The object of research, development or design (in Russian) : Ротационный безвершинный токарный резец, протяжки для цилиндрических и шлицевых отверстий, сборная резцовая головка

The object of research, development or design (in Kazakh) : Айналмалы төбесіз жону кескіш, цилиндрлік және оймакілтекті тесіктерге арналған тартажонғыштар, құрастырылған кескіш бастиегі

Aim of work (in Russian) : Исследование и проектирование уникальных конструкций ресурсо-энергосберегающих металлорежущих инструментов для высокопроизводительной обработки поверхностей деталей машин

Aim of work (in Kazakh) : Машина тетіктерінің бетін жоғары өнімді өңдеуге арналған ресурс-энергия үнемдейтін металл кесетін құралдардың бірегей конструкцияларын мен конструкторлық және технологиялық құжаттаманы жасап зерттеу және жобалау

Методы исследования (на русском) : Основные положения теории резания, принципы машиностроения, теоретической механики, проектирования металлорежущих инструментов, математической статистики, численных методов решения систем дифференциальных и интегро-дифференциальных уравнений, методы математического моделирования и оптимизации параметров

Методы исследования (на казахском) : Кесу теориясының негізгі ережелері, машина жасау принциптері, теориялық механика, металл кесетін құралдарды жобалау, математикалық статистика, дифференциалдық және интегро-дифференциалдық теңдеулер жүйесін шешудің сандық әдістері, математикалық модельдеу және параметрлерді оңтайландыру әдістері

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработаны уникальные конструкции и методика проектирования ресурсо-энергосберегающих металлорежущих инструментов для высокопроизводительной обработки поверхностей деталей машин: винтовая протяжка с равноширокими зубьями, двухступенчатая протяжка для цилиндрических отверстий, двухступенчатая шлицевая протяжка, сборная резцовая головка, ротационный безвершинный токарный резец. Применение предлагаемых конструкций протяжек повышают производительность обработки, уменьшить усилия протягивания и вибрации, удельное давление на зубья протяжки, а, следовательно, увеличивается стойкость протяжки, качество обработки, экономия инструментального материала и экономическая эффективность. Применение сборной резцовой головки позволяет повысить качество и эффективность обработки отверстий при этом повышается производительность обработки и увеличивается стойкость инструмента. Применение безвершинной конструкции токарного резца, взамен традиционно используемого, позволяет усовершенствовать технологический процесс чистовой токарной обработки за счёт однородной упруго-пластической деформации срезаемого слоя и тем самым способствует повышению эксплуатационного ресурса детали. Научная значимость исследований обусловлена её фундаментальным характером и использования полученных теоретических разработок для разработки и производства металлорежущих инструментов с улучшенными эксплуатационными показателями, удовлетворяющие требованиям потребителя и рынка.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Машина бөліктерінің бетін жоғары өнімді өңдеуге арналған ресурсты үнемдейтін металл кескіш құралдарды бірегей конструкциялары мен жобалау әдістемесі әзірленді: біркелкі тістері бар бұрандалы тартажоңғыш, цилиндрлік тесіктерді өңдеуге арналған екі сатылы тартажонғыш, екі сатылы оймакілтекті тартажоңғыш, құрастырылған кескіш бастиегі, айналмалы төбесіз жону кескіш. Ұсынылған тартажоңғыштар конструкцияларын қолдану өңдеу өнімділігін арттырады, тарту күші мен дірілді азайтады, тартажоңғыштың тістеріне нақты қысым жасайды, демек, тартажоңғыштың тұрақтылығы, өңдеу сапасы, құрал материалын үнемдеу және экономикалық тиімділік артады. Құрастырылған кескіш бастиегін қолдану тесіктерді өңдеудің сапасы мен тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді, ал өңдеу өнімділігі артып, құралдың беріктігі артады. Дәстүрлі түрде қолданылатын айналмалы төбесіз жону кескіш құрылымын қолдану кесілген қабаттың біркелкі серпімді-пластикалық деформациясына байланысты соңғы өңдеудің технологиялық үрдісін жақсартуға мүмкіндік береді және осылайша бөліктің пайдалану ресурсын арттыруға көмектеседі. Зерттеулердің ғылыми маңыздылығы оның іргелі сипатына және алынған теориялық әзірлемелерді тұтынушы мен нарық талаптарын қанағаттандыратын жақсартылған пайдалану көрсеткіштері бар металл кесу құралдарын әзірлеу және өндіру үшін пайдалануға байланысты.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработанные уникальные конструкции металлорежущих инструментов позволяют создать в зоне резания благоприятных условий, т.е. уменьшение температуры в зоне резания и износ, центрирование инструмента, что повысит точность и качество обработки, стойкость инструмента и его ресурс на основе фундаментальных положений теории резания, компьютерного моделирования процессов взаимодействия напряженно-деформированного состояния режущих кромок металлорежущих инструментов с обрабатываемой поверхностью деталей машин путём изменения конструктивных параметров инструмента и режимов резания оборудования.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Металл кескіш құралдардың әзірленген бірегей конструкциялары кесу аймағында қолайлы жағдайлар жасауға мүмкіндік береді, яғни кесу аймағындағы температураны төмендету және құралдың тозуы, ортаға орталықтандыру, бұл кесу теориясының негізгі ережелері негізінде өңдеудің дәлдігі мен сапасын, құралдың тұрақтылығын және оның ресурсын арттырады, құралдың құрылымдық параметрлерін және жабдықты кесу режимдерін өзгерту арқылы металл кескіш құралдардың кесу жиектерінің кернеулі-деформацияланған күйінің машина бөлшектерінің өңделген бетімен өзара әрекеттесу процестерін компьютерлік модельдеуге мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : Согласно календарного плана на 2022 год разработаны уникальные конструкции металлорежущих инструментов, а также конструкторская технологическая документация. Затем их изготовление и проведение экспериментальный исследований на основании которых планируется внедрение

Level of implementation (in Kazakh) : 2022 жылға арналған күнтізбелік жоспарға сәйкес металл кескіш құралдардың бірегей конструкциялары, сондай-ақ конструкторлық технологиялық құжаттама әзірленді. Содан кейін оларды дайындау және тәжірибелік зерттеулер жүргізу соның негізінде енгізу жоспарлануда

Efficiency (in Russian) : Имеющиеся и ожидаемые результаты не уступят мировым уровням по технологичности, производительности, точности, эффективности, экономичности и простоте практического осуществления

Efficiency (in Kazakh) : Қолда бар және күтілетін нәтижелер өндіргіштігі, өнімділігі, дәлдігі, тиімділігі, үнемділігі және тәжирібелік іске асырудың қарапайымдылығы бойынша әлемдік деңгейден кем түспейді

Field of application (in Russian) : Результаты исследований будут применены при разработке технологических процессов механической обработки деталей

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бөлшектерді өңдеудің технологиялық үрдістерін әзірлеу кезінде қолданылатын болады