The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются женщины в возрасте 30-55 лет, страдающие ревматоидным артритом.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны-ревматоидты артритпен ауыратын 30-55 жастағы әйелдер.

Aim of work (in Russian) : Цель работы - изучение новых биомаркеров ревматоидного артрита на основе исследования микробиоценоза ротовой полости и SNP анализа.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты - ауыз қуысының микробиоценозын зерттеу және SNP талдау негізінде ревматоидты артриттің жаңа биомаркерлерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Методы и методология проведения работы: в процессе работы проводился рекрутинг основной и контрольной группы, проводился осмотр, сбор анамнеза жизни, анкетирование, сбор биоматериала (кровь и слюна), а также лабораторные методы исследования. Из образцов слюны выделялось ДНК и проведилось секвенирование микробиомных библиотек и биоинформатический анализ. Из образцов крови выделялось ДНК и были определены ассоциации известных единичных нуклеотидных полиморфизмов с клинико-лабораторными данными пациентов с РА методами RT-PCR. Проведена статистическая (IBM Statistics 26 версия и R Studio версия 1.4.17.) и биоинформатическая (LotuS, SILVA, MicrobiomeAnalyst) обработка полученных данных.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыс жүргізу әдістері мен әдіснамасы: жұмыс барысында негізгі және бақылау тобының рекрутингі, тексеру, өмір анамнезін жинау, сауалнама, биоматериалды (қан мен сілекей) жинау, сондай-ақ зерттеудің зертханалық әдістері жүргізілді.Сілекей үлгілерінен ДНҚ бөлініп, микробиомалық кітапханалардың секвенирлеуі және биоинформатикалық талдау жүргізілді.Қан үлгілерінен ДНҚ бөлінді және RT-PCR әдісімен РА пациенттердің клиникалық және зертханалық деректерімен белгілі бір нуклеотидті полиморфизмдердің ассоциациялары анықталды. Алынған деректерді статистикалық (IBM Statistics 26 нұсқасы және R Studio 1.4.17 нұсқасы.) және биоинформатикалық (LotuS, SILVA, MicrobiomeAnalyst)өңдеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате исследования набрана основная и контрольная группа исследования, определены микробиомные биомаркеры ассоциированные с РА, определены геномные ДНК полиморфизмы у рекрутированных пациентов с РА. В результате проекта осуществлен анализ данных, опубликовано 3 тезиса, имеется 1 доклад на международной конференции, оформлена 1 заявка на патент, получены 4 свидетельство государственной регистрации объекта интеллектуальной собственности, подготовлены и опубликованы 2 публикации в рецензируемых отечественных изданиях с ненулевым импакт-фактором ( рекомендованных ККСОН), подготовлены и опубликованы 3 статьи в рецензируемых зарубежных научных изданиях, индексируемых международными базами данных Web of Science, 1 в журнале, входящий во 2(второй) квартиль 52 процентиль и 2 статьи в журнале, входящий в 3 (третий) квартиль 49 процентиль по научному направлению. Впервые проведено комплексное изучение микробиоценоза ротовой полости у пациенток с ревматоидным артритом в Казахстанской популяции. Впервые изучены генетические маркеры: HLA-DRB9 и не-HLA гены у пациенток с ревматоидным артритом в Казахстанской популяции, при этом SNP HLA-DRB9 rs9268839 впервые изучен в Азиатской популяции. Впервые в Центральноазиатской популяции продемонстрирована ассоциация показателей микробиома ротовой полости и эффективности терапии при РА.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нәтижесінде зерттеудің негізгі және бақылау тобы жиналды, РА-мен байланысты микробиом биомаркерлері анықталды, РА-мен ауыратын науқастарда геномдық ДНҚ полиморфизмдері анықталды. Жоба нәтижесінде деректерге талдау жасалды, 3 тезис жарияланды, халықаралық конференцияда 1 баяндама жасалды, патентке 1 өтінім ресімделді, зияткерлік меншік объектісін мемлекеттік тіркеудің 4 куәлігі алынды, нөлдік емес импакт-факторы бар ( БҒСБК ұсынған) рецензияланатын отандық басылымдарда 2 жарияланым дайындалды және жарияланды, рецензияланатын шетелдік басылымдарда 3 мақала дайындалды және жарияланды: ғылыми бағыт бойынша 2(екінші) квартиль 52 процентильге кіретін журналда 1 мақала және 2 мақала 3 (үшінші) квартиль 49 процентильге кіретін журналда жарияланды. Алғаш рет қазақстандық популяцияда ревматоидты артриті бар пациенттерде ауыз қуысының микробиоценозын кешенді зерттеу жүргізілді. Алғаш рет генетикалық маркерлер зерттелді: қазақстандық популяциядағы ревматоидты артриті бар пациенттердегі HLA-DRB 9 және HLA емес гендер, бұл ретте SNP HLA-DRB 9 rs9268839 алғаш рет Азиялық популяцияда зерттелді. Орталық Азия популяциясында алғаш рет ауыз қуысының микробиомасының көрсеткіштері мен РА терапиясының тиімділігі қауымдастығы көрсетілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жоқ

Level of implementation (in Russian) : Результаты работы аппробированы и внедрены в практическую деятельность отделения узких специалистов, ГКП на ПХВ городской поликлинике №12 г. Астана. Имеются 2 акта внедрения.

Level of implementation (in Kazakh) : Жұмыс нәтижелері аппробацияланып, Астана қаласының №12 қалалық емханасының ШЖҚ МКК тар мамандар бөлімшесінің практикалық қызметіне енгізілді. 2 енгізу актісі бар.

Efficiency (in Russian) : Эффективность : Результаты исследования генетических маркеров у пациентов с ревматоидным артритом в Казахстанской популяции, особенно SNP HLA DR- B9 rs9268839 дополнят и расширят знания об этиопатогенезе РА. У пациенток с РА выявлены значимые различия таксонов в микробиоме ротовой полости в зависимости от РФ и АЦЦП статуса, рентгенологической стадии, ФК и активности заболевания, что создает возможность прогнозирования активности заболевания, рецидивов и разработки новых терапевтических направлений, нацеленных на микробиом. Полученные данные настоящего исследования о генетических и микробиомных биомаркерах будут задепонированы и пополнят мировые базы данных по ревматоидному артриту. Данное исследование позволит изучить структуру микробиома пациентов с РА, с возможностью коррекции выявленных нарушений. По результатам исследования разработанная прогностическая модель позволяет рассчитать вероятность развития деформаций мелких и крупных суставов в зависимости от возраста дебюта и симметричности суставного синдрома и рассчитать формирование рентгенологической стадии от уровня СРБ и длительности заболевания.

Efficiency (in Kazakh) : Тиімділік: Қазақстандық популяцияда ревматоидты артриті бар пациенттерде генетикалық маркерлерді зерттеу нәтижелері, әсіресе SNP HLA DRB9 rs9268839 РА этиопатогенезі туралы білімдерін толықтырады және кеңейтеді. РА-пен ауыратын науқастарда РФ мен АЦЦП статусына, рентгенологиялық сатысына, ФК-на және аурудың белсенділігіне байланысты ауыз қуысы микробиомасындағы таксалардың айтарлықтай айырмашылықтары анықталды, бұл аурудың белсенділігін, қайталануын және микробиомаға бағытталған жаңа терапиялық бағыттардың дамуын болжауға мүмкіндік береді.. Генетикалық және микробиомалық биомаркерлер туралы осы зерттеудің алынған деректері ревматоидты артрит бойынша әлемдік деректер базасын толықтырылатын болады. Бұл зерттеу РА бар пациенттердің микробиомасының құрылымын анықталған бұзылыстарды түзету мүмкіндігімен зерттеуге мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелері бойынша жасалған болжамды модель дебют жасына және артикулярлық синдромның симметриясына байланысты кіші және үлкен буындардың деформацияларының даму ықтималдығын есептеуге және CРБ деңгейі мен аурудың ұзақтығына байланысты рентгенологиялық сатының қалыптасуын есептеуге мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Область применения результатов: практическое здравоохранение, врачи ревматологи, терапевты и врачи общей практики.

Field of application (in Kazakh) : Нәтижелерді қолдану саласы: практикалық денсаулық сақтау, ревматолог дәрігерлер, терапевтер және жалпы практика дәрігерлері.