Inventory number IRN Number of state registration
0321РК00744 AP08856108-KC-21 0120РК00259
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 10 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 19289046.45 AP08856108
Name of work
Место семейной обрядности в контексте теории нематериального наследия (на примере Западного Казахстана)
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Бекназаров Рахым Агибаевич
0
0
0
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
НАО "Актюбинский региональный университет имени К. Жубанова" Министерства образования и науки РК
Abbreviated name of the service recipient АРУ им. К.Жубанова
Abstract

семейная обрядность казахов

қазақтардың отбасылық әдет-ғұрпы

Описать современное состояние семейной обрядности казахов Западного Казахстана (Актюбинская, Мангистауская, Атырауская, Западно-Казахстанская области) как результат исторического развития в сложном синтезе ее традиционной основы и модернизированных составляющих.

Отбасылық әдет-ғұрыптың дәстүрлі негізі мен жаңа құрамының күрделі синтезіндегі тарихи даму нәтижесі ретінде Батыс Қазақстан (Ақтөбе, Маңғыстау, Атырау, Батыс Қазақстан облыстары) қазақтарының отбасылық әдет-ғұрыптарының қазіргі жағдайын сипаттау.

Методология настоящего исследования основывается на междисциплинарном принципе. Одним из выбранных методов являются теории практик, разработанных П.Бурдьё, Т.Шацки, А.Реквиц, Э.Шов, Н.Элиаса и других исследователей. Сопоставление хронологически разных состояний традиции предполагает применение сравнительно-исторического и историко-типологического методов исследования. При этом основным методологическим принципом исследования является использование как синхронных, так и диахронных моделей описания традиции. Рассматривая обряды жизненного цикла как единый комплекс со своей определенной структурой и компонентами, каждый из которых выполняет соответствующую функцию, мы обратимся к методам структурного и функционального анализа. Одним из основных направлений проекта являются полевые этнографические исследования. В них применены «полевые» методы сбора и структурирования информации.

Бұл зерттеудің әдістемесі пәнаралық принципке негізделген. Таңдалған әдістердің бірі – П.Бурдьё, Т.Шацки, А.Реквиц, Э.Шов, Н. Элиас және басқа зерттеушілер жасаған тәжірибе теориялары. Хронологиялық жағынан дәстүрдің әртүрлі күйлерін салыстыру салыстырмалы-тарихи және тарихи-типологиялық зерттеу әдістерін қолдануды көздейді. Бұл жағдайда зерттеудің негізгі әдіснамалық қағидаты дәстүрді сипаттау үшін синхронды және диахронды модельдерді қолдану болып табылады. Өмірлік цикл әдет-ғұрыптарын өзіндік құрылымы мен құрамдас бөліктері бар, әрқайсысы тиісті қызметті орындайтын біртұтас кешен ретінде қарастыра отырып, біз құрылымдық және қызметтік талдау әдістеріне жүгінеміз. Жобаның негізгі бағыттарының бірі далалық этнографиялық зерттеулер болып табылады. Мұнда ақпаратты жинау және құрылымдау үшін «далалық» әдістер қолданылды.

Реализация проекта проводится на основе как полевых, так и кабинетных исследований. Этот материал уникален в силу ряда обстоятельств: а) ограниченного масштаба этнографических исследований по данной тематике; б) уникальности любого исследовательского опыта, сплавленного воедино с конкретикой места-времени и личности информанта. Основной предпосылкой к работе является понимание ее значимости для поступательного развития нации. Проект нацелен на фиксацию новейших реалий в жизни современной казахской семьи, на наблюдение их взаимодействия с традиционным наследием, на уяснение места традиционных паттернов в укладе семейной жизни в рамках отдельного географически локализованного региона. В результате проведенных научно-исследовательских работ опубликованы 1 статья, в журнале, рекомендованном КОКСОН, 2 – в изданиях РИНЦ, 1 – в журнале, входящий в ядро РИНЦ, 8 – в сборнике материалов конференции (конгресса).

Жоба далалық және кабинеттік зерттеулер негізінде жүзеге асырылуда. Бұл материал бірқатар жағдайларға байланысты ерекше: а) осы тақырыптағы этнографиялық зерттеулердің шектеулі ауқымы; ә) кез-келген зерттеу тәжірибесінің бірегейлігі, уақыт пен ақпарат берушінің жеке ерекшелігі. Жобаның негізгі алғышарттары ұлттың үдемелі дамуы үшін оның маңыздылығын түсіну болып табылады. Жоба қазіргі заманғы қазақ отбасының өміріндегі жаңа құбылыстарды анықтап, белгілеуге, олардың дәстүрлі мұрамен байланысын байқауға, жеке географиялық аймақ шеңберінде отбасылық өмір салтындағы дәстүрлі заңдылықтардың орнын анықтауға бағытталған. Жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмыстары нәтижесінде 1 мақала БҒСҚК ұсынылған журналда, 2 – ҒЦРИ басылымдарында, 1 – ҒЦРИ ядросына енетін журналда, 8 конференция (конгресс) материалдарының жинағында жарияланды.

нет

жоқ

невнедрено

енгізілген жоқ

Результаты работы должны получить резонанс в научном сообществе, где с энтузиазмом приветствуются фундаментальные очерки тех или иных явлений современной этнической культуры, которые появляются все реже в связи с тенденцией сокращения полевых исследований. Результаты проекта будут учтены как достижение в области казахской и шире – тюркской этнографии и культурологии

Жұмыс нәтижелері далалық зерттеулердің қысқаруы тенденциясына байланысты аз жарыққа шығатын қазіргі заманғы этникалық мәдениеттің әртүрлі құбылыстарының іргелі очерктерін үлкен ықыласпен қабылдайтын ғылыми ортада резонанс тудыруы керек. Жобаның нәтижелері қазақ және кеңірек алғанда түркі этнографиясы мен мәдениеттануы саласындағы жетістік ретінде ескерілетін болады

Результаты проекта могут могут быть полезны в кругах государственных служащих, ведущих работу в области социальной, культурной и образовательной политики. Результаты проекта можно будет использовать в программах по совершенствованию социальных отношений, поддержке базовых ценностей общества, к которым относятся и семейные.

Жоба нәтижелері әлеуметтік, мәдени және білім беру саясатында жұмыс істейтін мемлекеттік қызметшілер арасында тиімді бола алады. Жоба нәтижелерін әлеуметтік қатынастарды жақсарту, қоғамның, соның ішінде отбасылық құндылықтарды қолдау бағдарламаларында қолдануға болады. Әрине, ұлттық бірегейлік және халықтың құндылық жүйесі сияқты күрделі құбылыстарға келгенде тез нәтиже алу мүмкін емес – ол үшін өзекті зерттеулерге негізделген тұрақты бағыт қажет.

UDC indices
94(574)-1
International classifier codes
03.61.00;
Key words in Russian
Этнография; казахи; Западный Казахстан; семейная обрядность; нематериальное наследие;
Key words in Kazakh
Этнография; қазақтар; Батыс Қазақстан; отбасылық әдет-ғұрыптар; материалдық емес мұра;
Head of the organization Карабасова Лаура Чапаевна PhD /
Head of work Бекназаров Рахым Агибаевич Доктор исторических наук / доцент