The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования явились биологические образцы, ПЦР-положительные пробы а также гемагглютинирующие агенты, выделенные от диких птиц водного и околоводного комплексов в различных регионах Казахстана.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны Қазақстанның әртүрлі аймақтарындағы су мен су маңындағы кешендерінің жабайы құстарынан бөлінген биологиялық үлгілер, ПТР-оң үлгілер, сондай-ақ гемагглютининдеуші агенттер.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является изучение возникновения и распространения новых вариантов и подтипа вирусов гриппа А среди диких птиц на территории Казахстана, их генетическое разнообразие и филогенетические взаимосвязи для получения новых данных о направлениях их эволюции и отбор наиболее актуальных вариантов для использования их в качестве вакцинных и диагностических препаратов.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты - Қазақстандағы жабайы құстар арасында А тұмауы вирустарының жаңа нұсқалары мен түртармағының пайда болуы мен таралуын, олардың эволюциясының бағыттары туралы жаңа мәліметтер алу үшін генетикалық әртүрлілігі мен филогенетикалық байланыстарын зерттеу және вакцина мен диагностикалық препарат ретінде қолдануға ең өзекті нұсқаларын таңдау.

Методы исследования (на русском) : В работе использованы современные вирусологические, молекулярно-биологические, метагеномные методы исследований и проведен статистический анализ всех изученных показателей.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста заманауи вирусологиялық, молекулалық биологиялық, метагеномдық зерттеу әдістері қолданылды және барлық зерттелген параметрлерге статистикалық талдау жасалды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Для вирусологического исследования собрано 672 биологических образцов от 407 особей 28 видов диких птиц, относящихся к 14 семействам 8 отрядов из описанных в Казахстане 62 семейств 21 отряда орнитофауны. В результате первичного заражения развивающихся куриных эмбрионов с ПЦР-положительными образцами и двух последовательных пассажей изолированы шесть гемагглютинирующих агентов. Результаты ОТ-ПЦР показала наличие вирусоспецифической последовательности фрагмента РНК, кодирующего М-белок вируса гриппа А, в 17 пробах из 224 исследованных. Из коллекции лаборатории выявлена положительная в ПЦР на грипп А проба от утки голубой чернети. Методом секвенирования по Сенгеру была установлена полная открытая рамка считывания последовательности HA (1686 нт). Обширные поиски в базе данных показали, что ген HA имеет только 75,41% гомологии с наиболее близкими последовательностями подтипа H9 выделенных от диких и домашних птиц в мире, что подтверждает идентификацию нового подтипа вируса гриппа А – Н19.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Вирусологиялық зерттеу үшін Қазақстанда сипатталған орнитофаунаның 21 отрядының 62 тұқымдасының 8 отрядының 14 тұқымдасына жататын жабайы құстардың 28 түрінің 407 басынан 672 биологиялық сынама алынды.ПТР-оң үлгілерімен дамып келе жатқан тауық эмбриондарын бірінші рет жұқтырып, оны ізінше екі рет пассаждан өткізу нәтижесінде алты гемагглютинациялаушы агент бөлініп алынды. КT-ПТР нәтижелері зерттелген 224 үлгінің 17-де А тұмауы вирусының М-ақуызын кодтайтын вирусқа тән РНҚ фрагменті тізбегінің болуын көрсетті. Зертхана коллекциясынан А тұмауына ПТР оң нәтиже берген көк сүңгуір үйректің сынамасы анықталды. Sanger тәсілімен секвендеу арқылы HA тізбегінің толық ашық оқу аясы (1686 нт) анықталды. Мәліметтер базасындағы ауқымды ізденістер оның HA гені шартараптың жабайы және үй құстарынан бөліп алған H9 типтармағы тізбегімен ең жоғары 75,41% гомологиялы болды, бұл тұмау А вирусының жаңа H19 типтармағы табылғанын айғақтайды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Данные о циркуляции ранее не идентифицированного, нового для науки подтипа вируса гриппа А в орнитофауне РК, а также новых актуальных и адаптированных к млекопитающим животным патогенных и реассортантных вариантов, представляющих эпидемическую и эпизоотическую значимость.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бүгінгі күнге дейін ажыратылып баланбаған, Қазақстан Республикасындағы авифаунада ғылым үшін жаңа А типті тұмаудың айналымда жүргені туралы нақты мәліметтердің болуы, сондай-ақ сүтқоректілерге бейімделген және эпидемиялық маңызы бар патогенді және реасортанттық нұсқаларының болуы.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Область применения: вирусология, медицинская вирусология, ветеринарная вирусология, молекулярная биология, экология, эпидемиология, эпизоотология.

Field of application (in Kazakh) : Қолданылуы: вирусология, медициналық вирусология, ветеринариялық вирусология, молекулалық биология, экология, эпидемиология, эпизоотология.