Inventory number IRN Number of state registration
0221РК00552 BR10164208-OT-21 0121РК00715
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 8
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 12 130
Total number of pages Patents Illustrations
165 0 0
Amount of funding Code of the program Table
14560418.6 О.0944 0
Code of the program's task under which the job is done
01
Name of work
Золотоордынские города, караванные пути и караван-сараи в Западном Казахстане: междисциплинарные исследования (XIII- XV вв.)
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied research Материалы
Report authors
Ахметова Улжан Төлегенқызы , Мұқтар Әбілсейіт Қапизұлы , Кольцов Пётр Михайлович , Касенов Марат Сейтжанович , Жунисханов Айдын Сенгалиевич , Имашев Эдуард Жусупович , Тұрарұлы Айбек , Жумабаев Амангелді Жеңісұлы ,
0
0
1
1
Customer МКС РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МКС РК
Full name of the service recipient
Республиканское Государственное Казенное предприятие "Государственный историко-культурный музей-заповедник "Сарайшық" министерства культуры и спорта Республики Казахстан
Abbreviated name of the service recipient РГКП "Сарайшық"
Abstract

Золотоордынские, древние караванные пути и караван-сараи на территории Западного Казахстана: междисциплинарные исследования (XIII-XV вв.)

Қазақстанның батыс өңіріндегі Алтынордалық қалалар, көне керуен жолдары және керуен-сарайлар: пәнаралық зерттеулер (ХІІІ-XV ғғ.)

Цель исследования - продолжить археологические раскопки на месте средневекового города Сарайшык, найти средневековые города, караванные пути и караван-сараи в западной части Казахстана, а также провести исследования в архивах и библиотеках. Проведение междисциплинарных исследований. Для достижения этой цели поставлено несколько задач. Исследование и анализ археологических, этнографических, архивных источников о городах Золотой Орды, древних караванных путях и караван-сараях в западной части Казахстана; поиск, регистрация и археологические исследования городов, караван-сараев, получение новых сведений об их архитектуре и истории; определить отличительные черты и особенности городов и караван-сараев Западного Казахстана от других подобных памятников в евразийских степях.

Зерттеудің мақсаты ортағасырлық Сарайшық қала орнындағы қазба жұмысын жалғастыру, еліміздің батыс өңіріндегі ортағасырлық қалалар, керуен жолдары мен керуен сарайларын іздеу және архив пен кітапханаларда зерттеу жұмыстарын қолға алу. Пәнаралық зерттеулерді жүзеге асыру. Осы мақсатты жүзеге асыруда бірнеше міндеттер қойылды. Қазақстанның батыс өлкесіндегі Алтынордалық қалалар, ежелгі керуен жолдары мен керуен-сарайлары туралы материалдарды археологиялық, этнографиялық, архивтік дереккөздер бойынша зерттеу және талдау; қалаларды, керуен-сарайларды іздестіру, есепке алу және археологиялық зерттеу, олардың сәулеті мен тарихы туралы жаңа мәліметтер алу; Батыс Қазақстан қалаларының, керуен-сарайларының Еуразия даласындағы осы типтес басқа ескерткіштерден айқын сипатын, ерекшеліктерін анықтау.

В исследовании используются методы научного познания в соответствии с международной практикой. Методология будет основана на диалектике. В связи с этим диалектическая взаимосвязь исторических событий, историчность и справедливость взяты за основу научной работы. Таким образом, сложность и последовательность, основанная на диалектике познания, является основной методологической целью. Это позволяет рассматривать историю городов, караванных путей и караван-сараев с точки зрения истории развития цивилизации Великой степи и мировой цивилизации. Кроме того, для обеспечения эффективности и полноты темы будут использованы анализ-синтез, историко-сравнительный анализ, источниковедческий, статистико-математический и другие методы научного исследования. Кроме того, используются индуктивные методы систематического анализа. Все это позволяет комплексно и системно рассматривать научную проблему.

Зерттеу барысында әлемдік тәжірибеге сәйкес ғылыми білімнің әдістемесі қолданылады. Әдістеме диалектикаға негізделетін болады. Осыған байланысты, тарихи оқиғалардың диалектикалық өзара байланысы, тарихилық пен әділдік ғылыми жұмыстың негізі ретінде қабылданады. Осылайша, білім диалектикасына негізделген кешенділік пен жүйелілік басты әдіснамалық мақсат боп табылады. Бұл бізге қалалар, керуен жолдары мен керуен-сарайлардың тарихын Ұлы дала өркениетінің және әлемдік өркениеттің даму тарихы тұрғысынан қарастыруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ, тақырыптың тиімділігі мен толықтығын қамтамасыз ету үшін анализ-синтез қолданылады, тарихи салыстырмалы талдау, деректанулық талдау, статистикалық-математикалық және ғылыми зерттеулердің басқада әдістері қолданылатын болады. Сонымен қатар, жүйелі талдаудың индуктивті әдістері қолданылады. Осының бәрі ғылыми мәселені жан-жақты және жүйелі қарастыруға мүмкіндік береді.

Научная значимость проекта обусловлена тем, что выбранная тема всесторонне не изучена. Проект важен как на национальном, так и на международном уровне. Сегодня караван-сараи и караванные маршруты на азиатской территории дифференцированы, но не полностью оценены. Низовья реки Урал, европейская часть практически не изучены. Хотя археологические раскопки проводились в Сарайшыке, Актобе-Лаэти, Урале, Жалпактале в Европе, взаимосвязь между городами до конца не изучена. История городов, караванных путей и караван-сараев, соединяющих Восток и Запад, требует систематических междисциплинарных исследований. Это является научной новизной проекта.

Жобаның ғылыми маңыздылығы таңдалған тақырыптың арнайы бүгінге дейін кешенді түрде зерттелмеуімен ерекшеленеді. Жоба ұлттық және халықаралық ауқымда маңызды. Қазіргі таңда Азия беттегі керуен сарайлар мен керуен жолдары белгілі дәрежеде сараланғанымен, толыққанды бағасын алған емес. Ал Жайық өзенінің төменгі сағасы Еуропа беті мәселеге қатысты мүлдем зерттелмеген. Еуропа бетте Сарайшық, Ақтөбе-Лаэти, Жайық, Жалпақтал қалалары орындарында археологиялық қазбалар жүргізілгенімен қалалардың өзара байланысы, қамтылып зерттелмеген. Сонау шығыс пен батысты жалғаған қалалар, керуен жолдары, керуен сарайлары тарихы жүйелі пәнаралық зерттеулерді қажет етеді. Бұл қолға алған жобаның ғылыми жаңалығы болмақ

В результате будет опубликованы статьи в зарубежных и отечественных научных журналах, монография «Города Золотой Орды в Западном Казахстане, караван-сараи и караванные пути», книга «Золотоордынские города на Урале».

Нәтижесінде шетел және отандық ғылыми журналдарда мақалалар, «Батыс Қазақстандағы Алтынорда қалалары, керуен сарайлар және керуен жолдары» атты монография, «Жайық бойы Алтынорда қалалары» атты кітап жарық көреді.

Рекомендации по результатам внедрения или выполнения исследований могут быть изложены в виде монографии, элективного курса в высших учебных заведениях.

Зерттеу нәтижелерін енгізу немесе енгізу нәтижелері бойынша ұсыныстар монография, жоғары оқу орындарына элективті курс ретінде оқытуға болады.

В результате развития международного и национального туризма в Сарайшыке будут созданы новые рабочие места и решены социальные проблемы.

Сарайшықта халықаралық және ұлттық туризм дамуы нәтижесінде жаңа жұмыс орындары ашылып, әлеуметтік мәселелер де шешіледі.

Результаты проекта могут найти широкое применение в области истории, археологии, географии, топографии, этнографии, музейного дела, туризма. Что касается дальнейшего развития исследуемой территории, открытие городов, караван-сараев, караванных путей в западной части Казахстана открывает путь для всестороннего изучения истории Золотой Орды (Улык Улус).

Жоба нәтижелерін тарих, археология, география, топография, этнография, музейтану, туризм ғылым салалары кеңінен қолдана алады. Зерттеу аумағының одан әрі дамуына тоқталсақ, Қазақстанның батыс өңіріндегі қалалар, керуен сарайлар, керуен жолдарының табылуы Ұлық Ұлыс Алтын Орда тарихына жан-жақты зерттеулер жүргізуге жол ашады.

UDC indices
94(574);902;39;572.9
International classifier codes
03.20.00; 03.41.00; 03.61.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
История Казахстана; городы Золотой Орды; Сарайшык; городская культура; Ногайская дорога; караван-сараи; караванные маршруты; междисциплинарные исследования;
Key words in Kazakh
Қазақстан тарихы; Алтын Орда қалалары; Сарайшық; қала мәдениеті; Ноғай жолы; керуен сарайлар; керуен жолдары; пәнаралық зерттеулер;
Head of the organization Мұқтар Әбілсейіт Қапизұлы Доктор исторических наук / Профессор
Head of work Ахметова Улжан Төлегенқызы доктор исторических наук / Ассоц. профессор
Native executive in charge