The object of research, development or design (in Russian) : Коллекция из 184 рекомбинантных инбредных линий пшеницы Almaly x Avocet S F5:6 (RIL).

The object of research, development or design (in Kazakh) : 184 Almaly x Avocet S F5:6 (RIL) рекомбинантты инбредті бидай линиялар жиынтығынан тұрады.

Aim of work (in Russian) : Разработка ДНК-маркеров для создания системы идентификации генов устойчивости на основе картирования локусов количественных признаков, ассоциированных с устойчивостью к желтой ржавчине в популяции рекомбинантных инбредных линий пшеницы.

Aim of work (in Kazakh) : Рекомбинантты инбредті бидай линиялары популяциясындағы сары татқа төзімділікпен ассоциацияланған сандық белгілердің локустарын карталау негізінде төзімділік гендерін идентификациялау жүйесін құру үшін ДНҚ маркерлерін жасау.

Методы исследования (на русском) : Оценка полевой устойчивости к желтой ржавчине по McIntosh et al., 1995, оценка проростковой устойчивости к патотипам Pst гриба – по Roelfs et al., 1992. Карта сцепления будет построена с использованием SNP маркеров DArTSeq на основе комплексного составного интервального картирования аддитивной функциональности (ICIM-ADD) (Li et al., 2008).

Методы исследования (на казахском) : McIntosh et al., 1995 бойынша сары татқа егістік төзімділігін бағалау, Roelfs және т.б., 1992 бойынша Pst саңырауқұлақ патотиптеріне өскіндік төзімділігін бағалау. DarTSeq SNP маркерлерді қолдану арқылы аддитивті функционалдылықтың кешенді құрама аралық карталаудың негізінде тіркесу картасын құру (ICIM-ADD) (Li et al., 2008).

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведено фенотипирование популяции из 184 рекомбинантных инбредных линий Almaly x Avocet S. В результате оценки проростковой устойчивости к 2-м патотипам P. striiformis идентифицировано 23 генотипа, устойчивых к патотипу 1-27E9 и 112 линий, устойчивых к патотипу 107E19. Впервые отобраны 14 линий, проявивших устойчивость одновременно к двум расам, 2 из которых демонстрировали также полевую устойчивость. Полевая оценка линий пшеницы на устойчивость к желтой ржавчине позволила ранжировать изучаемые генотипы по уровню возрастной устойчивости. Отобрано 13 перспективных линий с высоким значением большинства признаков продуктивности. Начата разработка ДНК-маркеров для создания системы идентификации генов устойчивости на основе картирования локусов количественных признаков, ассоциированных с устойчивостью к желтой ржавчине в популяции RIL пшеницы. Определено генетическое разнообразие популяции RIL пшеницы. План публикаций выполнен (Приложение А): опубликована 1 статья в зарубежном журнале, индексируемом в БД WOS – «Plants» (IF 3.935, квартиль Q1, процентиль Scopus 56).

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 184 рекомбинантты инбредті линиясы Almaly x Avocet S популяциясына фенотиптеу жүргізілді. P. striiformis 2 патотипіне өскіндік төзімділік бағалау нәтижесінде, 1-27E9 патотипіне 23 төзімді генотип және 107E19 патотипіне 112 төзімді линия идентифицияланды. Алғашқы рет 2 расаға бірдей төзімділік корсеткен 14 линия таңдап алынды, оның ішінде екеуі егістіктік төзімділік көрсетті. Бидай линияларын сары татқа төзімділікті егістіктік бағалаудың нәтижесінде зерттелетін генотиптерді ересек төзімділік деңгейіне қарай жіктеуге мүмкіндік берді. Өнімділігі жоғары 13 перспективалық линиялар таңдап алынды. Almaly/Avocet S рекомбинатты инбредті линия популяциясына генотиптеу жүргізілді. Бидайдың RIL популяциясында сары татқа төзімділігімен ассоциацияланған сандық белгілердің локустарын карталау негізінде төзімділік гендерін идентификациялау жүйесін құру үшін ДНҚ маркелерін жасау басталды. Бидайдың RIL популяциясының генетикалық әртүрлілігі анықталды. Публикация жоспары орындалды (А қосымшасы): WOS деректер базасында индекстелген шетелдік «Plants» журналында (IF 3.935, Q1 квартиль, Scopus 56 пайыздық) 1 мақала жарияланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В качестве перспективного материала в селекции на устойчивость к желтой ржавчине рекомендуется использовать отобранные 14 линий пшеницы, устойчивые к 2-м расам патогена. Необходимо продолжить исследования для подтверждения результатов на независимых генетических фонах, чтобы можно было использовать идентифицированные маркеры в селекции.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Селекцияда сары татқа төзімді перспективалық материал ретінде, патогеннің 2 расасына төзімді 14 бидай линиясы ұсынылады. Нәтижелерді тәуелсіз генетикалық фондарда растау үшін, зерттеулерді жалғастыру қажет, идентификацияланған маркерлерді селекция саласында қолдану үшін қажет.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Использование устойчивых к болезни сортов пшеницы принесет прибыль, равную 20%-ной стоимости продукции.

Efficiency (in Kazakh) : Өнімнің 20% құнына тең пайда әкелетін, ауруға төзімді бидай сорттарын пайдалану.

Field of application (in Russian) : Молекулярная генетика и селекция растений, фитопатология.

Field of application (in Kazakh) : Молекулалық генетика және өсімдік селекциясы, фитопатология.