The object of research, development or design (in Russian) : эпитафические надписи и надписи на камнях (петроглифы, рунические надписи, энциклопедические символы), историко-сакральные топонимы в местах захоронения Мангистауского региона; понятия и наименования, определяющие концептуальное пространство поэтики жырау.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Маңғыстау аймағында орналасқан жерлеу орындарындағы эпитафиялық жазбалар, таңбалы тастар (петроглифтер, руна тектес жазулар, энциклопедиялық таңбалар), жыраулардың поэтикалық мәтіндеріндегі концептілік өрісті айқындайтын ұғымдар мен атаулар, осы аймақтағы тарихи және сакралды топонимдер.

Aim of work (in Russian) : Определение и интерпретация роли и значения концептуального пространства (религиозно-мифологическое познание, сакральное понятие, символические знаки) текстов художественной культуры Мангистау, как символов региональной идентичности, составной части культурного ландшафта Казахстана и общечеловеческих культурных универсалий.

Aim of work (in Kazakh) : Маңғыстау аймағындағы сакралды мәтіндердің концептуалды кеңістігіне (діни-мифологиялық таным, сакралды түсінік, символдық нышандар) Қазақстанның мәдени ландшафтының және жалпыадамзаттық мәдени әмбебаптық құрамдас бөлшегі ретінде мәдени-философиялық, лингвистикалық интерпретация жасап, анықтама беру.

Методы исследования (на русском) : Концептуальный анализ текстов поэтических произведений, сравнительно-исторический, тематический и лексико-семантический анализ языка текстов с использованием статистического, этимологического, этнолингвистического методов.

Методы исследования (на казахском) : Жыр мәтініне концептуалды талдау, мәтін тіліне тарихи-лингвистикалық, этимологиялық талдау жасау. Сонымен бірге салыстырмалы-тарихи, тақырыптық және лексика-семантикалық жіктеме жасау, статистикалық, этимологиялық, этнолингвистикалық зерттеме тәсілдері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Мангистауские сакральные тексты – символы и знаки, письмена на надгробных камнях, знаки и письмена на стенах подземных мечетей, петроглифы, рунические письма на камнях с надписями были классифицированы с типологической точки зрения на лирические и прозаические тексты и отдельные слова, словосочетания, топонимические, этнонимические наименования. - Составлен словарь религиозных слов на основе сакральных текстов Мангистау. - Во время экспедиции из 13 исторических объектов сфотографированы 68 родовых тамг, 2 разных «вавилонских таблиц» (Досанов, 2009: 31). Древнейшие из основных символов, встречающихся в памятниках, принадлежат сарматским племенам, а более старые - огузским и казахским племенам. Среди них имеются неопознанные символы. Мангистауской области выявлено 3 рунических надписи, 13 наборов символов (в зависимости от набора символов пять крупных, восемь малых), 4 крупных петроглифов; - Во время экспедиции идентифицирована Мангистауская рукописная версия произведении главного представителя суфизма К. Ясави «Диуани Хикмет», даны научные комментарии, передана в областной краеведческий музей; - Согласно календарному плану опубликованы 17 статей, в том числе 4 статьи – в зарубежных изданиях (научном журнале и материалах конференции), 1 статья в журнале, утвержденном КОКСОН РК;

Obtained results and novelty (in Kazakh) : - Маңғыстаудың сакралды мәтіндері – қойтас, құлпытас, сағанатам, күмбезтамдардағы таңба-белгілер, жазулар, жерасты және жартасты мешіт қабырғаларындағы таңбалар мен жазулар, таңбалы тастардағы петроглифтер, руна типтес жазулар типологиялық жақтан өлең түріндегі, қара сөз түріндегі мәтіндер және жекеленген сөздер, сөз тіркестері, топонимикалық, этнонимдік атаулар түріне жіктелді. - Сакралды мәтіндердегі 100-ге жуық діни сөздерге түсінік беріліп, қысқаша сөздігі құрастырылды; - Экспедиция кезінде 13 тарихи нысаннан барлығы 68 рулық-тайпалық таңба, екі түрлі «вавилон» кестесі (Досанов, 2009: 31) суретке түсірілді. Ескерткіштерде кездесетін негізгі таңбалардың ең көнесі сармат тайпаларына, ал одан бергі кезеңдегілер оғыз және қазақ тайпаларына тиесілі. Зерттеу барысында 3 руналық жазба, 13 таңбалар жиынтығы (таңбалардың ауқымына қарай, олардың бесеуі ірі көлемде, сегізі шағын көлемдегі таңбалар жиынтығы), 4 көлемді петроглиф анықталды; - Сопылық ілімнің басты өкілі Қ.Иасауидің «Диуани хикмет» еңбегінің маңғыстаулық қолжазба нұсқасы анықталды, жоба мүшелері тарапынан ғылыми түсінік берілді, облыстық мұражайға тапсырылды; - Күнтізбелік жоспарға сәйкес 17 мақала, оның ішінде 4 мақала – шетелдік басылымда (ғылыми журнал және конференция жинағы), 1 мақала ҚР БҒСБК бекіткен журналда жарияланды;

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты исследований могут быть использованы при разработке стратегий развития городов и регионов, в управлении системой формирования имиджа территорий, расширения границ местного туризма, а также могут быть применены для решения теоретических и прикладных задач в области- регионоведения; культурологии; социологии города, маркетинга территорий' и других научно-прикладных дисциплин. Региональные этнобренды, сформированные на основе проведенных исследований. могут быть применены для его последующей визуализации, посредством создания новой символики, логотипов Мангистау и др.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері қалалар мен аймақтардың даму стратегиясына, аймақтың имиджін қалыптастыру жүйесіне, жергілікті туризмді дамытуға, сондай-ақ, аймақтану, мәдениеттану, қаланың әлеуметтендіру, аймақтық маркетинг салаларындағы және басқа да қолданбалы пәндердің теориялық, қолданбалы мәселелерін шешуге пайдаланылады. Маңғыстаудың логотипін, жаңа символикасын жасау т.б. жолдармен оларды визуалдандыру үшін жүргізілген зерттеулер негізінде эксклюзивті артефактардың аймақтық этнобрендін қалыптастыруға үлес қосады;

Level of implementation (in Russian) : Результаты исследования могут быть применены в изучении дисциплин истории языка, истории Казахстана, философии, культурологии для специальности филология, тюркология, история и этнография, Научные результаты проекта послужит теоретической основой будущих монографий, кандидатских и докторских диссертаций в этой области. По результатам проекта будет подготовлена научная монография, документальный фильм, который будет представлен в вузы, учреждения образования и культуры, научные организации, Управление культуры Мангистауской области, Государственное учреждение историко-культурного заповедника Мангистауской области.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеудің теориялық нәтижелерін филология, түркітану, тарих және этнография мамандықтарында тіл тарихы, Қазақстан тарихы, философия, мәдениеттану т.б. пәндерді оқытуда қолдануға болады. Жобаның ғылыми нәтижелері осы сала бойынша таяу болашақта жүргізілетін монографиялық зерттемелерге, магистрлік және докторлық диссертацияларға негіз болады. Жоба қорытындысы бойынша ғылыми монография, деректі фильм дайындалып, республиканың жоғарғы оқу орындарына, білім және мәдениет, ғылыми ұйымдарға, Маңғыстау облысы мәдениет басқармасына, Маңғыстау облысының тарихи-мәдени қорық мемлекеттік мекемесіне ұсынылады.

Efficiency (in Russian) : Результаты исследования вносят эффективный вклад в реализацию основных направлений важнейших стратегических и программных документов в стране, в частности: Назарбаева «Ориентация на будущее: духовное возрождение» / «Ориентация на будущее: духовное возрождение» // Егемен Казахстан. 12 апреля 2017 г. программная статья, Программная статья Первого Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева «Семь граней Великой Степи», опубликованной 21 ноября 2018 г., статья Президента Республики Казахстан К.К. Токаева «Независимость прежде всего» от 6 января 2021 года, Стратегический план развития РК до 2025 года (Реформа 2. Технологическое обновление и цифровизация. Задача «Развитие системы научных исследований»), Государственная программа развития образования и науки Республики Казахстан на 2020 – 2025 гг. Цель 2 «Увеличение вклада науки в социально-экономическое развитие страны», пункт 5.2.3. Повысить результативность научных разработок и обеспечить интеграцию в мировое научное пространство, Закон РК «Об охране и использовании объектов историко-культурного наследия» от 26 декабря 2019 года № 288-VІ ЗРК.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері еліміздегі аса маңызды Стратегиялық және бағдарламалық құжаттардың негізгі бағыттарын жүзеге асыруға тиімді үлес қосады, атап айтқанда: ҚР Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» /«Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» // Егемен Қазақстан. 12 сәуір 2017 ж. бағдарламалық мақаласы, ҚР Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2018 жылғы 21 қарашада жарияланған «Ұлы Даланың жеті қыры» бағдарламалық мақаласы, Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы 2-мақсат «Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін ұлғайту», 5.2.3-тармақ. Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграцияны қамтамасыз ету, «Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» 2019 жылғы 26 желтоқсандағы № 288-VІ ЗРК Заңы

Field of application (in Russian) : языкознание, фольклористика, этнография, история, философия, теология

Field of application (in Kazakh) : тіл білімі, фольклористика, этнография, тарих, философия, теология