The object of research, development or design (in Russian) : Коллекционные и выделенные штаммы бактерий, микроводорослей, микроскопических грибов из различных объектов окружающей среды, лишайники.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қоршаған ортаның әртүрлі нысандарының бактериялары, микробалдырлары мен микроскопиялық саңырауқұлақтарының коллекциялық штаммдары мен оқшауланған штамдар, қыналар

Aim of work (in Russian) : Создание и пополнение коллекции промышленно-ценных микроорганизмов Республиканской коллекции микроорганизмов для сохранения биологического разнообразия и обеспечения их востребованности в биотехнологии, медицине и сельском хозяйстве.

Aim of work (in Kazakh) : Биологиялық әртүрлілікті сақтау мен биотехнология, медицина және ауыл шаруашылығы салаларындағы сұранысты қамтамасыз ету үшін Республикалық микроорганизмдер коллекциясының өнеркәсіптік құнды микроорганизмдер коллекциясын құру және толықтыру

Методы исследования (на русском) : Микробиологические, биотехнологические, биохимические, молекулярно-биологические, гидробиологические

Методы исследования (на казахском) : Микробиологиялық, биотехнологиялық, биохимиялық, молекулалық биологиялық, гидробиологиялық

Obtained results and novelty (in Russian) : Начато создание электронной базы данных геномных последовательностей, проведено выделение ДНК 144 образцов. Подобраны последовательности праймеров (олигонуклеотидов) для проведения ПЦР реакции и последующей сиквенс-ПЦР для определения нуклеотидной последовательности выделенных ДНК микроорганизмов. Выделено 47 видов и отобрано 14 активных видов грибов из лишайников с антимикробными и антифунгальными свойствами. Идентифицированы грибы как Trichoderma harzianum, Trichoderma atrovirida, Rosellinia aquila, Daldinia fissa, Chaetomium cochliodes, Dothiorella sarmentorum. В результате скрининга отобрано 16 выделенных активных изолятов и 5 коллекционных штаммов для биоочистки водоемов. Проведена молекулярно-генетическая идентификация активных изолятов. Отобраны штаммы бактерий и разработаны 3 варианта консорциумов с ростстимулирующим действием и 3 варианта консорциума с антифунгальным действием для сельхозяйственных растений. Были наработаны препараты хромосомной ДНК группы молочнокислых бактерий. Получены стабильные паттерны RAPD-ПЦР. Определены видоспецифичные последовательности-мишени для ПЦР. Проведен дизайн праймеров для видоспецифичной ПЦР. Отработаны и оптимизированы условия видоспецифичной ПЦР нескольких видов лактобацилл.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Геномдық тізбектердің электронды деректер базасын құру қолға алынды, 144 үлгінің ДНҚ экстракциясы жүргізілді. ПТР реакциясы үшін праймерлер тізбегі (олигонуклеотидтер) таңдалды және микроорганизмдердің оқшауланған ДНҚ-ның нуклеотидтер тізбегін анықтау үшін келесі реттілік-ПТР таңдалды. Микробқа қарсы және саңырауқұлаққа қарсы қасиеттері бар қыналар ішінен саңырауқұлақтардың 47 түрі оқшауланып, 14 белсенді түрі таңдалды. Саңырауқұлақтар Trichoderma harzianum, Trichoderma atrovirida, Rosellinia aquila, Daldinia fissa, Chaetomium cochliodes, Dothiorella sarmentorum деп анықталды. Скрининг нәтижесінде су объектілерін биологиялық тазарту үшін 16 оқшауланған белсенді изолят және 5 коллекциялық штамм таңдалды. Белсенді изоляттардың молекулалық-генетикалық идентификациясы жүргізілді. Бактериялық штаммдар таңдалып, өсуді ынталандыратын әсері бар консорциумның 3 нұсқасы және ауылшаруашылық өсімдіктеріне арналған зеңге қарсы әсері бар консорциумның 3 нұсқасы әзірленді. Сүт қышқылы бактериялары тобының хромосомалық ДНҚ препараттары әзірленді. Тұрақты RAPD-ПТР үлгілері алынды. ПТР үшін түрлерге тән мақсатты тізбектер анықталды. Түрлерге тән ПТР үшін праймерлердің дизайны жүргізілді. Лактобактериялардың бірнеше түрлерінің түр-спецификалық ПТР шарттары әзірленді және оңтайландырылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Поданы 2 заявки на получение охранного документа Республики Казахстан, опубликовано 6 научных работ, из них 1 статья в рецензируемом зарубежном журнале с импакт-фактором, индексируемого в Science Citation Index Expanded базы Web of Scienceи / в базе Scopus и 5 докладов в материалах международных конференций. Поданы 2 статьи в журналы, рекомендованные Комитетом по обеспечению качества в сфере образования и науки.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының қорғау құжатын алуға 2 өтінім берілді, 6 ғылыми жұмыс жарияланды, оның ішінде 1 мақаласы Web of Science Citation Index Expanded in Science Citation Index индексінде импакт-факторы бар рецензияланатын шетелдік журналда жарияланды. Ғылым базасы және/Scopus деректер базасында және халықаралық конференциялар материалдарында 5 баяндама. Екі мақала Білім және ғылым сапасын қамтамасыз ету комитеті ұсынған журналдарға жіберілді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Микробиология, биотехнология, медицина, экология, гидробиология, аквакультура, сельское хозяйство

Field of application (in Kazakh) : Микробиология, биотехнология, медицина, экология, гидробиология, аквамәдениет, ауыл шаруашылығы