The object of research, development or design (in Russian) : Наноразмерные образцы оксида цинка и композиты на его основе.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Мырыш оксидінің наноөлшемді үлгілері және оның негізіндегі композиттер.

Aim of work (in Russian) : Исследовать физико-химические свойства оксида цинка и наноструктурированных композитов на его основе, полученных низкозатратными методами синтеза.

Aim of work (in Kazakh) : Синтездің төмен шығынды әдісімен алынған мырыш оксиді мен оның негізіндегі наноқұрылымдалған композиттердің физика-химиялық қасиеттерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Для исследования свойств синтезированных полупроводниковых материалов были применены методы оптической спектроскопии и фотолюминесценция, сканирующей электронной микроскопия, дифракция рентгеновских лучей и рамановская спектроскопия.

Методы исследования (на казахском) : Синтезделген жартылай өткізгішті материалдардың қасиеттерін зерттеу үшін оптикалық спектроскопия және фотолюминесценция, сканерлеуші электрондық микроскопия, рентген сәулелерінің дифракциясы және раман спектроскопиясы әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Отработаны экологически чистые методы синтеза фотокаталитически активных образцов ZnO и композитов на его основе. Для улучшения качества применялась термообработка. Изучено влияние концентрации NaOH на морфологию, структурные, оптические и фотокаталитические свойства синтезированных образцов. Все исследуемые образцы демонстрируют гексагональную структуру вюрцита. Предложенные методы синтеза просты, экономичны, не требуют сложного дорогостоящего оборудования, нагревания или прокаливания, пригодны для крупномасштабного производства полупроводниковых материалов, перспективных к использованию в качестве каталитически активных веществ и в сенсорных устройствах.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : ZnO фотокаталитикалық белсенді үлгілері мен оның негізіндегі композиттерді синтездеудің экологиялық таза әдістері жасалды. Сапасын жақсарту мақсатында термоөңдеу қолданылды. Синтезделген үлгілердің морфологиясына, құрылымдық, оптикалық және фотокаталитикалық қасиеттеріне NaOH концентрациясының әсері зерттелді. Зертеллген үлгілердің барлығы вюрцит гексагоналды құрылымды көрсетеді. Ұсынылған синтездеу әдістері қарапайым, үнемді, күрделі қымбат жабдықты, қыздыруды немесе күйдіруді қажет етпейді, каталитикалық белсенді зат ретінде және сенсорлық құрылғыларда қолдануға болатын жартылай өткізгіш материалдарды кең көлемде өндіруге жарамды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Показано, что изменение концентрации щёлочи в растворе роста значительно влияет на морфологию и acpect ratio (AR) образцов. Исследование влияния концентрации щёлочи в растворе роста на фотокаталитическую активность синтезированных образцов ZnO в отношении деградации органического красителя родамина-В в водном растворе под действием УФ-излучения показало, что RhB разлагается приблизительно на 97% за 150 минут в присутствии образцов ZnO, полученных из раствора с концентрацией щёлочи (0.4 – 0.7)М, обладающих набольшим значением AR 31.25-18.3 соответственно. Наибольшая скорость деградации красителя 0.0337мин-1 (2.022 / час) за первые 30 минут экспозиции зафиксирована у образца с содержанием щёлочи в растворе роста 0.4М.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Сілті концентрациясының өсу ерітіндісінде өзгеруі үлгілердің acpect ratio (AR) және морфологиясына айтарлықтай әсер ететіндігі көрсетілген. Өсу ерітіндісінде сілті концентрациясының ZnO синтезделген үлгілерінің ультракүлгін сәулелену әсерінен сулы ерітіндідегі родамин-В органикалық бояғышының деградациясына қатысты фотокаталитикалық белсенділігіне әсерін зерттеу кезінде, Ar 31.25-18.3 үлкен мәнге ие ерітіндіден алынған (0.4 – 0.7)М сілті концентрациясында, RhB ZnO үлгілерінің қатысуымен 150 минут ішінде шамамен 97% ыдырайтындығы көрсетілді. Экспозицияның алғашқы 30 минутында бояғыштың ең жоғары деградацияға ұшырау жылдамдығы 0.0337 мин-1 (2.022 / сағ) өсу ерітіндісінде сілтілік құрамы 0.4 М болатын үлгіде тіркелді.

Level of implementation (in Russian) : Внедрение результатов проведённых исследований будет осуществлено на завершающем этапе по созданию прототипов высокочувствительных биоаналитических устройств.

Level of implementation (in Kazakh) : Жүргізілген зерттеулердің нәтижелерін енгізу сезімталдығы жоғары биоаналитикалық құрылғылардың прототиптерін жасау бойынша соңғы кезеңде жүзеге асырылатын болады.

Efficiency (in Russian) : В случае выхода результатов проекта на производственный уровень биосенсоров ожидается высокий социальный и экономический эффект.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба нәтижелері бойынша биосенсорлар өндірістік деңгейге шыққан жағдайда жоғары әлеуметтік және экономикалық тиімділік күтіледі.

Field of application (in Russian) : Биоаналитические устройства, сенсорная электроника, мониторинг состояния окружающей среды, контроль качества продукции пищевой промышленности.

Field of application (in Kazakh) : Биоаналитикалық құрылғылар, сенсорлы электроника, қоршаған орта күйінің мониторингы, тамақ өнеркәсібі өнімдерінің сапасын бақылау.