The object of research, development or design (in Russian) : Основная идея - в рамках программы «Туған жер», посвященной изучению истории регионов независимого Казахстана и празднованием 85-летия создания Атырауской области, возникает необходимость создания единого труда, который содержит в себе всю историю Атырауской области по всем направлениям, обхватывающим всю хронологическую цепочку. Глубокое, всестороннее изучение неисследованных фрагментов из истории Атырауской области из архивов Республики Казахстан и Российской Федерации и анализ отдельных трудов посвященные истории узкого направления по Атырауской области, а также проведение экспедиций по сакральным местам Атырауской области дает возможность создать новую уникальную монографию, которая будет содержать в себе полную, обширную историю Атырауской области, которая на текущий момент не будет иметь аналогов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Тәуелсіз Қазақстан өңірлерінің тарихын зерттеуге және Атырау облысының құрылғанына 85 жыл толуын мерекелеуге арналған "Туған жер" бағдарламасы аясында барлық хронологиялық тізбекті қамтитын барлық бағыттар бойынша Атырау облысының бүкіл тарихын қамтитын бірыңғай еңбек құру қажеттілігі туындайды. Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясының мұрағаттарынан Атырау облысы тарихынан зерттелмеген фрагменттерді терең, жан-жақты зерттеу және Атырау облысы бойынша тар бағыттағы тарихқа арналған жекелеген еңбектерді талдау, сондай-ақ Атырау облысының киелі жерлеріне экспедициялар өткізу қазіргі уақытта теңдесі жоқ Атырау облысының толық, ауқымды тарихын қамтитын жаңа бірегей монография жасауға мүмкіндік береді.

Aim of work (in Russian) : является глубокое, всестороннее изучение и сформирование целостного представления об истории Атырауской области, как средства формирования исторического сознания, предоставляющий возможности для сохранения и широкого использования историко-культурного и природного наследия результатом которого будет выпуск трехтомной исторической монографии.

Aim of work (in Kazakh) : тарихи-мәдени және табиғи мұраны сақтау және кеңінен пайдалану үшін мүмкіндіктер беретін тарихи сананы қалыптастыру құралы ретінде Атырау облысының тарихы туралы тұтас түсінікті терең, жан-жақты зерделеу және қалыптастыру болып табылады. Оның нәтижесі үш томдық тарихи монография шығару болмақ.

Методы исследования (на русском) : Теоретико-методологическую основу проекта составляет совокупность методов исследования, как специальных, так и общенаучных. Методология проекта базируется на общих принципах объективности и историзма. Также в проекте применяется ряд типичных для историографических исследований методов: хронологический метод, историко-генетический (ретроспективный) метод, проблемный метод, перспективный метод, наиболее распространенных в исторических исследованиях, таких как системный метод, метод анализа, дедуктивный и индуктивный методы, логический анализ, метод синтеза.

Методы исследования (на казахском) : Арнайы және жалпы ғылыми зерттеу әдістерінің жиынтығы жобаның теориялық-әдіснамалық негізін құрайды. Әдіснама объективтілік және тарихилық жалпы принциптерге негізделген және жобада тарихнамалық зерттеулерге тән хронологиялық, тарихи-генетикалық (ретроспективті), проблемалық, жүйелілік, талдау, дедуктивті және индуктивті, логикалық талдау, синтез әдістері, т.б. қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Новизна предлагаемого проекта состоит в том. что в отечественной науке будет разработано первое комплексное научное исследование. анализирующее полную историю Атырауской области по всем направлениям. где его результатом будет выпуск трехтомной исторической монографии Атырауской области. История Атырауской области еще не получила должного освещения. так как нет того самого необходимого труда. который в свою очередь не только содержал в себе всю историю данного региона. но и способствовал развитию экономики и туризма. В этом смысле результаты исследований по проекту не имеют существующую аналогию. По проекту было рассмотрено около 200 различных литератур. Для работы в архивах Атырауской области исполнители проекта совершили научную командировку. По проекту была осуществлена научная командировка в г. Уральск. Были проанализированы архивные документы музея-заповедника Сарайшык. В Атырауском университете был организован и проведен региональный круглый стол «Актуальные вопросы истории Атырауской области». Разработана структура монографии, а ее параграф разделен на каждого из исследователей. Опубликовано 7 статей в сборниках конференции, 14 статей в СМИ.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ұсынылып отырған жобаның жаңалығы отандық ғылымда Атырау облысының толық тарихын барлық бағыттар бойынша талдайтын алғашқы кешенді ғылыми зерттеу әзірленетін болады, оның нәтижесі Атырау облысының үш томдық тарихи монографиясын шығару болады. Қазақстан тарих ғылымында әлі толық зерттелмеген Атырау облысының ежелгі заманнан бүгінгі күнге дейінгі тарихына кешенді зерттеулер жүргізе отырып, нәтижесінде облыс бойынша үш томдық ғылыми зерттеу еңбек дайындау. Атырау облысының толық ақпаратты тарихы әлі де жазылған жоқ, ал ондай еңбек жазылса, ол осы өңірдің тарихын қамтып қана қоймай, сонымен қатар экономика мен туризмнің дамуына да ықпал етер еді. Бұл тұрғыда жоба бойынша зерттеу нәтижелері бар ұқсастыққа ие емес. Жалпы 200 жуық түрлі әдебиеттер қарастырылды. Атырау қаласындағы архивтерде жұмыс істеу үшін жобаның орындаушылары ғылыми іссапарда болып материалдар жинақталды. Жоба бойынша Орал қаласына барған ғылыми іссапары іске асты. Сарайшық музей қорығындағы архиві құжаттары сараланды. Атырау университетінде «Атырау облысы тарихының өзекті мәселелері» атты аймақтық дөңгелек үстелді ұйымдастырылып өткізілді. Монографияның құрылымы жасалып, оның параграфы зерттеушілердің әрқайсысына бөлінді. Конференция жинақтарына 7 мақала, БАҚ-қа 14 мақала жарияланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Многие труды ограничены только отдельной хронологической рамкой или конкретной событии. Другими словами. эти труды посвящены только для истории узкого направления такие как история освоение нефти или история рыбацких поселении и.т.д. Тем не менее. при всем многообразии работ по истории Атырауской области практически отсутствуют работы. в которых концептуально раскрывалась вся история Атырауской области начиная с древнейшех времен до сегодняшних дней. Есть конечно же труды. который описывают всю историю. но они содержат в себе только малую информацию больше всего предназначенные для учебников средней школы. Как видно из краткого историографического обзора. полная история Атырауской области еще не получила должного освещения. так как нет того самого необходимого труда. который в свою очередь не только содержал в себе всю историю данного региона. но и способствовал развитию экономики и туризма. В этом смысле результаты исследований по проекту не имеют существующую аналогию.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Көптеген еңбектер хронологиялық шеңбермен немесе нақты оқиғамен шектелді. Басқаша айтқанда, бұл еңбектер тек мұнайды игеру тарихы немесе балық аулаудың тарихы сияқты тар бағыттағы тарихқа арналды. Демек, Атырау облысының ежелгі дәуірден бүгінгі күнге дейінгі тарихы толыққанды әрі концептуальды қамтылған жұмыстар әлі де жоқ екенін байқауға болады. Әрине, ежелгі заманнан басталатын облыс тарихы туралы жазылған еңбектер бар, бірақ олар орта мектептің оқулықтары және ондағы тарихи ақпарат өте аз. Қысқаша тарихнамалық шолудан көрініп тұрғандай, Атырау облысының толық ақпаратты тарихы әлі де жазылған жоқ, ал ондай еңбек жазылса, ол осы өңірдің тарихын қамтып қана қоймай, сонымен қатар экономика мен туризмнің дамуына да ықпал етер еді. Бұл тұрғыда жоба бойынша зерттеу нәтижелері бар ұқсастыққа ие емес.

Level of implementation (in Russian) : Апробация запланирован на следующие года

Level of implementation (in Kazakh) : Апробация алдағы жылдарға жоспарланған.

Efficiency (in Russian) : Полноценное изучение истории Атырауской области не только способствовало бы интеграции казахстанской исторической науки в мировое научное пространство. но и показало бы Атыраускую область как одну из важнейших регионов Казахстана. Полученные результаты должны оказать также и значительное влияние на становление нового направления в региональной исторической науке. находящегося на стыке двух отраслей казахстанской исторической науки – истории Казахстана и всеобщей истории. В свою очередь может стать базой для разработки междисциплинарных методов в исследовании и решения узловых проблем . Территория Атырауской области. которая была в составе Хазарской. Ногайской и Золотой Орды. Казахского ханства. который в свою очередь вошел в состав Российской Империи и как один из областей КазССР в составе СССР сыграл огромную историческо-экономическую и культурную роль в не только истории Казахстана. но и стран прикаспийских государств. К тому же после обретения независимости. Республика Казахстан заключила между иностранными государствами договор о поставке Атырауской нефти. В этом контексте результаты данного проекта получат особый статус среди аналогичных проектов. так как в нем отразится не только локальная история Атырауской области. но и история развития всего отечественного промышленного предпринимательства. В этом контексте изучение истории Атырауской области и издание первой и масштабной исторической монографии имеет определенное значение и в международном масштабе.

Efficiency (in Kazakh) : Атырау облысының тарихын жан-жақты зерделеу қазақ тарих ғылымының әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялануына ықпал етіп қана қоймай, сонымен қатар Атырау облысын тарихы Қазақстанның маңызды аймақтарының бірі ретінде көрсетер еді. Нәтижелер, сонымен қатар, қазақстандық тарих ғылымының екі саласы – Қазақстан тарихы мен дүниежүзілік тарихтың тоғысқан аймақтық тарих ғылымында жаңа бағыттың қалыптасуына айтарлықтай әсер етуі керек. Бұл өз кезегінде аймақтағы негізгі мәселелерін шешуде және зерттеуде пәнаралық әдістерді дамытуға негіз бола алады. Атырау аумағы Хазар қағанатының, Ноғай ордасының және Алтын Орданың, Қазақ хандығының құрамында болды, Ресей империясына қарады және Қазақ КСР ретінде КСРО құрамында Қазақстан тарихында ғана емес, сонымен қатар Каспий маңы мемлекеттерінің тарихында да үлкен тарихи-экономикалық және мәдени рөл атқарды. Сонымен қатар тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан Республикасы шет мемлекеттермен Атырау мұнайын жеткізу туралы шарт жасасты. Бұл тұрғыда осы жобаның нәтижелері ұқсас жобалар арасында ерекше мәртебеге ие болды, өйткені онда Атырау облысының жергілікті тарихы ғана емес, бүкіл отандық өнеркәсіптік кәсіпкерліктің даму тарихы да көрініс табады. Бұл тұрғыда Атырау облысының тарихын зерттеу және оның алғашқы және көлемді тарихи монографиясын шығару халықаралық ауқымда да белгілі бір мәнге ие.

Field of application (in Russian) : Историческая наука

Field of application (in Kazakh) : Тарих ғылымы