The object of research, development or design (in Russian) : Гумат натрия, гидро- идигидрофосфаты аммония, природная соль Оймаша, композиционные смеси, гексаметафосфат натрия, диангидриды трициклодецен- и дифенилоксидтетракарбоновой кислоты, диаминодифениловый эфир, арилалициклические сополиимиды, сополимер акриловой кислоты и акриламида, их полимерные смеси, композиционные пленки из полученных полимерных смесей, МММ, ФСМо, двойное соединение МММ•ФСМо - действующее вещество, интерполимерные системы на основе промышленно выпускаемых ионитов, катализаторы, клиноптилолит, наноразмерные модификаторы, процесс парциального окисления 4-пиколина, виниловый эфир моноэтаноламина, бензиламин, эпихлоргидрин, фторсодержащие аминофосфонаты, гидрохлориды сложных эфиров п-, м- и о-фторбензойных кислот 1-пропилпиперидин-4-карбоновой кислоты, β-(пиперидин-1-ил)пропиоамидоксим и его О-ароильные производные, дитиокарбаматы, дитиокарбаминовые ангидриды, компоненты окружающей среды (воздух, почва, подземные и поверхностные воды), нефть, нефтепродукты и нефтеотходы.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Натрий гуматы, аммоний гидро-идигидрофосфаты, Оймаштың табиғи тұзы, композициялық қоспалар, натрий гексаметафосфаты, трициклодецен - және дифенилоксидтетракарбон қышқылының диангидридтері, диаминодифенил эфирі, арилалициклді сополимидтер, акрил қышқылы мен акриламидтің сополимері, олардың полимерлік қоспалары, алынған полимерлік қоспалардан жасалған композициялық қабықшалар, МММ, МоФҚ, екеулік қосылыс МММ*МоФҚ - әсер етуші зат, өнеркәсіптік шығарылатын иониттер негізіндегі интерполимерлік жүйелер, катализаторлар, клиноптилолит, наномөлшерлі модификаторлар, 4-пиколиннің парциалды тотығу процесі, моноэтаноламиннің винилді эфирі, бензиламин, эпихлоргидрин, фторқұрамдас аминофосфонаттар, п -, м- және о-фторбензой қышқылының 1-пропилпиперидин-4-карбон қышқылдарының күрделі эфирлердің гидрохлоридтері, β-(пиперидин-1-ил)пропиоамидоксим және оның о-ароилдық туындылары, дитиокарбаматтар, дитиокарбаминдік ангидридтер, қоршаған ортаның компоненттері (ауа, топырақ, жер асты және жер үсті сулары), мұнай, мұнай өнімдері және мұнай қалдықтары.

Aim of work (in Russian) : Создание научно-технологических основ получения новых видов сорбентов, гетеро-элементорганических веществ, удобрений и композиционных материалов, нефтехимических продуктов, из природного, фитосырья и техногенных отходов, а также базы данных производственной системы мониторинга и экотоксикантов в образующихся отходах и полупродуктах деятельности различных производств.

Aim of work (in Kazakh) : Табиғи, фитошикізаттан және техногендік қалдықтардан сорбенттердің, гетеро-элементорганикалық заттардың, тыңайтқыштар мен композициялық материалдардың, мұнай-химия өнімдерінің жаңа түрлерін алудың ғылыми-технологиялық негіздерін құру, сондай-ақ әртүрлі өндірістер қызметінен пайда болатын қалдықтар мен жартылай өнімдердегі экотоксиканттарды және өндірістік жүйесінің дерекқорына мониторинг жасау.

Методы исследования (на русском) : Химические и физико-химические методы анализа.

Методы исследования (на казахском) : Химиялық және физика-химиялық талдау әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучены процессы получения ОМУ на основе кислых фосфатов аммония и гумата натрия, композиционных материалов из соли Оймаша и ГМФNa. Разработаны условия получения полимерных смесей и композиционных материалов на основе сополиимидов и сополимера акриловой кислоты и акриламида, изучены свойства пленок. Изучено химическое взаимодействие в трехкомпонентной водно-солевой системе монометилолмочевина (МММ) – фитосоединение молибдена (ФСМо) – вода. Установлена область кристаллизации нового двойного соединения – действующего вещества на основе МММ и ФСМо, при мольном отношении 1:1. Изучена сорбция ионов ванадия интерполимерными системами, состоящих из промышленно выпускаемых сорбентов. Синтезированы и испытаны нанокомпонентные каталитические системы процессов переработки ациклических углеводородов нефти и пиколинов. Синтезированы эпоксидированные мономеры на основе винилового эфира моноэтаноламина, бензиламина и некоторых полиаминов. Синтезированы новые гетероциклические молекулы, содержащие пиперидин морфолин или имидазол, фосфонат, фтор, β-(пиперидин-1-ил)пропиоамидоксим и его О-ароильные производные, натриевые соли и тиоангидриды дитиокарбаминовых кислот. Найдены препараты с потенциалом стимуляторов, ретардантов, ингибиторов и адаптогенов роста и развития растений, которые могут быть применены для реабилитации нарушенных земель. Определены объекты, перечень контролируемых параметров, используемые методы в процессе химико-аналитического контроля.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Аммоний мен натрий гуматының қышқылды фосфаттары, Оймаш пен ГМФNa тұздарының композициялық материалдары негізінде ОМТ алу процестері зерттелінді. Акрил қышқылы және акриламидтің сополимері мен сополимидтері негізінде полимерлі қоспалар мен композициялық материалдарды алу жағдайлары жасалды, қабықшалардың қасиеттері зерттелінді. Монометилолмочевинаның (МММ)-молибден фитоқосылысы (МоФҚ) – су үш компонентті су-тұз жүйесіндегі химиялық өзара әрекеттесуі зерттелінді. 1:1 молярлық қатынасында әсер етуші MMM және МоФҚ негізінде жаңа екеулік қосылыстың кристалдану аймағы анықталынды. Өндірістік шығарылатын сорбенттерден тұратын ванадий иондарының интеролимерлі жүйелерінің сорбциясы зерттелінді. Ациклді мұнай көмірсутектері мен пиколиндерді өңдеу процестерінің көп компонентті каталитикалық жүйелері синтезделінді және сыналды. Моноэтаноламин, бензиламин және кейбір полиаминдердің винил эфирлері негізінде эпоксидті мономерлер синтезделінді. Құрамында пиперидин, морфолин немесе имидазол, фосфонат, фтор, β- (пиперидин-1-ил) пропиоамидоксим және оның О-ароил туындылары, дитиокарбамин қышқылдарының натрий тұздары және тиоангидридтер бар жаңа гетероциклді молекулалар синтезделінді. Тозған жерлерді қалпына келтіру үшін қолдануға болатын өсімдіктердің өсуі мен дамуын ынталандырғыштық, тежегіштік, ретардантты және адаптогенді әсерлері бар препараттар табылды. Нысандар, бақыланатын параметрлер тізімі, химиялық-аналитикалық бақылау процесінде қолданылатын әдістер анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Содержание Р2О5общ. - 48,67%, Р2О5усв. –45,05%, Р2О5водн. –до 34,69%, Nобщ.– 19,10 % и НАdaf –37,44%, значение Кусв. 92,71 отн. % и Кводн. –71,26 отн.%. Снижение скорости коррозии водопроводной воды в 17,4 раз (Z=94,2 %), морской в 6,1 раз (Z=83,58), смешанной в 3,5 раза (Z=71,74 %), сточной в 2,7 раз (Z=50,60 %). Увеличение численность азотфиксирующих бактерий в 3,0 и 3,2 раза по сравнению с контролем. Накопление в почве первые 20 дней легкогидролизуемого азота до 29,4-33,1 мг/кг почвы, на 40 день – 36,8-41,6 мг/кг и на 60 день – 42,7-48,5 мг/кг. Размеры упорядоченных структур металлов в порах и поверхности клиноптилолита от 5 до 100 нм. Выходы: аминофосфонатов, имеющих в молекуле морфолиновый или имидазольный, фосфонатный фрагменты, а также фтор - 37-91 %; гидрохлоридов сложных эфиров п-, м-, о-фторбензойных кислот - 28-46%; О-ароильных производных β-(пиперидин-1-ил)пропиоамидоксима – 62-75%; дитиокарбаматов гетероциклических и ароматических аминов, и ксантогенатов - 73-89%; тиоангидридов - 30-89 %. Содержание в подземных водах мониторинговых скважин: нефтепродукты - 0,0087 мг/л, фенол - 0,0015 мг/л и нитраты -20,6 мг/л. Показатели: рН - 7,1 общая мин. - 845; СПАВ - 0,0072; ХПК - 8,2; азот аммонийный - 0,090; Fe - 0.075; Cu - 0,3; Zn -1,1; Pb - 0,00027.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Құрамы P2O5жалп.- 48,67%, P2O5 сің.. –45,05%, P2O5су. –34,69% дейін, Nжалп.- 19,10% және HAdaf –37,44%, K сің. мәні. 92,71 сал. % және Ксу. –71,26 сал.%. Кран суының коррозия жылдамдығын 17,4 есеге (Z = 94,2%), теңіз суын 6,1 есеге (Z = 83,58), араласқан суды 3,5 есеге (Z = 71,74%), ағынды суды 2,7 есеге (Z = 50,60%) төмендету). Бақылаумен салыстырғанда азотты түзетін бактериялар санының 3,0 және 3,2 есе артуы. Топырақта оңай гидролизденетін азоттың жинақталуы алғашқы 20 күнде топырақта 29,4-33,1 мг/кг дейін, 40-шы күні - 36,8-41,6 мг/кг және 60-шы күні - 42,7-48,5 мг/кг. Клиноптилолиттің кеуектеріндегі және бетіндегі металдардың реттелген құрылымдарының өлшемдері 5-тен 100 нм-ге дейін. Шығымдары: морфолин немесе имидазолы бар аминофосфонаттар, молекуласында фосфонат фрагменттері, сонымен қатар фтор – 37-91%; п-, м-, о-фторбензой қышқылдарының күрделі эфирлерінің гидрохлоридтері - 28-46%; β- (пиперидин-1-ил) пропиоамидоксимнің О-ароил туындылары - 62-75%; гетероциклді және ароматты аминдер мен ксантаттардың дитиокарбаматтары - 73-89%; тиоангидридтер - 30-89%. Бақылау ұңғымаларының жер асты суларындағы мөлшері: мұнай өнімдері – 0,0087 мг/л, фенол – 0,0015 мг/л және нитраттар – 20,6 мг/л. Көрсеткіштер: рН - 7,1 жалпы мин. - 845; СПАВ - 0,0072; ХПК - 8,2; аммоний азоты - 0,090; Fe - 0,075; Cu - 0,3; Zn -1,1; Pb - 0,00027.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Неорганическая и органическая химия, химическая технология, нефтехимия, химическая, нефтяная и нефтеперерабатывающая промышленность, сельское хозяйство и промышленная экология, лаки для получения термостойких композиционных покрытий для электрокабелей и проводов, пленки для электротехники, микроэлектроники, гидрометаллургия, водоподготовка, технология переработки нефтесодержащих отходов на полезные продукты.

Field of application (in Kazakh) : Бейорганикалық және органикалық химия, химиялық технология, мұнай химиясы, химиялық, мұнай және мұнай өңдеу өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы және өнеркәсіптік экология, электр кабельдері мен сымдары үшін ыстыққа төзімді композициялық жабындарды алуға арналған лактар, электротехникаға арналған қабықшалар, микроэлектроника, гидрометаллургия, су дайындау, құрамында мұнайы бар қалдықтарды пайдалы өнімдерге қайта өңдеу технологиясы.