The object of research, development or design (in Russian) : Гидробионты для получения пищевой продукции с использованием оборотной и сбросной воды аквапонных установок

The object of research, development or design (in Kazakh) : Аквапоника қондырғыларының айналымды және ағынды суларын пайдалана отырып, тамақ өнімдерін алуға арналған гидробионттар

Aim of work (in Russian) : разработка комплекса научно-методической основы и технических решений, направленных на создание интегрированной в образовательный процесс инновационной биотехнологии получения экологически чистой продукции аквабиокультуры для развития высокоэффективной исследовательской компетенции обучающихся образовательных учреждений.

Aim of work (in Kazakh) : білім беру ұйымдарында білім алушылардың жоғары тиімді зерттеу құзыреттілігін дамыту үшін аквабиокультураның экологиялық таза өнімін алудың білім беру процесіне интеграцияланған инновациялық биотехнологиясын құруға бағытталған ғылыми-әдістемелік негіздер мен техникалық шешімдер кешенін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Гидрохимические анализы в бассейнах выполнялись согласно методам, общепринятым в рыбоводстве, измерение морфометрических показателей растений (высота, размер листовой пластики, фенофаза развития, сырая фитомасса, вес плодов и др.) - в ботанических исследованиях. В работе использованы стандартные методы исследований: рН водной среды определяют потенциометрическим методом, показатель освещенности растений в люксах - люксометром РН 300, показатели температуры и влажности воздуха - стандартным ареометром, содержание нитратов в листьях и плодах растений - экспресс-методом с использованием нитратомера, а также фотометрическим методом. Результаты обработаны с применением общепринятых методов биологической статистики и с помощью компьютерной программы Excel.

Методы исследования (на казахском) : Бассейндердегі гидрохимиялық талдаулар ботаникалық зерттеулерде өсімдіктердің морфометриялық көрсеткіштерін (биіктігі, жапырақ пластикасының мөлшері, Даму фенофазасы, шикі фитомасса, жеміс салмағы және т.б.) өлшеу әдістеріне сәйкес жүргізілді. Жұмыста стандартты зерттеу әдістері қолданылады: су ортасының рН Потенциометриялық әдіспен, люкстердегі өсімдіктердің жарықтандыру көрсеткіші РН 300 люксометрімен, температура мен ылғалдылық көрсеткіштері стандартты гидрометрмен, өсімдіктердің жапырақтары мен жемістеріндегі нитраттардың мөлшері нитрат өлшегішті қолдана отырып экспресс әдіспен, сондай - ақ фотометриялық әдіспен анықталады. Нәтижелер биологиялық статистиканың жалпы қабылданған әдістерін қолдана отырып және Excel компьютерлік бағдарламасын қолдана отырып өңделеді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведены сравнительная оценка предложенных методов интенсивного выращивания гидробионтов для получения пищевой продукции с использованием оборотной и сбросной воды аквапонных установок и испытание новых технологических решении с учетом ранее проведенных исследований.Проведены исследования роста и развития рыб и других объектов на разных этапах онтенеза в регулируемых условиях водной среды, оценка адаптивных возможностей организма гидробионтов к искусственным условиям. Разработаны методы интенсивного выращивания гидробионтов для получения пищевой продукции с использованием оборотной, сбросной воды и иловых отложений установок замкнутого водоснабжения и методические указания по совместному выращиванию различных гидробионтов (рыба, раки и др.) и растительных культур (гидропоника).

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Аквапоника қондырғыларының айналымдағы және ағынды суларын пайдалана отырып, тамақ өнімдерін алу үшін гидробионттарды қарқынды өсірудің ұсынылған әдістеріне салыстырмалы бағалау және бұрын жүргізілген зерттеулерді ескере отырып, жаңа технологиялық шешімдерді сынау жүргізілді.Су ортасының реттелетін жағдайларында онтенездің әртүрлі кезеңдерінде балықтардың және басқа да объектілердің өсуі мен дамуына зерттеулер, гидробионттар ағзасының жасанды жағдайларға бейімделу мүмкіндіктерін бағалау жүргізілді. Айналымдағы, ағынды суды және тұйық сумен жабдықтау қондырғыларының тұнба шөгінділерін пайдалана отырып, тамақ өнімдерін алу үшін гидробионттарды қарқынды өсіру әдістері және әртүрлі гидробионттарды (балық, шаяндар және т.б.) және өсімдік дақылдарын (гидропоника) бірлесіп өсіру бойынша әдістемелік нұсқаулар әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Аквапоника для образовательной системы больше, чем просто продукт; внедрение платформы для изучения аквапоники - синтез естественных наук и технологий, который может изменить мир. Цель внедрения аквапоники в образовательный процесс - не только способ получения органических продуктов питания напрямую, но и создание миниатюризированного, живого урока и является одним из причин, по которым необходимо привлечение особого внимание аквапонике как простому, практичному и эстетичному учебному набору в классные комнаты по всей стране. Аквапоника может быть краеугольным камнем будущих продовольственных систем, сокращая отходы и позволяя людям во всем мире производить чистую, здоровую пищу для себя и окружающих людей. В данном случае внедрение в образование и практический доступ являются ключом к успеху для новых технологий, которые защищают окружающую среду удобным, разумным и образовательным способом и стремятся привнести здоровый образ жизни и экологическую безопасность со школьной скамьи. Образование – важная составляющая этой задачи, поэтому наш проект посвящен снабжению школ аквапонными системами, ресурсами и образовательными материалами для их изучения.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Аквапоника білім беру жүйесіне арналған өнім ғана емес; аквапониканы зерттеуге арналған платформаны енгізу - әлемді өзгерте алатын жаратылыстану ғылымдары мен технологиялардың синтезі. Аквапониканы білім беру процесіне енгізудің мақсаты-органикалық тағамдарды тікелей алу тәсілі ғана емес, сонымен қатар миниатюраланған, тірі сабақ құру және аквапоникаға қарапайым, практикалық және эстетикалық оқу жиынтығы ретінде ерекше назар аударуды қажет ететін себептердің бірі.бүкіл елдегі сыныптар. Аквапоника болашақ азық-түлік жүйелерінің негізі бола алады, қалдықтарды азайтады және бүкіл әлемдегі адамдарға өздеріне және айналасындағы адамдарға таза, пайдалы тамақ өндіруге мүмкіндік береді. Бұл жағдайда білім беру мен практикалық қол жетімділікке қол жеткізу қоршаған ортаны ыңғайлы, ақылға қонымды және білім беру жолымен қорғайтын және мектеп қабырғасынан салауатты өмір салты мен экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге тырысатын жаңа технологиялар үшін сәттіліктің кілті болып табылады. Білім беру-осы міндеттің маңызды құрамдас бөлігі, сондықтан біздің жобамыз мектептерді аквапон жүйелерімен, ресурстармен және оларды зерделеу үшін білім беру материалдарымен қамтамасыз етуге арналған.

Level of implementation (in Russian) : Подписаны соглашение и меморандум о сотрудничестве с Астраханским государственным техническим университетом (Институт рыбного хозяйства, биологии и природопользования) и Назарбаев интеллектуальной школой г. Нур-Султан в сфере сотрудничества и внедрения результатов исследований.

Level of implementation (in Kazakh) : Астрахан мемлекеттік техникалық университетімен (балық шаруашылығы, биология және табиғатты пайдалану институты) және Нұр-сұлтан қаласының Назарбаев Зияткерлік мектебімен ынтымақтастық және зерттеу нәтижелерін енгізу саласында ынтымақтастық туралы келісімге және Меморандумға қол қойылды.

Efficiency (in Russian) : Аквапоника предполагает совмещенное выращивание растений и различного вида пресноводных рыб в среде, обусловленной симбиозом. Технология построена на создании естественного кругооборота полезных веществ: вещества, полученные в результате процессов жизнедеятельности рыб, поглощаются растениями, одновременно очищая среду и способствуя их росту. Нитратредуктаза (НР) водных растений и бактерии превращая нитрат воды в азотистые соединения, т.е. использует его в качестве источника азота. В итоге – практически не требующий затрат процесс комплексного выращивания растений и рыб. Специфическим ограничением развития аквапоники является отсутствие специалистов широкого профиля, сочетающих равно высокую компетентность как в ботанических науках с сельскохозяйственной гидропоникой растений, так и в зоологических — с особенностями прудового хозяйства, аквариумистики и рыбоводства. Для реализации задачи активного внедрения высокоэффективных методов индустриального рыбоводства и прежде всего технологий замкнутого цикла необходимо наращивать научно-прикладные и внедренческие работы.

Efficiency (in Kazakh) : Аквапоника симбиозға байланысты ортада өсімдіктер мен түрлі Тұщы су балықтарын бірлескен өсіруді қамтиды. Технология қоректік заттардың табиғи тізбегін құруға негізделген: балықтардың өмірлік процестері нәтижесінде алынған заттарды өсімдіктер сіңіреді, сонымен бірге қоршаған ортаны тазартады және олардың өсуіне ықпал етеді. Су өсімдіктерінің нитратредуктазасы (НР) және бактериялар су нитратын азотты қосылыстарға айналдырады, яғни оны азот көзі ретінде пайдаланады. Нәтижесінде өсімдіктер мен балықты кешенді өсіру процесі іс жүзінде шығындарды қажет етпейді. Аквапониканың дамуына нақты шектеу ботаникалық ғылымдарда өсімдіктердің ауылшаруашылық гидропоникасымен де, зоологиялық ғылымдарда да тоған шаруашылығы, аквариум және балық өсіру ерекшеліктерімен бірдей жоғары құзыреттілікті біріктіретін кең профильді мамандардың болмауы болып табылады. Индустриялық балық өсірудің тиімділігі жоғары әдістерін және ең алдымен тұйық циклді технологияларды белсенді енгізу міндетін іске асыру үшін ғылыми-қолданбалы және енгізу жұмыстарын ұлғайту қажет.

Field of application (in Russian) : Проект предусматривает создание условий для развития исследовательской компетенции обучающихся, для проведения практических исследований и проектной деятельности учащихся в соответствии с современными запросами участников образовательного процесса. При положительной экспертизе результатов исследований будет использоваться как коммерческий продукт в образовательных и агропромышленных секторах. Результаты исследования могут быть использованы в следующих областях: биологии, гидробиологии, ихтиологии, экологии, биотехнологии, аквабиотехнологии, аквабиокультуры, в области сельского хозяйства и рыбоводства, а также в реальном секторе экономики, в агропромышленном комплексе и его составляющей рыбохозяйственном комплексе страны. Разработка будет соответствовать мировому уровню, а по некоторым параметрам как дополнительный прирост продукции с единицы площади будет превосходить мировые аналоги.

Field of application (in Kazakh) : Жоба білім алушылардың зерттеушілік құзыретін дамыту үшін, білім беру процесіне қатысушылардың қазіргі заманғы сұраныстарына сәйкес практикалық зерттеулер мен оқушылардың жобалық қызметін жүргізу үшін жағдайлар жасауды көздейді. Зерттеулер нәтижелерінің оң сараптамасы кезінде білім беру және агроөнеркәсіптік секторларда коммерциялық өнім ретінде пайдаланылатын болады. Зерттеу нәтижелері мынадай салаларда пайдаланылуы мүмкін: биология, Гидробиология, ихтиология, экология, биотехнология, аквабиотехнология, аквабиокультуралар, ауыл шаруашылығы және балық шаруашылығы саласында, сондай-ақ экономиканың нақты секторында, Агроөнеркәсіптік кешенде және оның құрамдас бөлігінде елдің балық шаруашылығы кешенінде. Әзірлеу әлемдік деңгейге сәйкес келеді, ал кейбір параметрлер бойынша өнім бірлігінің ауданынан қосымша өсім ретінде әлемдік аналогтардан асып түсетін болады.