Inventory number IRN Number of state registration
0322РК00696 AP09058606-KC-22 0121РК00064
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 3 Publications Web of science: 2 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 17907776 AP09058606
Name of work
Разработка методики определения средневзвешенных концентраций органических загрязнителей для мониторинга атмосферного воздуха города Алматы
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Байматова Насиба Хикматуллаевна
0
1
3
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Атмосферный воздух, твердофазная микроэкстракция, летучие органические загрязнители

Атмосфералық ауа, қатты фазалы микроэкстрация, ұшпа органикалық ластағыштар

Цель проекта заключается в разработке методики определения средневзвешенных концентраций (СВК) органических загрязнителей в атмосферном воздухе города Алматы для мониторинга и оценки риска возникновения онкологических заболеваний.

Жоба мақсаты – онкологиялық аурулардың пайда болу тәуекелін қадағалау және бағалау үшін Алматы қаласының атмосфералық ауадағы органикалық ластағыштардың орташа өлшенген концентрациясын (ОӨК) анықтау әдісін жасау.

Твердофазная микроэкстракция, газовая хроматография с масс-спектрометрическим детектированием

Қатты фазалы микроэкстрация, масс-спектрометрлік детектормен газ хроматографиясы

За отчетный период были продолжены работы по разработке методики определения органических загрязнителей на основе твердофазной микроэкстракции с модифицированным пробоотборником. Была проведена оптимизация сорбционного покрытия волокна для твердофазной микроэкстракции и длины диффузионного пути. По полученным результатам наибольшую точность определения средневзвешенных концентраций для 8 и 10 из 14 изучаемых органических загрязнителей показали волокна MOF-199 и 85-мкм Карбоксен/Полидиметилсилоксан, соответственно. Оптимальный диффузионный путь составил 67 мм. Были начаты работы по проведению апробации и аттестации разработанной методики на реальных образцах воздуха. Разработанная методика была сравнена со стандартной методикой на основе термодесорбционных трубок. С помощью разработанной методики были определены средневзвешенные концентрации летучих органических загрязнителей в атмоcферном воздухе города Алматы, которые варьировались от 0,8 до 15,1 мкг/м3. Заявка на патент № 2021/0582.1 "Пробоотборник для повышения точности определения средневзвешенных концентраций летучих органических соединений в атмосферном воздухе с использованием твердофазной микроэкстракции" прошла экспертизу по существу и одобрена к получению патента на изобретение.

Есепті кезеңде модификацияланған сынама алушымен қатты фазалы микроэкстракция негізінде органикалық ластағыштарды анықтау әдістемесін әзірлеу бойынша жұмыстар жалғастырылды. Қатты фазалы микроэкстракция талшығынын сорбциялық жабынын және диффузиялық жолының ұзындығы оңтайландыру жүргізілді. Алынған нәтижелер бойынша, он төрт ұшпа органикалық қосылыстардың ішінен сегіз және он орташа өлшенген концентрациясын анықтаудың ең жоғары дәлдігін MOF-199 және 85-мкм Карбоксен/Полидиметилсилоксан талшықтары көрсетті. Оңтайлы диффузиялық жолы 67 мм болып табылды. Ауаның нақты үлгілерінде әзірленген әдістемені апробация және аттестаттау жұмыстары басталды. Әзірленген әдіс термосорбциялық түтіктеріне негізделген стандартты әдістемемен салыстырылды. Әзірленген әдістеменің көмегімен Алматы қаласының атмосфералық ауасындағы ұшпа органикалық ластағыштардың орташа өлшенген концентрациясы анықталды, олар 0,8-ден 15,1 мкг/м3 аралығында болды. № 2021/0582.1 "Қатты фазалы микроэкстракцияны пайдалана отырып, атмосфералық ауадағы ұшпа органикалық қосылыстардың орташа өлшенген концентрациясын анықтау дәлдігін арттыру үшін сынама алғыш" патентіне өтінім мәні бойынша сараптамадан өтті және өнертабыс патентін алуға мақұлданды.

Разработанная методика позволит организовать в Казахстане недорогую, простую и надежную программу мониторинга концентраций органических загрязнителей в воздухе. Использование разработанной методики для экологических исследований воздуха в Казахстане.

Әзірленген әдістеме Қазақстанда ауадағы органикалық ластауыштардың шоғырлануын мониторингтеудің арзан, қарапайым және сенімді бағдарламасын ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Қазақстандағы ауаны экологиялық зерттеу үшін әзірленген әдістемені пайдалану.

Мониторинг атмосферного воздуха

Атмосфералық ауа мониторингі

UDC indices
502.3
International classifier codes
87.15.00; 87.15.21;
Key words in Russian
твердофазная микроэкстракция; средневзвешенная концентрация; органические загрязнители; оценка риска заболеваний; мониторинг атмосферного воздуха;
Key words in Kazakh
қатты фазалы микроэкстрация; орташа өлшенген концентрация; органикалық ластағыштар; ауру қауіпін бағалау; атмосфералық ауа мониторингі;
Head of the organization Рамазанов Тлеккабул Сабитович Доктор физико-математических наук / профессор
Head of work Байматова Насиба Хикматуллаевна PhD / ассоц. проф.