The object of research, development or design (in Russian) : Территории Восточно-Казахстанской области и города Усть-Каменогорск

The object of research, development or design (in Kazakh) : Шығыс Қазақстан облысы мен Өскемен қаласының аумақтары

Aim of work (in Russian) : Повышение эффективности проведения единой государственной политики в области защиты населения и снижения разрушительных последствий сейсмических катастроф, оценка сейсмической опасности территории Казахстана для принятия превентивных мер по снижению социально-экономического ущерба

Aim of work (in Kazakh) : Халықты қорғау және сейсмикалық апаттардың қиратушы салдарларын азайту саласында бірыңғай мемлекеттік саясатты жүргізудің тиімділігін арттыру, әлеуметтік-экономикалық залалды төмендету бойынша алдын алу шараларын қабылдау үшін Қазақстан аумағының сейсмикалық қауіптілігін бағалау

Методы исследования (на русском) : Заключались в уточнении местоположения разломов и блоков земной коры, определении количественных параметров разломов (глубина проникновения, протяженность, мощность зоны разлома, преобладающее простирание, вероятное падение), в определении: -структурно-геофизических и структурно-тектонических критериев оценки сейсмической опасности территории, - системы прогнозных зависимостей для пиковых ускорений и скоростей колебаний грунта; - параметров сейсмического режима, сейсмотектонической деформации земной коры, в изучении макросейсмики

Методы исследования (на казахском) : Олар жер қыртысының бұзылыстары мен блоктарының орналасуын нақтылаудан, бұзылулардың сандық параметрлерін (ену тереңдігі, ұзындығы, жарықтар аймағының қалыңдығы, басым соққы, ықтимал құлау) анықтаудан, мыналарды анықтаудан тұрды: - құрылымдық-геофизикалық және құрылымдық. - аумақтың сейсмикалық қауіптілігін бағалаудың тектоникалық критерийлері, - ең жоғары үдеулерге және жердегі тербеліс жылдамдығына жүйелердің болжамдық тәуелділіктері; - сейсмикалық режимнің параметрлері, жер қыртысының сейсмотектоникалық деформациясы, макросейсмикалық зерттеулерде

Obtained results and novelty (in Russian) : Дана характеристика неотектонического строения земной коры на основе геолого-геофизических материалов, содержащихся в литературных и фондовых источниках. Разработаны региональная сейсмотектоническая модель территории ВКО и местная (локальная) сейсмотектоническая модель территории г. Усть-Каменогорск и окрестностей. Разработана карта новейшей тектоники, составлена карта активных разломов в совокупности с комплексом геофизических, геолого-тектонических и сейсмологических данных. Для сильных землетрясений собраны и составлены карты изосейст. Отобраны модели для основных тектонических режимов на территории ВКО на основе критериев, принятых в современной мировой практике, и представлены в виде функциональных зависимостей. Разработаны основы вероятностного метода оценки сейсмической опасности и прогноза сейсмических воздействий. Параметры сейсмических колебаний инструментально зарегистрированы и оценены по эмпирическим регрессионным зависимостям независимо от оценки интенсивности, непосредственно давая сейсмические входные воздействия для расчета сооружений. Карты ДСР и СМР рассчитаны для двух уровней вероятности превышения расчетных значений – 10% и 2% за 50 лет и представлены в пиковых ускорениях грунта и баллах макросейсмической интенсивности. Новизна – реализация на мировом уровне результатов многолетних научно-исследовательских работ казахстанских ученых в области оценки сейсмической опасности.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жер қыртысының неотектоникалық құрылымының сипаттамасы әдеби және қор көздерінде қамтылған геологиялық-геофизикалық материалдар негізінде берілген. ШҚО аумағының аймақтық сейсмотектоникалық моделі және Өскемен қаласы мен оның төңірегіндегі аумақтардың жергілікті (жергілікті) сейсмотектоникалық моделі әзірленді. Соңғы тектониканың картасы жасалды, геофизикалық, геологиялық-тектоникалық және сейсмологиялық мәліметтер кешенімен бірге белсенді бұзылулар картасы жасалды. Күшті жер сілкіністері үшін изосейстикалық карталар жиналып, құрастырылды. Қазіргі әлемдік тәжірибеде қабылданған критерийлер негізінде Шығыс Қазақстан облысы аумағындағы негізгі тектоникалық режимдерге модельдер таңдалып, функционалдық тәуелділіктер түрінде ұсынылды. Сейсмикалық қауіпті бағалаудың және сейсмикалық әсерлерді болжаудың ықтималды әдісінің негіздері әзірленді. Сейсмикалық тербелістердің параметрлері интенсивтілікті бағалауға қарамастан, құрылымдарды жобалау үшін тікелей сейсмикалық кірісті беретін эмпирикалық регрессия тәуелділіктері арқылы аспаптық түрде тіркеледі және бағаланады. SDM және SMR карталары есептелген мәндерден асу ықтималдығының екі деңгейіне есептелген - 50 жыл ішінде 10% және 2% және жер үсті үдеулері мен макросейсмикалық қарқындылық нүктелерінде ұсынылған. Жаңалық – сейсмикалық қауіпті бағалау саласындағы қазақстандық ғалымдардың көп жылғы ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелерін әлемдік деңгейде енгізу.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Вложенные в программу средства на оценку сейсмической опасности территории Восточно-Казахстанской области и города Усть-Каменогорск позволят впервые на территории Центральной Азии внедрить систему Еврокодов взамен устаревших строительных норм и правил, а также осуществить гармонизацию с европейской системой нормативов. Полученные в ходе исследования результаты позволят уточнить степень сейсмической опасности территорий. Результаты будут использоваться при проектировании, реконструкции и строительстве объектов народного хозяйства в сейсмоопасных районах с учетом государственной градостроительной политики и долгосрочных стратегических интересов развития страны в новых условиях. Внедрение Еврокодов в строительстве позволит интегрироваться в европейскую и мировые системы технического регулирования строительной отрасли

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Шығыс Қазақстан облысы мен Өскемен қаласының аумағының сейсмикалық қауіптілігін бағалау бағдарламасына салынған қаражат Орталық Азияда алғаш рет ескірген құрылыс нормалары мен ережелерінің орнына еурокодтар жүйесін енгізуге мүмкіндік береді. Еуропалық стандарттар жүйесімен үйлестіру үшін. Зерттеу барысында алынған нәтижелер аумақтардың сейсмикалық қауіптілік дәрежесін нақтылауға мүмкіндік береді. Алынған нәтижелер мемлекеттiк қала құрылысы саясатын және елдiң жаңа жағдайларда дамуының ұзақ мерзiмдi стратегиялық мүдделерiн ескере отырып, жер сілкiнiсi қауiптi аймақтарда халық шаруашылығы объектiлерiн жобалауда, қайта жаңартуда және салуда пайдаланылатын болады. Құрылысқа еурокодтарды енгізу құрылыс саласын техникалық реттеудің еуропалық және әлемдік жүйелеріне интеграциялауға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Практическую значимость исследований составляет тот факт, что предотвратить землетрясения невозможно, однако их разрушительные последствия и количество человеческих жертв от них могут быть уменьшены путем создания достоверных карт сейсмического районирования, разработки и применения адекватных норм сейсмостойкого строительства и проведения в сейсмоактивных районах долгосрочной политики, основанной на повышении уровня осведомленности населения и республиканских органов об угрозе землетрясений и умении противостоять подземной стихии. Выполнение исследований по оценке сейсмической опасности территорий областей, городов и крупных населенных пунктов на основе новых карт ДСР и СМР, предусмотренных в данной Программе, позволит реализовать «Концепцию по реформированию нормативной базы строительной сферы Республики Казахстан», а государственным органам управления и бизнесу заблаговременно предпринимать оперативные меры для обеспечения безопасности населения, сокращения социально-экономического и экологического ущерба.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеулердің практикалық маңыздылығы жер сілкіністерінің алдын алу мүмкін емес фактісі болып табылады, алайда олардың қиратушы салдарлары мен олардан адам құрбандарының санын сейсмикалық аудандастырудың сенімді карталарын жасау, сейсмикаға төзімді құрылыстың сайма-сай нормаларын әзірлеу және қолдану және сейсмикалық белсенді аудандарда халықтың және республикалық органдардың жер сілкінісі қаупі және жер асты апаттарына қарсы тұру қабілеті туралы хабардар болу деңгейін арттыруға негізделген ұзақ мерзімді саясатты жүргізу арқылы азайтуға болады. Осы Бағдарламада көзделген ТСА және США жаңа карталары негізінде облыстар, қалалар мен ірі елді мекендер аумақтарының сейсмикалық қауіптілігін бағалау жөніндегі зерттеулерді орындау «Қазақстан Республикасы Құрылыс саласының нормативтік базасын реформалау жөніндегі тұжырымдаманы» іске асыруға, ал мемлекеттік басқару органдары мен бизнеске халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету, әлеуметтік-экономикалық және экологиялық залалды қысқарту үшін алдын ала жедел шаралар қабылдауға мүмкіндік береді