The object of research, development or design (in Russian) : Комплексный подход к размещению и проектированию плотин

The object of research, development or design (in Kazakh) : Бөгеттерді орналастыру мен жобалауға кешенді тәсіл

Aim of work (in Russian) : Разработка комплексной методологии на основе ГИС для размещения и проектирования плотин с учетом возможных изменений характеристик речных стоков и влияния изменений в землепользовании и климатических сценариях с использованием метода SCS-Curve Number для моделирования речных стоков

Aim of work (in Kazakh) : Өзен ағындыларын модельдеу үшін SCS-Curve Number әдісін пайдалана отырып, өзен ағындылары сипаттамаларының ықтимал өзгерістерін және жер пайдаланудағы және климаттық сценарийлердегі өзгерістердің әсерін ескере отырып, бөгеттерді орналастыру және жобалау үшін ГАЖ негізінде кешенді тәсіл әзірлеу

Методы исследования (на русском) : Теоретические (анализ и интерпретация) и эмпирические (эксперименты, тесты и испытания)

Методы исследования (на казахском) : Теориялық (талдау және түсіндіру) және эмпирикалық (эксперименттер, тесттер және сынақтар)

Obtained results and novelty (in Russian) : Из анализа землепользования, климатического моделирования и прогноза, моделирования речных стоков и валидационного анализа получена полномасштабная картина о факторах и их значениях, влияющих на объем и динамику поверхностного стока, выпадающего на водохранилища рассмотренных водосборных бассейнов. Это позволило построить реалистичные компьютерные модели плотин в программном обеспечении GeoStudio и различные сценарии нагружения на конструкцию плотин с целью выполнения анализа их устойчивости. Ранее подобный комплексный подход в сочетании с космоснимками, ГИС и компьютерным моделированием не применялся. По результатам проекта за отчетный период были опубликованы 3 статьи, из которых 1 в рецензируемом научном журнале, рекомендованном уполномоченным органом, и 2 в международных рецензируемых научных журналах, входящих ы базы Scopus и Web of Science: 1) The potential effects caused by long-term water level changes on embankment slope stability under rapid drawdown. Вестник КазГАСА, 1(83), 2022, 107-119. DOI: 10.51488/1680-080X/2022.1-01 2) The influence of material characteristics on dam stability under rapid drawdown conditions. Archives of Civil Engineering, 1(LXVIII), 2022, 539-553. DOI: 10.24425/ace.2022.140184 (процентиль 23% в Scopus) 3) Dynamics of Embankment Slope Stability under Combination of Operating Water Levels and Drawdown Conditions. Infrastructures, 7, 2022, 65. DOI: 10.3390/infrastructures7050065 (процентиль 62% в Scopus)

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жерді пайдалануды талдау, Климаттық модельдеу және болжау, өзен ағындарын модельдеу және валидациялық талдаудан қарастырылған су жинау бассейндерінің су қоймаларына түсетін жер үсті ағынының көлемі мен динамикасына әсер ететін факторлар мен олардың мәндері туралы толыққанды көрініс алынды. Бұл GeoStudio бағдарламалық жасақтамасында бөгеттердің нақты компьютерлік модельдерін және олардың тұрақтылығына талдау жасау мақсатында бөгеттердің құрылысына әртүрлі жүктеме сценарийлерін салуға мүмкіндік берді. Бұрын мұндай кешенді тәсіл ғарыштық суреттермен, ГАЖ және компьютерлік модельдеумен бірге қолданылмаған. Жобаның нәтижелері бойынша есепті кезеңде 3 мақала жарияланды, оның 1-уі уәкілетті орган ұсынған рецензияланатын ғылыми журналда және 2-уі Scopus және Web of Science кіретін халықаралық рецензияланатын ғылыми журналдарда: 1) The potential effects caused by long-term water level changes on embankment slope stability under rapid drawdown. Вестник КазГАСА, 1(83), 2022, 107-119. DOI: 10.51488/1680-080X/2022.1-01 2) The influence of material characteristics on dam stability under rapid drawdown conditions. Archives of Civil Engineering, 1(LXVIII), 2022, 539-553. DOI: 10.24425/ace.2022.140184 (процентиль 23% в Scopus) 3) Dynamics of Embankment Slope Stability under Combination of Operating Water Levels and Drawdown Conditions. Infrastructures, 7, 2022, 65. DOI: 10.3390/infrastructures7050065 (процентиль 62% в Scopus)

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Реализация данного проекта способствует выработке комплексного подхода, который направлен на проектирование более устойчивых плотин с высокой адаптивностью к землепользованию и климатическим изменениям.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Осы жобаны іске асыру жерді пайдалануға және климаттық өзгерістерге жоғары бейімділікпен неғұрлым тұрақты бөгеттерді жобалауға бағытталған кешенді тәсілді әзірлеуге ықпал етеді.

Level of implementation (in Russian) : Внедрение результатов настоящего исследования важны для инженеров в процессе проектирования плотин и анализа устойчивости с учетом влияния почвенно-растительного покрова и климатических изменений. Они позволят устранить существующие пробелы в действующих подходах, используемых при проектировании плотин. Разработанная методология послужит важным инструментом для разработки правил эксплуатации плотин, распределения воды между секторами, инвестиций в инфраструктуру, например, в сооружения для борьбы с паводками, а также в сельскохозяйственную и ирригационную практику. Таким образом, она будет полезна для менеджеров водных ресурсов, политиков и привлечения инвесторов.

Level of implementation (in Kazakh) : Осы зерттеудің нәтижелерін енгізу инженерлер үшін бөгеттерді жобалау және топырақ-өсімдік жамылғысының әсері мен климаттық өзгерістерді ескере отырып, тұрақтылықты талдау процесінде маңызды. Олар бөгеттерді жобалау кезінде қолданылатын қолданыстағы тәсілдердегі бар олқылықтарды жоюға мүмкіндік береді. Әзірленген әдістеме бөгеттерді пайдалану, суды секторлар арасында бөлу, инфрақұрылымға, мысалы, су тасқынына қарсы құрылыстарға, сондай-ақ ауылшаруашылық және суару тәжірибесіне инвестициялау ережелерін әзірлеудің маңызды құралы болады. Осылайша, бұл су менеджерлері, саясаткерлер және инвесторларды тарту үшін пайдалы болады.

Efficiency (in Russian) : Новый подход к проектированию плотин, предложенный в данном исследовании, призван пролить свет на вопросы, связанные с плотинами, с потенциальными пробелами в существующих подходах к проектированию и их возможным влиянием на разрушения плотин. Кроме того, предлагаемый подход приведет к более эффективному проектированию плотин с большей устойчивостью в целях защиты жизни людей, их имущества и окружающей среды в целом.

Efficiency (in Kazakh) : Осы зерттеуде ұсынылған бөгеттерді жобалаудың жаңа тәсілі қолданыстағы жобалау тәсілдеріндегі ықтимал олқылықтармен және олардың бөгеттердің бұзылуына ықтимал әсерлерімен бөгеттерге қатысты сұрақтарға жарық түсіруге арналған. Сонымен қатар, ұсынылған тәсіл адамдардың өмірін, олардың мүлкін және жалпы қоршаған ортаны қорғау мақсатында тұрақтылығы жоғары бөгеттерді тиімдірек жобалауға әкеледі.

Field of application (in Russian) : Управления водными ресурсами и проектные организации

Field of application (in Kazakh) : Су ресурстарын басқармалар және жобалау ұйымдары