The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследований являются сополимеры на основе ненасыщенных полиэфиров с акриловой и метакриловой кислотами, их натриевыми солями, акриламидом и стиролом

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары акрил және метакрил қышқылдары, олардың натрий тұздары, акриламид және стирол қосылған қанықпаған полиэфир негізіндегі сополимерлер болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель работы - разработка научно-практических основ и инноваций создания новых атмосфероустойчивых герметизирующих материалов и клеев на основе сополимеров ненасыщенных полиэфирных смол с ненасыщенных карбоновыми кислотами и амидами для герметизации боеприпасов стрелкового оружия и артиллерийских орудий, стыков комбинированных изделий и металлических конструкций в станкостроении и строительстве

Aim of work (in Kazakh) : Атыс қаруы мен артиллериялық қарулардың оқ-дәрілерін, құрама бұйымдар мен станок жасау мен құрылыстағы металл конструкциялардың түйіспелерін герметизациялау үшін жаңа атмосфераға төзімді герметикалайтын материалдар мен қанықпаған карбон қышқылдары мен амидтері бар полиэфир шайырларының сополимерлері негізінде желімдер жасаудың ғылыми-практикалық негіздерін және инновацияларын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : ИК-спектроскопия, нефелометрия, гель-проникающая хроматография, броматометрия, высокоэффективная жидкостная хроматография, дилатометрия, гравиметрия, потенциометрия

Методы исследования (на казахском) : ИҚ-спектроскопиясы,нефелометрия, гель-өткізгіш хроматографиясы, броматометрия, жоғары тиімді сұйықтық хроматографиясы , дилатометрия, гравиметрия, потенциометрия

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработаны составы и технология получения полимерных материалов на основе ненасыщенных полиэфирных смол различного состава. Предлагаемые к разработке герметизирующие составы включают полимерное связующее на основе ненасыщенных полиэфиров (НП). Синтезированы ряд НП различного состава. Последние получены поликонденсацией ангидридов/кислот с гликолями при невысоких температурах, с применением специального катализатора, который позволяет сократить длительность синтеза (выход конечного продукта достигает 100%). В продолжение работ исследованы физико-химические свойства НП. Состав и строение НП установлены по данным ИК- и хромато-масс-спектроскопии. Молекулярные массы НП определены методом нефелометрии. Проведен анализ полученных результатов по изучению физико-химических свойств НП. Таким образом выявлены оптимальные композиции, обладающие свойствами наиболее приближенным к герметикам низким водопоглощением для дальнейшей их модификации. Радикальной сополимеризацией синтезированных ненасыщенных полиэфиров с виниловыми мономерами гидрофильной и гидрофобной природы получены сополимеры. Исследованы основные закономерности реакции радикальной сополимеризации (константы и основные параметры, скорости радикальной сополимеризации). Хромато-масс-спектроскопией определен состав синтезированных сополимеров. Установлены зависимости скорости реакций сополимеризации от молекулярной массы исходных ненасыщенных полиэфирных смол.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Әртүрлі құрамдағы қанықпаған полиэфир шайырларының негізінде полимерлі материалдарды алу құрамы мен технологиясы әзірленді. Әзірлеу үшін ұсынылатын герметикалайтын композицияларға қанықпаған полиэфирлерге (ҚП) негізделген полимерлі байланыстырғыш кіреді. Әр түрлі құрамдағы бірқатар ҚП синтезделді. Соңғылары синтездің ұзақтығын қысқартуға мүмкіндік беретін арнайы катализаторды қолдана отырып, төмен температурада гликолдар мен ангидридтерді/қышқылдарды поликонденсациялау арқылы алынды (соңғы өнімнің шығымдылығы 100% жетеді). Жұмыстарды жалғастыру үшін ҚП-дің физика-химиялық қасиеттері зерттелді. Қанықпаған полиэфирлердің құрамы мен құрылымы ИҚ және хромато - масс-спектроскопия деректері бойынша анықталған. ҚП-дің молекулалық массасы нефелометрия әдісімен анықталады. ҚП-дің физика-химиялық қасиеттерін зерттеу бойынша алынған нәтижелерге талдау жасалды. Осылайша, оларды одан әрі өзгерту үшін герметиктерге ең жақын төмен су сіңіру қасиеттері бар оңтайлы композициялар анықталды. Синтезделген қанықпаған полиэфирлерді гидрофильді және гидрофобты сипаттағы винилді мономерлермен радикалды сополимеризациялау нәтижесінде сополимерлер алынды. Радикалды сополимерлену реакциясының негізгі заңдылықтары (тұрақтылар мен негізгі параметрлер, радикалды сополимерлену жылдамдығы) зерттелді. Синтезделген сополимерлердің құрамы хромато-масс-спектроскопия арқылы анықталды. Бастапқы қанықпаған полиэфирлі шайырлардың молекулалық массасына сополимерлену реакцияларының жылдамдығының тәуелділігі анықталды

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : На основе сополимеров ненасыщенных полиэфирных смол получен базовый компонент для новых высокоэффективных клеев и герметиков отечественного производства. Улучшены технико-экономические показатели производства конструкционных материалов. В частности, применение катализатора позволило сократить длительность синтеза полимера до 5 часов, снизить температуру, при выходе конечного продукта более 90%. Анализ и детализация механизмов процесса радикальной сополимеризации ненасыщенных полиэфиров с мономерами гидрофильной и гидрофобной природы (кинетика, констаны сополимеризации/активности сомономеров, вероятности образования структур и т.д.) позволили модифицировать состав сополимеров путем подбора соответвующих исходных соотношений сомономеров (от 30 до 70 мол.% ненасыщенных полиэфиров), инициирующей системы, ингибитора (стабилизация исходных растворов). Применение разработанной рецептуры на основе полимерного связующего – ненасыщенного полиэфира - сокращает время высыхания клеев, герметиков в 1,5 раза, внедрение метода «холодного отверждения» исключает из производственного цикла стадию УФ-облучения. Снижение трудоемкости приведет удешевлению конечного продукта до 50%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қанықпаған полиэфирлі шайырлардың сополимерлерінің негізінде отандық өндірістің жаңа жоғары өнімді желімдер мен герметиктердің базалық компоненті алынды. Құрылымдық материалдар өндірісінің техникалық-экономикалық көрсеткіштері жақсарды. Атап айтқанда, катализаторды қолдану полимер синтезінің ұзақтығын 5 сағатқа дейін қысқартуға, соңғы өнім шығымы 90%-дан асса, температураны төмендетуге мүмкіндік берді. Қанықпаған полиэфирлердің гидрофильді және гидрофобты сипаттағы мономерлермен (кинетикасы, сополимерлену константалары/сомономерлердің белсенділігі, құрылымдардың түзілу ықтималдығы және т.б.) радикалды сополимерлену процесінің механизмдерін талдау және егжей-тегжейлі көрсету сомономерлердің(30-дан 70 моль. % қанықпаған полиэфирлер) бастамашы жүйенің және ингибитордың (бастапқы ерітінділерін тұрақтандыру) сәйкес бастапқы қатынасын таңдау арқылы сополимерлердің құрамын өзгертуге мүмкіндік берді. Полимерлі байланыстырғыш – қанықпаған полиэфир негізінде әзірленген құрамды қолдану желімдер мен герметиктердің кептіру уақытын 1,5 есе қысқартады, «суықта қатаю» әдісін енгізу өндіріс циклінен УК сәулелену кезеңін алып тастайды. Еңбек сыйымдылығының төмендеуі соңғы өнімнің өзіндік құнын 50%-ға дейін төмендетуге әкеледі.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Область применения: строительная индустрия, оборонная промышленность.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану аймағы: құрылыс индустриясы, қорғаныс өнеркәсібі.