The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются диаграммы состояния высокоэффективных комплексных сплавов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі жоғары тиімді кешенді қорытпалар жағдайының диаграммалары болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель работы – термодинамическими методами обосновать растворимость алюминия в комплексных сплавах на основе их диаграмм состояния через осмотический коэффициент Бьеррума-Гуггенгейма и определить оптимальные соотношения элементов в этих сплавах, при которых произойдет полное усвоение расплавом алюминия.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты-термодинамикалық әдістермен Бьеррум-Гуггенгеймнің осматикалық коэффициенті арқылы олардың күй диаграммалары негізінде күрделі қорытпалардағы алюминийдің ерігіштігін негіздеу және осы қорытпалардағы элементтердің оңтайлы арақатынасын анықтау, онда Алюминий балқымасы толығымен сіңіріледі.

Методы исследования (на русском) : Методы проведения работы. При выполнении работы были использованы: метод термодинамически-диаграммного анализа, метод Гаусса, матричный метод с определителем четвертого порядка и математический аппарат описания линий моновариантных фазовых равновесий на основе концепции Бьеррума-Гуггенгейма.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыс жүргізу әдістері: термодинамикалық-диаграммалық талдау әдісі, Гаусс әдісі, төртінші ретті детерминанты бар матрицалық әдіс және Бьеррум-Гуггенгейм тұжырымдамасына негізделген моновариантты фазалық тепе-теңдік сызықтарын сипаттаудың математикалық әдістері жұмысты орындау кезіндеқолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Результаты работы и их новизна. Проведено термодинамическое обоснование составов кремнеалюминиевых сплавов с повышенным содержанием алюминия в системе Fe-Si-Al. Установлены эффективные составы комплексных сплавов на основе железа, марганца, хрома и алюминия с построением диаграмм фазовых соотношений отдельных частей в системе Fe-Si-Al-Cr-Mn. Выявлены закономерности и исследовано структурное состояние высокоэффективных комплексных сплавов на основе их диаграмм состояния с позиции концепции Бьеррума-Гуггенгейма. Проведены детальные исследования графиков Ф'АxВy в точке плавления конгруэнтно плавящегося соединения и установлен характер расслоения в жидкой фазе при плавлении для металлических Fe-Cr и Fe-Mn систем.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыс нәтижелері және олардың жаңашылдығы. Fe-Si-Al жүйесінде алюминий мөлшері жоғары кремний-алюминий қорытпаларының құрамын термодинамикалық негіздеу жүргізілді. Fe-Si-Al-Cr-Mn жүйесінде жеке бөліктердің фазалық арақатынасының диаграммаларын құра отырып, темір, марганец, хром және алюминий негізіндегі күрделі қорытпалардың тиімді формулалары орнатылды. Бьеррум-Гуггенгейм тұжырымдамасы тұрғысынан олардың күй диаграммалары негізінде жоғары тиімді күрделі қорытпалардың заңдылықтары анықталды және құрылымдық жағдайы зерттелді. Ф'АxВy графиктерін сәйкес балқитын қосылыстың балқу нүктесінде егжей-тегжейлі зерттеу жүргізілді және металл Fe-Cr және Fe-Mn жүйелері үшін балқу кезіндегі сұйық фазадағы стратификация сипаты анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты полученных теоретических исследований обеспечат разработку уникальных технических решений по переработке рудного сырья с наведением кардинально новых составов не рассыпающихся конечных шлаков.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Алынған теориялық зерттеулердің нәтижелері шашылып қалмайтын түпкі шлактардың түбегейлі жаңа құрамдарын келтіре отырып, кен шикізатын қайта өңдеу бойынша бірегей техникалық шешімдерді әзірлеуді қамтамасыз етеді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Экономическая эффективность или значимость работы. Проведенные нами фундаментальные исследования в области физико-химического анализа в виде решения прямой и обратной задачи Гиббса дают основания для серьезных обобщений и научно обоснованных практических рекомендаций. Так, результаты исследований послужат основой для разработки технологий выплавки новых комплексных сплавов, а также рафинированных сортов феррохрома и ферромарганца.

Efficiency (in Kazakh) : Жұмыстың экономикалық тиімділігі немесе маңыздылығы. Гиббс тікелей және кері есептерін шешу түрінде физика-химиялық талдау саласында жүргізілген іргелі зерттеулер байыпты жалпылау мен ғылыми негізделген практикалық ұсыныстар үшін негіз береді. Сонымен, зерттеу нәтижелері Жаңа күрделі қорытпаларды, сондай-ақ феррохром мен ферромарганецтің тазартылған сорттарын балқыту технологияларын дамытуға негіз болды.

Field of application (in Russian) : Область применения – металлургия, металловедение и термическая обработка металлов, материаловедение.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы-металлургия, металлтану және металдарды термиялық өңдеу, материалтану.