The object of research, development or design (in Russian) : Релейная защита элементов электрических станций и подстанций, не нуждающаяся в трансформаторах тока

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ток трансформаторларын қажет етпейтін электр станциялары мен қосалқы станциялар элементтерін релелік қорғау

Aim of work (in Russian) : Разработать ресурсосберегающую глобально конкурентоспособную релейную защиту для элементов электрических станций и подстанций.

Aim of work (in Kazakh) : Электр станциялары мен қосалқы станциялардың элементтері үшін ресурс үнемдейтін жаһандық бәсекеге қабілетті релелік қорғанысты әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Использовались компьютерное моделирование, натурный эксперимент, основы электроники, электротехники и высшей математики.

Методы исследования (на казахском) : Компьютерлік модельдеу, табиғи эксперимент, электроника, электротехника және жоғары математика негіздері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. Поданы две заявки на изобретения на устройства защиты электроустановок с комплектными токопроводами, не нуждающиеся в трансформаторах тока. Обе защиты получают информацию о токах в шинах токопровода с помощью катушек индуктивности (КИ), закрепленных снаружи его оболочки, и снабжены тестовой диагностикой неисправностей. 2. С помощью компьютерного моделирования оценено влияние токов в шинах соседнего токопровода на величину ЭДС, наведенную на выводах КИ от токов в шинах защищаемого токопроводе. Установлено, что в ряде точек это влияние уменьшает указанную ЭДС, а в других – увеличивает. 3. Для всех размеров токопроводов, применяемых на напряжение 6-10 кВ, определены координаты точек установки КИ, в которых указанное влияние минимально. Разработана методика их определения. 4. Определено, что экранирующий эффект оболочки токопровода вблизи ее поверхности изменяется в зависимости от точки установки КИ. 5. Экспериментально и с помощью моделирования получен коэффициент, позволяющий использовать закон Био-Савара-Лапласа для расчета ЭДС, наведенной на выводах КИ. 6. Разработана методика выбора уставок срабатывания защиты, учитывающая указанные влияние и коэффициенты. 7. Собран опытный образец защиты. Его работоспособность проверена экспериментально.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1. Ток трансформаторларын қажет етпейтін жиынтық ток өткізгіштері бар электр қондырғыларын қорғау құрылғыларына өнертабысқа екі өтінім берілді. Екі қорғаныс ток өткізгіштің шиналарындағы токтар туралы ақпаратты оның қабығының сыртына бекітілген индуктивтілік катушкалары (КИ) арқылы алады және ақаулықтарды диагностикалаумен қамтамасыз етіледі. 2. Компьютерлік модельдеудің көмегімен көршілес ток өткізгіштің шиналарындағы токтардың қорғалған ток өткізгіштің шиналарындағы токтардан КИ сымдарына бағытталған ЭҚК шамасына әсері бағаланды. Бірқатар нүктелерде бұл әсер көрсетілген ЭҚК-ін төмендететіні, ал басқаларында ол жоғарылайтыны анықталды. 3. 6-10 кВ кернеуге қолданылатын ток өткізгіштердің барлық өлшемдері үшін КИ орнату нүктелерінің координаттары анықталды, онда көрсетілген әсер минималды болады. Оларды анықтау әдістемесі жасалды. 4. Ток өткізгіштің қабығының экрандаушы әсері оған жақын бетінде КИ орнату нүктесіне байланысты өзгеретіні анықталды. 5. Эксперименттік және модельдеу арқылы коэффициент алынды, ол КИ шықпаларында келтірілген ЭҚК есептеу үшін Био-Савар-Лаплас Заңын қолдануға мүмкіндік береді. 6. Көрсетілген әсерлер мен коэффициенттерді ескере отырып, қорғаныс уставкаларын таңдау әдістемесі жасалды. 7. Қорғаудың тәжірибелік үлгісі жиналды. Оның жұмысға қабілеттілігі эксперименталды түрде тексерілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработанное устройство, в сравнении с защитами, получающими информацию о токе в шине от трансформаторов тока, будет в разы меньше по габаритам и весу, не уступает им по чувствительности и быстродействию.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Әзірленген құрылғы шинадағы ток туралы ақпаратты ток трансформаторларынан алатын қорғаныстармен салыстырғанда өлшемдері мен салмағы бойынша бірнеше есе аз болады, сезімталдығы мен жылдамдығы жағынан олардан кем түспейді.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : жүзеге асырылмаған

Efficiency (in Russian) : Предлагаемое устройство позволит экономить порядка 10 кг меди, 26 кг стали и 40 кг высоковольтной изоляции при построении релейной защиты каждой электроустановки с комплектными токопроводами.

Efficiency (in Kazakh) : Ұсынылған құрылғы жинақы ток өткізгіштері бар әрбір электр қондырғысының релелік қорғанысын құру кезінде шамамен 10 кг мыс, 26 кг болат және 40 кг жоғары вольтты оқшаулауды үнемдейді.

Field of application (in Russian) : Электрические станции и подстанции

Field of application (in Kazakh) : Электр станциялары мен қосалқы станциялар