The object of research, development or design (in Russian) : Кристаллы алюмо-магниевой шпинели.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Алюминий-магний шпинелінің кристалдары.

Aim of work (in Russian) : Изучение оптических эффектов в кристаллах MgAl2O4 облученных высокоэнергетическими ионами

Aim of work (in Kazakh) : Жоғары энергиялы иондармен сәулеленген MgAl2O4 кристалдарындағы оптикалық әсерлерді зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Фотолюминесценция, импульсная фотолюминесценция, ионолюминесценция, абсорбционная спектроскопия, облучение высокоэнергетическими ионами.

Методы исследования (на казахском) : Фотолюминесценция, импульстік фотолюминесценция, ионолюминесценция, абсорбциялық спектроскопия, жоғары энергиялы иондық сәулелену.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1) При характеризации качества исследуемых образцов В спектре чистой шпинели были зарегистрированы полосы люминесценции при 2,35 эВ и 1,8 эВ, обусловленные излучением неконтролируемых примесей атомов Mn2+ и Cr3+, соответственно. 2) Изучена зависимость от дозы ФЛ возбуждаемой в приповерхностном слое.Облучение проводилось ионами облучались при комнатной температуре ионами Bi (710 МэВ), Xe (148 МэВ), Kr (100 МэВ) и Ar (46 МэВ) в диапазоне флюенсов 1010 - 2×1013 см-2. 3) Для облученных высокоэнергетическими ионами алюмо-магниевой шпинели обнаружено излучение F+- центров в полосе с максимумом 2,7 эВ, выход которого не зависит от энергии возбуждения. 4) Время жизни возбужденных состояний F+- центров шпинели, облученной ионами высоких энергий, определялось из кинетики затухания ИФЛ в тех же точках, что и спектры ФЛ в максимуме полосы ФЛ, и находится в пределах от 8 нс (500 нм) до 13.7 нс (650 нм), увеличиваясь со сдвигом в длинноволновую область. 5) По аналогии с Al2O3, где возбуждение на длине волны 445 нм вызывает F22+-центров (максимум полосы 540÷550 нм), можно предположить, что и в случае шпинели фотолюминесценция обусловлена излучательным распадом возбужденных состояний агрегатных центров F-типа. 6) Изучена зависимость спектров ИЛ от дозы.Установлено, что время распада возбужденных состояний центров, связанных с Cr3+, превышает 5 микросекунд.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1) Зерттелетін үлгілердің сапасын сипаттау кезінде таза шпинель спектрінде сәйкесінше Mn2+ және Cr3+ атомдарының бақыланбайтын қоспаларының эмиссиясынан туындаған 2,35 эВ және 1,8 эВ люминесценция жолақтары тіркелді. 2) Беткі қабатта қоздырылған фотолюминесценцияның дозаға тәуелділігі зерттелді. Сәулелену 1010 - 2 × 1013 см-2 флюенс диапазонында Bi (710 МэВ), Xe (148 МэВ), Kr (100 МэВ) және Ar (46 МэВ) иондарымен бөлме температурасында сәулеленген иондармен жүргізілді. 3) Жоғары энергиялы иондармен сәулеленетін алюминий-магний шпинельі үшін шығуы қоздыру энергиясына тәуелді емес максималды 2,7 эВ жолақтағы F+ - орталықтарының эмиссиясы табылды. 4) Жоғары энергиялы иондармен сәулеленген шпинельдің F + орталықтарының қозған күйлерінің өмір сүру ұзақтығы ФЛ диапазонының максимумындағы ФЛ спектрлерімен бірдей нүктелердегі ИФЛ өшу кинетикасынан анықталды және 8 нс (500 нм) мен 13,7 нс (650 нм) аралығына дейін ұзағырақ толқын ұзындығына қарай ығысу арқылы артады. 5) 445 нм толқын ұзындығындағы қозу F22 + орталықтарын (540--550 нм диапазонының максимумы) тудыратын Al2O3 ұқсастығы бойынша, шпинель жағдайында фотолюминесценция F-типті агрегат орталықтарының қозған күйлерінің радиациялық ыдыраумен де байланысты деп болжауға болады. 6) ИЛ спектрлерінің дозаға тәуелділігі зерттелді. Cr3+-пен байланысқан орталықтардың қозған күйлерінің ыдырау уақыты 5 микросекундтан асатыны анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Лазерная конфокальная ионолюминесценция.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Лазерлі конфокальды ионолюминесценция.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Термоядерная энергетика, ядерное материаловедение.

Field of application (in Kazakh) : Термоядролық энергетика, ядролық материалтану.