Inventory number IRN Number of state registration
0321РК00584 AP08052402-KC-21 0120РК00107
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 3
International publications: 2 Publications Web of science: 1 Publications Scopus: 1
Patents Amount of funding Code of the program
0 14900000 AP08052402
Name of work
Разработка технологии получения биоудобрений на основе азотфиксирующиx цианобактерий
Type of work Source of funding Report authors
Applied Садвакасова Асемгуль Калыйкумаровна
0
0
2
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Выделенные штаммы цианобактерий и микроводорослей, фитопатогенные микроорганизмы, семена риса сорта «Ак маржан», рассада клубники «Strawberry sunrise T-4».

Микробалдырлар мен цианобактериялардың бөлініп алынған штамдары, фитопатогенді микроорганизмдер, «Ақ маржан» күріш сортының дәндері, «Strawberry sunrise T-4» құлпынай көшеттері.

Изучение биотехнологической значимости выделенных природных штаммов цианобактерий и микроводорослей для создания биопрепаратов на основе цианобактерий.

Цианобактериялар негізінде биологиялық препараттарды жасау үшін цианобактериялар мен микробалдырлардың бөлініп алынған табиғи штамдарының биотехнологиялық маңызын зерттеу.

Биотехнологические, биологические, микробиологические и биохимические методы исследования.

Биотехнологиялық, биологиялық, микробиологиялық және биохимиялық зерттеу әдістері.

Выделено 5 видов грибов: Trichoderma harzianum, Penicillium roqueforti, Fusarium moniliforme, Fusarium oxysporum и Mucor pusillus. Цианобактерия Nostoc sp.J-14 проявляла максимальную степень подавления роста патогенов Fusarium oxysporum и Mucor pusillus. Цианобактерия Anabaena sp.Bl-4 проявляла микофильность к Fusarium oxysporum и Fusarium moniliforme. Предварительный и вторичный антимикробные анализы проведенные против бактерий показали антибактериальную активность метанольного экстракта Parachlorella kessleri против B.subtilis, S.aureus и K.pneumonia; Nephrochlamys subsolitaria против B. subtilis, P.aeruginosa и E.coli; Monoraphidium griffithii и Ankistrodesmus falcatus против K.pneumoniae и E.coli. Установлено, что содержание общего белка в сухой биомассе клеток штамма Trichormus variabilis K-31 составило 30,7%, общее содержание полисахаридов-43,6%, липидов-19,6%, для Oscillatoria tenuis sp. показатели составили–8,9%:44,6%:22,9%, для Nostoc sp.J-14 22,5%: 46,8%:31,7%. При обработке семьян риса цианобактериями Tolypothrix tenuis, Cylindrospermum sp.J-8, Nostoc sp.J-14, Trichormus variabilis K-31 и Oscillatoria tenuis Sh-11 всхожесть семян составили 77,2±0,7%, 82,0±1,0%, 86,2±0,5%, 89±1,2% и 71,6±1,6% соответственно. По изучению влияния на рост клубники Strawberry Sunrise T-4 штаммов цианобактерий, определено, что увеличение числа клеток цианобактерий Trichormus variabilis K-31 до 48х106 кл/мл привело к увеличению количества листьев клубники, длины корня, высоты стеблей.

Trichoderma harzianum, Penicillium roqueforti, Fusarium moniliforme, Fusarium oxysporum және Mucor pusillus саңырауқұлақтардың 5 түрі бөлініп алынды. Nostoc sp.J-14 цианобактериясы Fusarium oxysporum және Mucor pusillus патогендерінің өсуін басудың ең жоғары дәрежесін көрсетті. Anabaena sp.Bl–4 Fusarium oxysporum және Fusarium moniliforme-ге қатысты микофильділігін көрсетті. Он бір бактерия штамдарына алдын ала және екіншілік антимикробты талдаулар метанальді экстрактілердің антибактериялық белсенділігін көрсетті, яғни Parachlorella kessleri микробалдыры B.subtilis қарсы, S.aureus және K.pneumonia; Nephrochlamys subsolitaria B.subtilis, P.aeruginosa және E.Coli қарсы; Monoraphidium griffithii және Ankistrodesmus falcatus микробалдырлары K.pneumoniae және E.Coli қарсы. Trichormus variabilis К-31 штамының жасушаларының құрғақ биомассасындағы ақуыздың мөлшері 30,7%, полисахаридтер-43,6%, липидтер-19,6% құраса, Oscillatoria tenuis sp. дақылдары үшін–28,9%:44,6%:22,9%, Nostoc sp.J-14 штамы үшін 22,5%:46,8%:31,7% тиісінше құрады. Күріш тұқымын Tolypothrix tenuis, Cylindrospermum sp.J-8, Nostoc sp.J-14, Trichormus variabilis K-31 және Oscillatoria tenuis Sh-11 цианобактерияларымен өңдеу кезінде күріш тұқымының өнгіштігі тиісінше 77,2±0,7%, 82,0±1,0%, 86,2±0,5%, 89±1,2% және 71,6±1,6% құрады. Trichormus variabilis К-31 цианобактериясының жасуша санының 48х106 кл/мл-ге дейін көбеюі құлпынай жапырақтары санының, тамырдың ұзындығының, сабақтарының биіктігінің өсуіне әкелді.

Результаты, полученные в процессе выполнения проекта, будут важны для решения социальных и экономических проблем в сельскохозяйственной отрасли для повышения плодородия почвы и соответсвенно получения высокого урожая. Экономический эффект от применения биоудобрений на основе азотфиксирующих штаммов заключается в снижении потребности в применении больших объемов минеральных удобрений, что уменьшает значительные затраты труда и материальных средств, связанных с производством и применением химических удобрений. При этом особенно энергоемким и дорогостоящим является производство азотных минеральных удобрений на производство которых в развитых странах в среднем тратится почти треть всей энергии, потребляемой в сельскохозяйственной отрасли. В связи с этим получeнныe данныe могут использоваться для разработки эффeктивной, экономичeски выгодной и экологичeски чистой тeхнологии повышeния урожайности сeльскохозяйствeнных культур растeний и плодородия почв в условиях агропромышлeнного комплeкса нашeй рeспублики.

Жобаны орындау барысында алынған нәтижелер топырақ құнарлылығын арттыру және тиісінше жоғары өнім алу үшін ауыл шаруашылығы саласындағы әлеуметтік және экономикалық мәселелерді шешу үшін маңызды болып табылады. Азотты бекітетін штамдар негізінде биоайтқыштарды қолданудың экономикалық әсері минералдық тыңайтқыштардың үлкен көлемін пайдалану қажеттілігін азайту болып табылады, бұл минералдық тыңайтқыштарды өндірумен және қолданумен байланысты еңбек пен материалдық құралдардың елеулі шығындарын азайтады. Сонымен қатар, азоттық минералды тыңайтқыштар өндірісі ерекше энергияны қажет ететін және қымбат тұратын, дамыған елдерде ауылшаруашылық тазартуды қажет ететін барлық энергияны емдеуге жұмсалады. Осыған байланысты алынған деректер біздің республикамыздың Агроөнеркәсіптік кешені жағдайында өсімдіктердің ауыл шаруашылығы дақылдарының шығымдылығын және топырақтың құнарлылығын арттырудың маңызды, экономикалық тиімді және экологиялық таза технологиясын әзірлеу үшін жұмыс істей алады.

Биотехнология, агробиотехнология, сельское хозяйство, экология.

Биотехнология, агробиотехнология, ауыл шаруашылығы, экология.

UDC indices
579.64
International classifier codes
62.09.39;
Key words in Russian
Цианобактерия; Микроводоросли; Азотфиксация; Биоудобрение; Агробиотехнология;
Key words in Kazakh
Цианобактерия; Микробалдыр; Азотфиксация; Биотыңайтқыш; Агробиотехнология;
Head of the organization Рамазанов Тлеккабул Сабитович Доктор физико-математических наук / Профессор
Head of work Садвакасова Асемгуль Калыйкумаровна Кандидат биологических наук / Профессор