна масличного 13-14 ц/га, гречихи 13-15 ц/га, урожай зеленой массы сорго 500-600 ц/га, кукурузы на силос 350-400 ц/га, снижение расхода поливной воды на 30-40%, сокращение выброса парниковых газов (СО2 и N2O) в атмосферу 2,5-3 раза, рентабельность производства 240-250%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Күздік бидайдың өнімділігі 70-80 ц/га, майлы өсімдік зығырының өнімділігі 13-14 ц/га, қарақұмық 13-15 ц/га, құмайдың жасыл массасының өнімділігі 500-600 ц/га, сүрлемдік жүгері 350-400 ц/га, суару суының шығынын 30-40% - ға азайту, атмосфераға парниктік газдар (СО2 және N2O) шығарындыларын азайту 2,5-3 рет, өндіріс рентабельділігі 240-250% құрады.

Level of implementation (in Russian) : Разработана Технология возделывания покровных культур в условиях орошения юго-востока Казахстана и внедрена в крестьянских хозяйствах Алматинской области.

Level of implementation (in Kazakh) : Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы суармалы жағдайында жамылғы дақылдарын өсіру технологиясы әзірленді және Алматы облысының шаруа қожалықтарында енгізілді.

Efficiency (in Russian) : Наибольший чистый доход с единицы орошаемой площади обеспечивает пожнивное возделывание после озимой пшеницы гречихи и льна масличного семена, а также сорго на зеленый корм с высокой рентабельностью.

Efficiency (in Kazakh) : Суармалы алқаптың бірлігінен ең көп таза кірісті күздік бидайдан қарақұмық пен майлы зығырдан кейін егін өсіру қамтамасыз етті. Сондай-ақ жоғары рентабельдік деңгейі құмай дақылында жоғары болды.

Field of application (in Russian) : Cельское и водное хозяйство, охрана окружающей среды.

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы және су шаруашылығы, қоршаған ортаны қорғау.