The object of research, development or design (in Russian) : Твердые бытовые отходы с полигона города Шымкент.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Шымкент қаласының полигонынан шыққан қатты тұрмыстық қалдықтар.

Aim of work (in Russian) : Всестороннее исследование твердых бытовых отходов с полигона города Шымкент с определением возможности создания на их основе твердого топлива для получения тепла и электроэнергии.

Aim of work (in Kazakh) : Шымкент қаласының полигонынын тұрмыстық қатты қалдықтарды жан-жақты зерттеу, олардың негізінде жылу мен электро энергиясын өндіру үшін қатты отынды құру мүмкіндігін анықтау.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: основаны на современных межгосударственных и государственных нормативно-правовых документах.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: қазіргі заманғы мемлекетаралық және мемлекеттік нормативтік құжаттарға негізделген.

Obtained results and novelty (in Russian) : Определены объемно-массовые показатели проб, средняя плотность составила 145,4 кг/м3. Морфологический состав объединенной пробы следующий: пищевые отходы 11,07%, бумага и картон 6,67%, полимеры 30,23%, стекло 2,27%, черные металлы 6,42%, цветные металлы 2,52%, текстиль 17,01%, дерево 0,12%, опасные отходы 0,2%, кожа, кости, резина 8,8%, остаток коммунальных отходов после удаления компонентов 14,66%. Влажность горючей фракции проб варьируется от 0,3% до 2,3%. Средняя влажность 1,51%. Определена средняя зольность горючей фракции проб, ее величина колеблется от 5,9% до 33,3%, среднее значение 18,4%. Определен выход летучих веществ, среднее значение на сухое состояние 78,7%. Определена высшая теплота сгорания и рассчитана низшая теплота сгорания, среднее значение которой 24,15 МДж/кг. Определено содержание макроэлементов в твердых остатках после озоления. В пробах обнаружены O, Na, Mg, Al, Si, P, K, Ca, Mn, Fe. Обнаружено высокое содержание Si, Ca и Al – 3.6%, 2.0% и 1.2% в пересчете на массу горючей фракции соответственно.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Сынамалардың көлемдік-массалық параметрлері анықталды, орташа тығыздығы 145,4 кг/м3 болды. Біріктірілген сынаманың морфологиялық кұрамы келесідей: тамақ қалдықтары 11,07 %, қағаз бен картон 6,67 %, полимерлер 30,23 %, шыны 2,27 %, қара металдар 6,42 %, түсті металдар 2,52 %, тоқыма 17,01 %, ағаш 0,12 %, қауіпті қалдықтар 0,2 %, былғары, сүйектер, резеңке 8,8 %, компоненттер шығарылғаннан кейін қалған коммуналдық қалдықтар 14,66 %. Үлгілердің жанғыш фракциясының ылғалдылағы 0,3 % - дан 2,3 % - ға дейін өзгереді. Орташа ылғалдылық 1,51 %. Үлгілердің жанғыш фракциясының орташа күлділігі анықталды, оның мәні 5,9 % - дан 33,3 % - ға дейін, орташа мәні 18,4 % қүрайды. Ұшқыш заттардың шығымы анықталды, құрғақ күйдің орташа мәні 78,7 % құрады. Жанудың ең жоғары жылуы анықталды және ең төменгі жану жылуы есептелді оның орташа мәні 24,15 МДж/кг болды. Күлденгеннен кейін тұрлаулы қалдықтардағы макроэлементтердің мөлшері анықталды. Үлгілерде O, Na, Mg, Al, Si, P, K, Ca, Mn, Fe табылды. Жанғыш фракцияның массасы бойынша 3,6%, 2,0% және 1,2% сәйкесінше Si, Ca және Al жоғары мөлшері анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В соответствии с существующей классификацией и результатами анализов, твердое топливо из горючей фракции бытовых отходов с шымкентского полигона будет классифицироваться следующим образом: Q_i^r – 2; Cld – 1; Hgr – 1.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қолданыстағы жіктеу және талдау нәтижелеріне сәйкес, Шымкент полигонындағы тұрмыстық қалдықтардың жанғыш фракциясынан қатты отын келесідей жіктеледі: Q_i^r - 2; Cld - 1; hgr - 1.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : К целевым потребителям полученных результатов относятся потенциально заинтересованные частные и государственные компании, занятые переработкой ТБО.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары қатты тұрмыстық қалдықтарды өңдеумен айналысатын ықтимал мүдделі жеке және мемлекеттік компаниялар.