The object of research, development or design (in Russian) : двойные перовскиты на основе феррита лантана-стронция.

The object of research, development or design (in Kazakh) : лантан-стронций ферритіне негізделген қос перовскиттер.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта за отчетный период является изучение свойств перовскитных керамик на основе феррита лантана – стронция, а также оценке их устойчивости к длительному температурному старению.

Aim of work (in Kazakh) : Есеп беру кезеңдегі жобаның мақсаты лантан-стронций ферритіне негізделген перовскитті керамикаларының қасиеттерін зерттеу, сондай-ақ олардың ұзақ мерзімді температуралық тозуына төзімділігін бағалау болып табылады.

Методы исследования (на русском) : растровая электронная микроскопия, импендансная спектроскопия, рентгенофазовый анализ, энергодисперсионный анализ.

Методы исследования (на казахском) : расторлық электронды микроскопия, импеданс спектроскопиясы, рентгендік фазалық талдау, энергия дисперсиялық талдау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведены работы по получению перовскитов на основе феррита лантана-стронция. В качестве метода получения перовскитных керамик был выбран метод твердофазного механохимического перемалывания и последующего термического отжига полученных смесей. В ходе анализа полученных рентгеновских дифрактограмм было установлено, что увеличение температуры отжига выше 500⁰С приводит к фазовым трансформациям типа LaFeO3/SrFe2O4 → La0.3Sr0.7FeO3/LaSr2FeO8/La3FeO6 с последующим структурным упорядочением и снижением деформационных искажений при увеличении температуры отжига. В ходе проведенных испытаний перовскитных керамик на устойчивость к длительному температурному нагреву, сравнимому с условиями эксплуатации, было установлено, что наиболее устойчивыми образцами являются трехфазные керамики, в составе которых доминирует ромбической фаза La0.3Sr0.7FeO3. При этом аморфизация и разупорядочение структуры керамик в результате длительного термического отжига связаны с тепловым уширением кристаллической структуры, приводящей к ее деформации, а при длительном воздействии образованию областей разупорядочения, о чем свидетельствует уменьшение интенсивности дифракционных рефлексов характерных для структурного упорядочения дальнего порядка. Увеличение сопротивления в результате длительных температурных испытаний для трехфазных керамик находится в пределах допустимых значений (не более 10 %), что свидетельствует об их устойчивости к деградации проводящих свойств.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Лантан-стронций ферритіне негізделген перовскиттерді алу бойынша жұмыстар жүргізілді. Перовскитті керамиканы алу әдісі ретінде қатты фазалы механохимиялық ұнтақтау және алынған қоспаларды кейіннен термиялық күйдіру әдісі таңдалды. Алынған рентгендік дифрактограммаларды талдау барысында күйдіру температурасының 500°C-ден жоғары жоғарылауы LaFeO3/SrFe2O4 → La0.3Sr0.7FeO3/LaSr2FeO8/La3FeO6 типті фазалық трансформацияға, содан кейін құрылымдық реттелу және күйдіру температурасы жоғарылаған кезде деформациялық бұрмаланулардың төмендеуіне әкелетіні анықталды. Перовскитті керамиканың жұмыс жағдайымен салыстырылатын ұзақ температуралық қыздыруға төзімділігіне жүргізілген сынақтар барысында ең тұрақты үлгілер ромбтық фазасы La0.3Sr0.7FeO3 басым болатын үш фазалы керамика екені анықталды. Сонымен қатар, ұзақ мерзімді термиялық күйдіру нәтижесінде керамика құрылымының аморфизациясы мен ретсізделуі кристалдық құрылымның деформациясына әкелетін температуралық кеңеюімен байланысты, ал ұзақ уақыт әсер еткенде реттелмеген аймақтардың пайда болуымен байланысты, бұл алыс реттік құрылымдық реттеуге тән дифракциялық рефлекстердің қарқындылығының төмендеуімен көрінеді. Үш фазалы керамика үшін ұзақ мерзімді температуралық сынақтар нәтижесінде кедергінің ұлғаюы рұқсат етілген мәндер шегінде (10% - дан аспайды) болатыны анықталды, бұл олардың өткізгіш қасиеттерінің деградациясына төзімділігін көрсетеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономический эффект заключается в создании новых типов твердотопливных оксидных элементов с уникальной смешанной кислород-ионной и электронной проводимостью, которая в совокупности с хорошими механическими и транспортными характеристиками.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Экономикалық әсер – жақсы механикалық және тасымалдау сипаттамаларымен біріктірілген бірегей аралас оттегі-иондық және электронды өткізгіштігі бар қатты отын оксиді элементтерінің жаңа түрлерін жасау.

Level of implementation (in Russian) : не предусмотрено

Level of implementation (in Kazakh) : қарастырылмаған

Efficiency (in Russian) : Эффективность заключается в получении новых типов источников катодных материалов для производства водорода.

Efficiency (in Kazakh) : Тиімділік – сутегі өндірісі үшін катодты материалдар көздерінің жаңа түрлерін алу.

Field of application (in Russian) : водородная энергетика, альтернативная энергетика, твердотопливные оксидные элементы.

Field of application (in Kazakh) : сутегі энергетикасы, баламалы энергетика, қатты отын оксиді элементтері.