The object of research, development or design (in Russian) : Поковки и заготовки, получаемые ковкой в инструменте, реализующем сдвиговые и знакопеременные деформации

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ығысу және таңбаауыспалы деформацияларды іске асыратын құралда соғу арқылы алынатын соғылмалар мен дайындамалар.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является создание энергосберегающей технологии ковки высококачественных поковок и заготовок различного назначения для транспортного, и горно-металлургического машиностроения.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты көліктік және тау-кен металлургиялық машина жасау үшін әр түрлі мақсаттағы жоғары сапалы соғылмаларды және дайындамаларды соғуға арналған энергия үнемдеудің инновациялық технологиясын жасау болып табылады.

Методы исследования (на русском) : При выполнении исследований за 2022 год по теме проекта были использованы следующие методы научного исследования: компьютерное моделирование в специализированном программном комплексе DEFORM, проведение физического эксперимента с использование общепринятых методик планирования эксперимента и обработки экспериментальных данных. При исследовании влияния процесса ковки заготовок в различных кузнечных инструментах на закрытие внутренних дефектов по мимо компьютерного моделирования были использованы модели с естественными дефектами литого металла, соответствующими действительному реальному объекту, а также применена методика исследования залечивания внутренних дефектов неразрушающими методами контроля. Для измерения возникающих усилий деформирования был использован хорошо зарекомендовавший себя метод тензометрии.

Методы исследования (на казахском) : Жоба тақырыбы бойынша 2022 жылғы зерттеулерді орындау кезінде ғылыми зерттеудің келесі әдістері қолданылды: DEFORM мамандандырылған бағдарламалық кешенінде компьютерлік модельдеу, экспериментті жоспарлаудың және эксперименттік деректерді өңдеудің жалпы қабылданған әдістерін қолдана отырып физикалық эксперимент жүргізу. Әртүрлі ұсталық құралдардағы дайындамаларды соғу процесінің ішкі ақауларды жабуға әсерін зерттеу кезінде компьютерлік модельдеу арқылы нақты объектіге сәйкес келетін құйылған металдың табиғи ақаулары бар модельдер қолданылды, сонымен қатар бұзбай бақылау әдістерімен ішкі ақауларды жою зерттеу әдістемесі қолданылды. Пайда болған деформация күштерін өлшеу үшін жақсы дәлелденген тензометрия әдісі қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Были спроектированы в программном комплексе КОМПАС и изготовлены ступенчато-клиновидные бойки (2-х исполнений), реализующие знакопеременную деформацию во всем объеме деформируемого металла при ковке заготовок типа плит и пластин. Были опробованы оптимальные режимы ковки, полученные при компьютерном моделировании, и изучено их влияние на закрытие внутренних дефектов. Исследованы энергосиловые параметры новой технологии ковки поковок и заготовок в бойках, реализующих знакопеременную деформацию. Была проведена экспериментальная ковка заготовок из стали 40 в ступенчато-клиновых бойках двух конструктивных исполнений и в обычных ступенчатых бойках с целью получения опытной партии образцов для исследования микроструктуры и механических свойств при выполнении календарного плана по проекту в 2023 г. Научная новизна заключается в следующем: установлена зависимость степени закрытия внутренних дефектов от геометрических и технологических параметрами нового способа деформирования заготовок.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : КОМПАС бағдарламалық кешенінде жобаланған және плиталар мен пластиналар түріндегі дайындамаларды соғу кезінде деформацияланатын металдың барлық көлемінде таңбаауыспалы деформацияны жүзеге асыратын сатылы-сына тәрізді тоқпақтар (2 орындауда) жасалған. Компьютерлік модельдеу кезінде алынған соғылманың оңтайлы режимдері сыналды және олардың ішкі ақаулардың жабылуына әсері зерттелді. Таңбаауыспалы деформацияны жүзеге асыратын тоқпақтардағы соғылмалар мен дайындамаларды соғудың жаңа технологиясының энергокүштік параметрлері зерттелді. 2023 жылы жоба бойынша күнтізбелік жоспарды орындау кезінде микроқұрылым мен механикалық қасиеттерді зерттеу үшін үлгілердің тәжірибелік партиясын алу мақсатында екі конструктивті орындаудағы сатылы-сына тоқпақтарда және кәдімгі сатылы тоқпақтарда 40 болаттан жасалған дайындамаларды эксперименттік соғу жүргізілді. Ғылыми жаңалығы: ішкі ақаулардың жабылу дәрежесінің дайындамаларды деформациялаудың жаңа әдісінің геометриялық және технологиялық параметрлеріне тәуелділігі анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основным конструктивным показателем предлагаемой энергосберегающей технологии ковки поковок и заготовок типа плит и пластин является новый кузнечный инструмент, позволяющий реализовывать дополнительные сдвиговые деформации по всему объему деформированной заготовки без существенного изменения ее исходных размеров. Внедрение данной технологии в производство позволит получать высококачественные заготовки и поковки типа плит и пластин при меньшем укове и соответственно при меньших энерго- и трудозатратах.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Тақталар мен пластиналар түріндегі қалыптар мен дайындамаларды соғудың ұсынылған энергия үнемдейтін технологиясының негізгі құрылымдық көрсеткіші-бұл деформацияланған дайындаманың бүкіл көлемінде оның бастапқы өлшемдерін айтарлықтай өзгертпестен қосымша ығысу деформацияларын жүзеге асыруға мүмкіндік беретін жаңа ұсталық құрал. Осы технологияны өндіріске енгізу жоғары сапалы дайындамаларды және тақталар мен пластиналар типтерін аз уковта және тиісінше аз энергия және еңбек шығындарында шыңдауға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Эффективность реализуемого проекта достигается за счет повышения механических свойств и мелкозернистой структуры получаемых поковок и заготовок, и соответственно готовых металлоизделий изготовленных из них и соответственно к увеличению их срока службы, а также за счет снижения энерго- и трудозатрат при ковке поковок и заготовок в новом предлагаемом инструменте.

Efficiency (in Kazakh) : Эффективность (на казахском): Іске асырылатын жобаның тиімділігіне алынған соғылмалар мен дайындамалардың механикалық қасиеттері мен ұсақ түйіршікті құрылымын, сәйкесінше олардан жасалған дайын металл бұйымдарын арттыру және тиісінше олардың қызмет ету мерзімін ұлғайту, сондай - ақ соғылмалар мен дайындамаларды жаңа ұсынылған құралда соғу кезінде энергия мен еңбек шығындарын азайту арқылы қол жеткізіледі.

Field of application (in Russian) : Получение высококачественных поковок и заготовок различного назначения для транспортного и горно-металлургического машиностроения.

Field of application (in Kazakh) : Көліктік және тау-кен металлургиялық машина жасау үшін әртүрлі мақсаттағы жоғары сапалы шыңдаулар мен дайындамаларды алу.