The object of research, development or design (in Russian) : 30 медицинских работников поликлиник г. Жезказган и г. Шахтинск, работающих на аппаратах МРТ, УЗИ и условиях их работы

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жезқазған және Шахтинск қалаларындағы емханалардың МРТ және УДЗ аппараттарында жұмыс істейтін 30 медицина қызметкерлері және олардың еңбек жағдайлары болды

Aim of work (in Russian) : Установить негативные последствия воздействия неионизирующего излучения от высокотехнологичного оборудования на организм человека на клеточном и субклеточном уровнях для обоснования профилактических программ

Aim of work (in Kazakh) : Алдын алу бағдарламаларын негіздеу үшін жасушалық және субжасушалық деңгейлерде жоғары технологиялық жабдықтан иондаушы емес сәулеленудің адам ағзасына әсерінің теріс салдарын анықтау

Методы исследования (на русском) : гигиенические, психофизиологические, клинические, биохимические, цитогенетические, эпидемиологические, аналитические, статистические

Методы исследования (на казахском) : гигиеналық, психофизиологиялық, клиникалық, биохимиялық, цитогенетикалық, эпидемиологиялық, аналитикалық, статистикалық

Obtained results and novelty (in Russian) : Для медицинских работников кабинетов УЗИ и МРТ наибольший вклад в создание рисков на рабочих местах вносят температура и влажность воздуха. Для медицинских работников кабинетов УЗИ также большой вклад вносит недостаточная освещенность на рабочих местах, ЭМП частоты по электрической составляющей. Для персонала кабинетов МРТ шумовой фактор также оказывает влияние на формирование рисков. ПМП формируют риски на рабочих местах персонала кабинетов МРТ. В непосредственной близости от аппаратов МРТ с мощностью в 0,3 Тл уровень ПМП был выше нормы. Время нахождения в течение рабочей смены у аппарата варьируется в зависимости от количества пациентов, их транспортабельности и вида проводимых исследований от 5 до 8 минут на одного пациента. Медицинский персонал, работающий на аппаратах МРТ и УЗИ, субъективно отмечает наличие факторов, значимо влияющих на их работоспособность (ЭМП различной частоты, шум, ПМП, воздействие на рабочем месте дезсредства, недостаточная освещенность, неоптимальная температура воздуха. У них в сравнении с контрольной группой более выражено нарушение психофункциональной деятельности (низкие средние значения внимания, вербальной кратковременной и долговременной памяти, особенно на вербальные (слуховые) символы) и напряжение в регуляции сердечно-сосудистой системы при удовлетворительных резервах (низкие показатели парасимпатического тонуса центральной нервной системы ((оценка высокочастотной части спектра)), вероятно связанные с влиянием внешних факторов риска.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : УДЗ және МРТ кабинеттеріндегі медицина қызметкерлері үшін жұмыс орнының температурасы мен ауа ылғалдылығы қауіп тудыруға ең үлкен үлес қосады. Ультрадыбыстық кабинеттерде құрылғылар экрандарындағы мәліметтердің көрсетілу ерекшеліктеріне байланысты жеткіліксіз жарықтандыру мен аппараттардан шығатын электромаггитті өріс те өз әсерін тигізуде. МРТ кабинеттеріндегі шу факторы да медициналық қызметкерлердің қауіп факторына кіруіне себепкер бола алады. Магнитті өрісте тұрақты түрде жұмыс істеу МРТ кабинеттері қызметкерлері үшін қауіп фактор жағынан маңызда факторлардың бірі. МРТ аппараты орналасқан, МРТ 0,3 Тл ге қарқынды бөлмеде магнитті өріс көрсеткіші қалыптыдан жоғары болды. МРТ және ультрадыбыстық құрылғылардың медицина қызметкерлері олардың жұмысына айтарлықтай әсер ететін факторлардың болуын субъективті түрде атап өтеді (әр түрлі жиіліктегі ЭМӨ, шу, ТМӨ, жұмыс орнында әртүрлі дезинфекциялық құралдардың жарықтың жеткіліксіздігі, оңтайлы емес ауа температурасы. Бақылау тобымен салыстырғанда, олар психофункционалды белсенділіктің бұзылуын (қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді есте сақтаудың, әсіресе ауызша (есту) таңбалар үшін төмен көрсеткіштер анықталды) және қанағаттанарлық резервтермен жүрек-тамыр жүйесін реттеудегі шиеленісті (орталық жүйке жүйесінің парасимпатикалық тонусының көрсеткіштері (спектрдің жоғары жиілікті бөлігін бағалау) 1,5-2 есе төмендеді), мүмкін сыртқы қауіп факторларының әсерімен байланысты.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Свидетельство на объект авторского права № 24448 от «17» марта 2022 года «Комплексная оценка выявления негативного воздействия сложного комплекса неионизирующих излучений на организм человека (на примере медицинского персонала)». Авторы: Ибраева Л.К., Омаркулов Б.К., Жарылқасын Ж.Ж., Гребенева О.В., Бачева И.В., Рыбалкина Д.Х., Шадетова А.Ж., Алексееев А.В., Русяев М.В., Сабиров Ж.Б.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : «Ионды емес күрделі комплексті сәулелердің адам ағзасына негативті әсерін комплексті бағалау» атты интеллектуальды жеке меншікке № 24448 17 наурыз.2022 жылғы куәлік (медициналық қызметкерлер мысалында) авторлар: Ибраева. Л.К., Омарқұлов Б.К., Жарылқасын Ж.Ж., Гребенева О.В., Бачева И.В., Рыбалкина Д.Х., Шадетова А.Ж., Алексеев А.В., Русяев М.В., Сабиров Ж.Б.

Level of implementation (in Russian) : Результаты работы внедрены в клиниках города Караганды

Level of implementation (in Kazakh) : Жұмыс нәтижелері Қарағанды ​​қаласының емханаларында жүзеге асырылуда

Efficiency (in Russian) : Ожидаемый социальный и экономический эффект определен предотвращением медико-социальных потерь лет от преждевременной заболеваемости (предупредительная диагностика).

Efficiency (in Kazakh) : Күтілетін әлеуметтік және экономикалық тиімділік ерте сырқаттанушылықтан (алдын алу диагностикасы) жылдардың медициналық-әлеуметтік шығындарының алдын алумен айқындалған.

Field of application (in Russian) : Целевыми потребителями будут научные сотрудники биологических лабораторий и кафедр ВУЗов, разработчики современных диагностических систем, специалисты областных управлений здравоохранения и организаций санитарного надзора.

Field of application (in Kazakh) : Мақсатты тұтынушылар биологиялық зертханалар мен ЖОО кафедраларының ғылыми қызметкерлері, заманауи диагностикалық жүйелерді әзірлеушілер, облыстық денсаулық сақтау басқармалары мен санитарлық қадағалау ұйымдарының мамандары болады.